Metrologiya, standartlashtirish va sifatni


qabul qilish, o ‘zgartirish demakdir. Bundan maqsad izlanayotgan



Yüklə 15,19 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə55/162
tarix14.12.2023
ölçüsü15,19 Mb.
#179450
1   ...   51   52   53   54   55   56   57   58   ...   162
1666003133-1

qabul qilish, o ‘zgartirish demakdir. Bundan maqsad izlanayotgan
kattalikni son qiymatini qo‘llash, ishlatish uchun qulay shaklda
aniqlashdir.
O ‘lchash jarayoni - solishtirish tajribani o ‘tkazish jarayonidir
(solishtirish qanday usulda bo‘lmasin).
O ‘lchash usuli — fizik tajribaning aniq ma’lum struktura, o ‘l-
chash vositalari va tajriba o ‘tkazishning aniq yo‘li, algoritmi yorda­
mida bajarilishi, amalga oshirilishi usulidir.
O‘lchash, odatda, o ‘lchashdan ko‘zlangan maqsadni (izlana­
yotgan kattalikni) aniqlashdan boshlanadi, keyin esa shu katta­
likning xarakterini tahlil qilish asosida bevosita o ‘lchash obyekti
(o ‘lchanadigan kattalik) aniqlanadi. O‘lchash jarayoni yordamida
shu o ‘lchash obyekti to ‘g ‘risida axborot hosil qilinadi va nihoyat
ba’zi matematik qayta ishlash yo‘li bilan o ‘lchash maqsadi haqida
yoki izlanayotgan kattalik haqida axborot (o‘lchash natijasi) olinadi.
O ‘lchash natijasi o ‘lchanayotgan kattalik son qiymatining o ‘l-
chash birligiga ko‘paytmasi tariqasida ifodalanadi.
X =
n
[x], 
(2.8)
bunda: 
X
 - o ‘lchanayotgan kattalik; 
n
- o ‘lchanayotgan katta­
likning qabul qilingan o ‘lchov birligidagi son qiymati; [x] - o ‘lchash
birligi.
O‘lchash jarayonini avtomatlashtirish munosabati bilan o ‘lchash
natijalari o ‘zgartirilmasdan, to ‘g ‘ridan to ‘g ‘ri elektron hisoblash
mashinalariga yoki avtomatik boshqarish tizimlariga berilishi mum­
kin. Shuning uchun keyingi paytlarda, ayniqsa, kibernetika soha-
sidagi mutaxassisliklarda o ‘lchash haqidagi tushuncha quyidagicha
ta’riflanadi.
47



Yüklə 15,19 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   51   52   53   54   55   56   57   58   ...   162




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin