Sayali sadiqova

“holdinq”
iqtisadi termini – 
nəzarət səhm paketinə sahib olmaqla bir neçə şirkəti bilavasitə 
idarə edən iri şirkət, korporasiya mənasında işlənir. Adətən, hol-
dinq əhatəsində olan müəssisələrin vahid istiqamətdə iqtisadi si-
yasi formasını təmin edir və bura daxil olan hər bir səhmdar cə-
miyyət ümumilikdə holdinqin maraqlarına xidmət edir; 
“debi-
tor” 
– (ingilis dilindəki debit-borc sözündəndir) – iqtisadi müna-
sibətlər zamanı hüquqi və fiziki şəxslər, eləcə də digər iqtisadi 
subyektlər qarşısında maliyyə öhdəliyi daşıyan şəxs mənasında 
işlənir. 
Bununla yanaşı qrafik dəyişməyə məruz qalmış Avropa 
mənşəli alınma terminlər də işləkliyi ilə diqqəti cəlb edir. Məsə-
lən, informatika terminoloji sistemində ingilis dilində 
display, 
diskete, file, faksimile
; Azərbaycan dilində 
displey, disket, fayl, 
faksimil
(İnformatika telekommunikasiya, radioelektronika ter-
minoloji lüğəti, B., 2003) kimi işlənir. 
Beləliklə, qeyd olunanlar Avropa dillərindən alınan alınma-
ları qrafik və fonetik xüsusiyyətlərində baş verən dəyişmələrə 
əsasən qruplaşdırmağa imkan yaradır. Belə terminləri qrafik və 

---

360 
fonetik dəyişmələrin xüsusiyyətlərinə görə dörd qrupa ayırmaq 
olar: 
1) Mənbə dildəki formasında heç bir dəyişiklik aparılmadan 
alınmış terminlər;
2) Yalnız qrafik dəyişməyə məruz qalmış terminlər;
3) Yalnız fonetik dəyişməyə məruz qalmış terminlər;
4) Həm qrafik, həm də fonetik dəyişməyə məruz qalmış 
terminlər.
Fonetik assimilyasiyada alınma terminlərin səs qişası əsas 
götürülür, səs substitusiyası baş verir; qrafik assimilyasiyada ter-
minin qrafik obrazının verilməsi, qrammatik assimilyasiyada 
morfoloji sistem qanunauyğunluqlarının, orfoqrafik prinsiplərin 
qorunması və reseptor dildə funksionallaşması əsas götürülür. 
Terminlərin bir dildən başqa dilə keçməsi prosesində terminləri 
təşkil edən komponentlərin də dilə keçməsi hadisəsi baş verir. 
K.N.Yeremina yazır: “Alınma prosesi bir dilə başqa bir dilin 
elementlərinin keçməsidir. Alınma elementlər yaxud alınmalar 
fonem, morfem, söz, söz strukturu, söz birləşməsi ola bilər.
1
”
Terminologiyada Avropa dillərindən həm termin, həm şə-
kilçilər, önlüklər, həm də termin elementlər alınır. Sistem təsni-
fatına görə dilimizdə işlənən Avropa mənbəli alınma terminləri 
iki qrupa ayırmaq olar: