D ə d ə qorqstrreplş d ı rmalar ı •Folklor, Etnoqrafiya və Mifologiya •Onomastika, Dialektologiya və Etimologiya


Onomastika, Dialektologiya, Etimologiya



Yüklə 2,22 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə135/290
tarix02.01.2022
ölçüsü2,22 Mb.
#2369
1   ...   131   132   133   134   135   136   137   138   ...   290
Onomastika, Dialektologiya, Etimologiya
və b. bəhs etmişlər (8, s. 200; 39, s.306; 14, s.49). Ümumi nəticə 
belədir ki, Bars bəy şəxs adı igidlik motivi əsasında formalaşan 
antroponimlər sisteminə daxildir. Apelyativi «bəbir» anlamlı ar-
xaik  «bars»  sözü  və  «bəy»  tituludur.  Bars  antroponimik  vahid 
kimi Azərbaycan antroponimləri sistemində arxaikləşmişdir. La-
kin rus soyadları sistemində bu gün də işlənməkdədir. Məsələn: 
Barsukov antroponiminin əsasını təşkil edən «barsuk» sözünün ilk 
hissəsi «bars» leksemidir, «-uk» isə kiçiltmə funksiyalı şəkilçidir 
(8, s.200). Bars komponentli qəbilə və tayfa adına «barlos-barlos» 
- müasir özbək dilində, eləcə də, antroponimlərə Barlas, Bürebars 
müasir tatar dilində, -  İlparas  –  müasir çuvaş  dilində, Elbars – 
müasir türkmən dilinin antroponimləri sistemində təsadüf olunur.
Zoonim əsasında yaranmış şəxs adlarından biri də Buğa ant-
roponimidir. Bu şəxs adına Yenisey abidələrinə aid olan «İkinci 
Tuva abidəsi»ndə rast gəlinir. Buğa ər atı; “Buğa ər adı” (18, s. 
315). Buradakı qısa mətndən bəlli olur ki, Buğa-ər (igid) adıdır.
Ə.Tanrıverdiyev Buğa, Buğac antroponimindən bəhs edərək 
qeyd edir ki, hər iki antroponimin apelyativi «buğa» zoolekse-
midir.  «Buğa»  zooleksemi  əsasında  formalaşan  antroponimlər 
Azərbaycan  antroponimiyası  baxımından  arxaikləşmişdirsə  də, 
türk xalqları antroponimiyasında yaşamaqdadır. Məsələn: qazax 
antroponimləri  sistemində  Buka,  Bukabay  kimi  antroponimlər 
müasirliyini  itirməyən  antroponimlər  sırasına  daxildir.  Əlavə 
edək ki, gürcü familiyaları sistemindəki Buğadze familiyasının 
əsasında da türk mənşəli Buğa antroponimi durur (14, s. 49).
Buğa sözü rusların soykökündə də fəal iştirak etmişdir. Bu 
əsasda yaranan soyadlarından biri Bıkov və Bıkovski familiya-
larıdır. Türkoloji əsərlərdən məlum olur ki, Bıkov və Bıkovski – 
rusiyadakı türk mənşəli iki nəsildir. Yuri Zaxarov sın Bıkov 1643-
cü ildə çar və böyük knyaz Mixail Tyodoroviç tərəfindən fəxri 
nişanlar və mülklə təltif edilmişdi.


138

Yüklə 2,22 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   131   132   133   134   135   136   137   138   ...   290




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin