10
maksimal holatida bo’ladi. Yoshi ulg’aygan odam organizmining barcha fiziologiya
tizimida asta-sekin o’zgarishlar rivojlanadi va ularning pasaygan
imkoniyatlarga moslashuvi yuz beradi.
Organizmda chuqur anatomik va funksional o’zgarishlar qarilik involyutsion jarayoni
tushunchasini anglatadi va bu jarayon uzoq vaqt davom etadi. Anatomik o’zgarishlar qarilik
atrofiyasi ko’rinishida, skelerozga moyillik holatida harakterlanadi. Bu holat moddalar
almashinuvining boshqacha bo’lib qolishiga, shuningdek, jinsiy bezlar funksiyasining
susayishiga hamda endokrin muvozanatining buzilishiga, ya'ni yangilanish va yemirilish
muvozanatining buzilishiga olib keladi. Qarilikda ro’y beradigan anoreksiya - ishtahaning
pasayib ketishi holati bunga yorqin misoldir. Bu holat to’qimalarning yashash uchun zarur
bo’lgan energiya manbai, ozuqa moddalariga bo’lgan talabining pasayib ketishi ko’rinishida
namoyon bo’ladi.
Qarilik atrofiyasi deganda hujayralarda yuz beradigan regressiv o’zgarishlar yig’indisi,
ya'ni hujayralar hajmining, sonining kamayishi va ular protoplazmasida fizikaviy va
morfologik o’zgarishlar ro’y berishi, terining yupqalashuvi, suyak va tog’ay to’qimalarining
mo’rtlashuvi, teri osti yog’ qatlamining yo’qolishi tushuniladi. Ayollarda "mensis"
tugaganidan keyin, ya'ni "klimaks" boshlanganidan keyin tuxumdonlar va bachadon
kichrayadi. Involyutsion jarayonida bosh miya vazni ham kamayadi. Nerv to’qimalarida
pigmentli – yog’li degeneratsiya va trofik o’zgarishlar ro’y beradi.
Dostları ilə paylaş: