Iqtisodiy kategoriyalar (ilmiy tushunchalar) kishilar tomonidan oʻylab
topilmagan balki, real iqtisodiy hodisalarni ifoda etadigan ilmiy tushuncha boʻlib,
ilmiy fikrlash mahsulidir. Masalan, bozor, kapital,
ishchi kuchi, iqtisodiy
muvozanat, moliya, kredit va boshqalar shular jumlasidandir.
Iqtisodiy qonunlar
bilan iqtisodiy kategoriyalarning farqi shundaki, birinchisi
iqtisodiyotning turli
boʻgʻinlari, sohalari, boʻlaklari orasidagi bogʻliqlikni, ularning biri oʻzgarsa, albatta
ikkinchisi ham oʻzgarishi mumkinligini koʻrsatadi. Iqtisodiy kategoriya – ilmiy
tushunchalar esa, iqtisodiy hodisalarning bir tomonini, uning mazmunini ifoda etadi.
Iqtisodiy fanlarning ilmiy tadqiqot usullari va uslubiyatidan xabardor boʻlish,
iqtisodiy tafakkurlash imkoniyatlariga ega boʻlishni taqozo etadi.
Uslubiyat – bu ilmiy bilishning tamoyillari tizimi, yoʻllari, qonun-
qoidalari va aniq hadislaridir.
Bu ob’ektiv reallikni bilish dialektikasi, mantiqi va
nazariyasini oʻz ichiga oluvchi bir butun ta’limotdir. Uslubiyat umumilmiy tavsifga
ega, lekin har bir fan oʻzining predmetidan kelib chiqib, oʻzining
ilmiy bilish
usullariga ega boʻladi. Shuning uchun uslubiyat umumilmiy va ayni vaqtda xususiy
boʻladi.
Iqtisodiyot fanining oʻziga xos tadqiqot usullari ham mavjud boʻlib ular
quyidagilar:
1.
Ilmiy abstraksiya usuli –
tahlil paytida xalal berishi mumkin boʻlgan
ikkinchi darajali narsalar, voqea-hodisalarni
fikrdan chetlashtirib, oʻrganilayotgan
jarayonning asl mohiyatiga e’tiborni qaratishdir.
2.
Tahlil –
bu oʻrganilayotgan bir butunni alohida qismlarga ajratish va
ularni izchillik bilan oʻrganish.
Dostları ilə paylaş: 
