350
siyalashgan ta’lim dasturlari asosida yakuniy ish hujjatlari o‘rganilib
chiqildi. Natijada barcha davlatlarning ta’lim vazirliklarida maxsus
maktablar qoshidagi maxsus bo‘limlarga muqobil sifatida inklyuziv
ishlash uslublari qabul qilindi.
Inklyuziv ta’limga bo‘lgan ehtiyoj uning jamiyatga va maxsus
ehtiyojli bolalar uchun quyidagi nafli jihatlari mavjudligidan kelib
chiqadi:
Inklyuziv ta’lim maxsus ehtiyojli bolalarga doimo o‘z oilasi
mahallasi va qarindosh-urug‘lari davrasida bo‘lishga imkon bera-
di.
Bolalarni oilasidan, uyidan uzoqda bo‘lgan internatlarga
joylashtirish ularning uyi, oilasi hamjamiyat hayotiga ishtirok etish
huquqiga to‘sqinlik qiladi. Uyidan, oilasidan, ota-ona mehridan
uzoqda bo‘lgan bola diydasi qattiq bo‘lib o‘sadi. Chunki oila
tarbiyaning bosh markazidir.
Inklyuziv ta’lim barcha uchun ta’lim sifatini yaxshilaydi.
Inklyuziv ta’lim ta’lim sifatini yaxshilashga olib keladigan
katalizator bo‘lib xizmat qilishi mumkin. Maxsus ehtiyojli bola-
larni umumta’lim muassasalariga qabul qilinishi o‘quvchilarni
yanada bolaga qaratilgan faolroq va ko‘proq o‘quvchilarni
qamraydigan yangi o‘qitish uslublarini ishlab chiqishga undaydi.
Buning nafi esa hamma bolaga tegadi.
Inklyuziv ta’lim kamsitishlarni oldini olishga yordam beradi.
Jamiyatda nogironlargan nisbatan yanglish fikr va munosabat
juda yuqoridadir. Ular haqida ma’lumotlarning kamligi va ularni
yoshligidan maxsus muassasalarda yopiq tarzda ta’lim tarbiya
berilishi bunga sabab bo‘lishi mumkin. Bunday munosabatni
yo‘qotish yoki kamaytirish ancha mushkul ishdir. Lekin tajribadan shu
narsa ma’lumki, kattalarga nisbatan bolalar farqli va o‘xshashlik
jihatlarni tezroq anglar ekanlar. Agarda maxsus ehtiyojli bolalar
normal rivojlanishdagi bolalar bilan birgalikda ta’lim tarbiya olsalar,
bu barcha bolalarni nogironlarga nisbatan o‘zlari singari bola
ekanliklarni anglab, kamsitmasliklarini ta’minlagan bo‘lar edi.
Dostları ilə paylaş: