Daş yuxular 1 Әkrәm Әylisli Daş yuxular
Yüklə 0,61 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
DAŞ YUXULAR
129 sәyahәti on ay çәkib, dekabırın sonunda Әylisә dönüb. Daha sonralar haralarda olmayıb: Yunanstan, Venesiya, İspaniya, Portuqalya, Almanya, Polşa, Hollandiya... Azadә xanım atasının qalıb soyumuş çayını tәzәlәdi. - Heç olmasa bircә stakan çay iç, - dedi - sәnin ermәni tacirin heç yerә qaçmır. - İçmişәm. Axı bilirsәn gündә bircә dәfә çay içirәm. - Doktor Abasәliyev hirslә qızına cavab verib, elә o hirsli sәslә dә davam elәdi. - Bilirsәnmi şahlar, xanlar, sultanlar Әylisin başına hansı müsübәtlәri açıblar: "1663, 10 iyul. Әylis. Bu gün şah Abbasın canişini Әylisә gәldi. O on altı yeniyetmә oğlanın vә qızın adını bir kağıza yazdı, amma heç kimi özüylә aparmadı. Bu dәfә bizi Allah saxladı. Şah Abbasın vәliәhdi Şah Süleymanın isә Әylisә gәtirdiyi bәdbәxtlik nә yerә sığar, nә göyә. Sәfiqulu Xanın әmrinә әsasәn bu gün Erevandan Әylisә Qağayız bәy adında namәlum bir şәxs gәldi. Onun başında otuz atlı vardı. Şahın әmri ilә onlar Әylis әhalisindәn 1000 tümәn toplamalı idilәr. Rüşvәtxorluğun, zülmün, zorakılığın hәddi bilinmirdi. Onlar yüzdәn çox adama işgәncә verdilәr, otuz beş nәfәri asdılar. Amma bütün bu zülümdәn sonra bәdbәxt әhalidәn cәmi 350 tümәn toplaya bildilәr. Doktor Abasәliyev 340 il bundan irәli doğulan, bütün dünyanı dolaşan ermәni tacirin rus dilinә tәrcümә olunmuş gündәliyini nәinki oxumuşdu, hәtta başdan-ayağa әzbәrlәmişdi. Yaşı sәksәni adlamış bu kişinin qeyri-adi yaddaşı doktor Fәrzanini heyrәtә gәtirirdi. - "Bu gün Әylisә Xosrov ağa gәlib caamata elan elәdi ki, onu Qohman hakimi tәyin elәyiblәr. O, Meqrindәn, Sorutdan, Lehramdan çox adam gәtirmişdi.- Sonuncuya |