107
1. G‘aznaviylar davlatida davlat boshqaruvining dargoh va devonga bo‘linishi tarixi-
mizda qaysi sulola davrida yo‘lga qo‘yilgan edi?
2. Jamoalarga bo‘linib, g‘aznaviylar va somoniylar davridagi davlat boshqaruvini solishtiring va
xulosa qiling.
3. G‘aznaviylar davlati davri va hukmdorlari haqida qo‘shimcha ma’lumotlar topishga harakat qiling.
ukasi Muhammad Yusufni loyiq topgan.
Yuqori darajadagi harbiy lashkarboshi
-
lar salor, o‘rta darajadagilari sarhang
deyilgan. Harbiylar o‘z xat-xabar va
qozilik xizmatlariga ega bo‘lgan. G‘aznaviy
-
lar qo‘shinida harbiy kemalar ham mavjud edi.
G‘aznaviylar
davrida ichki va tashqi sav
-
do-sotiq aloqalari ancha rivoj topdi. Shaharlar
-
da hunarmandchilik sohalari, qurilish, binokor
-
lik, ganchkorlik va boshqalar taraqqiy еtdi.
O‘rganganimizdan xulosa chiqaramiz
G‘aznaviylar qo‘shinining otliq askari
108
3 0 - 3 1 - m av z u l a r :
QORAXONIYLAR
X asrning ikkinchi yarmiga ke
-
lib ichki ziddiyatlarning kuchayishi
va keskinlashuvi natijasida Somoniylar davla
-
ti kuchsizlana boshlaydi.
Somoniylarga tobe
bo‘lgan viloyatlar, ayniqsa, Xurosonda ular
hokimiyatiga qarshi ko‘tarilgan isyonlar,
toj-u
taxt uchun uzluksiz olib borilgan kurashlar So
-
moniylar davlati inqirozini yaqinlashtirgan edi.
Bunday vaziyatdan Yettisuv va Qoshg‘arda
yashovchi turkiy qabilalar unumli foydalandi
-
lar. Chunki, X asrning ikkinchi yarmiga ke
-
lib bu hududlardagi qarluq, chig‘il, yag‘mo
kabi turkiy qabilalar o‘zlarining kuchli
davlatlarini tuzishga muvaffaq bo‘lgan
edilar. Shu davrda Isfijob (Sayram) hokimi
Bilgakul o‘zini xoqon deb atab,
oliy hukm
-
ronlikka da’vo bilan chiqdi. Lekin Somoniylar
Isfijobni zabt etishdi. Ismoil Somoniy Ta
-
rozni egallaganidan so‘ng
turkiy qabilalar
G‘arbiy Qoshg‘ar yerlari tomonga chekinishga
majbur bo‘lishdi. Bilgakulning «qora» degan
laqabi bo‘lgan. Tarixchilar qoraxoniylarning
nomi Bilgakulga nisbatan «qoraxon» deyilsa
kerak, deb taxmin qiladilar. Bilgakulning avlod
-
Dostları ilə paylaş: