D ə d ə qorqstrreplş d ı rmalar ı •Folklor, Etnoqrafiya və Mifologiya •Onomastika, Dialektologiya və Etimologiya



Yüklə 2,22 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə188/290
tarix02.01.2022
ölçüsü2,22 Mb.
#2369
1   ...   184   185   186   187   188   189   190   191   ...   290
DƏDƏ QORQUD ARAŞDIRMALARI
Aş sözü haqqında B.Əhmədov yazır: “Bütün xörəklərin adı 
aş olub. İndi məna daralıb, söz əsasən plov mənasında işlədilir. 
Amma  aşpaz,  qatıqaşı,  aşxana,  ayranaşı,  kimi  sözlərdə  qədim 
məna qalmaqdadır. (qatıqaşı heç də plov demək deyil. Aşpaz heç 
də təkcə plov bişirməklə məhdudlaşmır və s.) “Nə tökərsən aşı-
na...” deyimi də aş sözünün qədim mənası ilə bağlıdır”. (9, səh. 
37).
Fikrimizcə,  B.Əhmədov  aş  sözünün  semantikasını  dəqiq 
müəyyən etmiş, abidələrdə işlənən aş sözü ilə ədəbi dildə olan aş 
sözünün məna bağlılığını göstərmişdir. Aş sözü təkcə Azərbaycan 
türkcəsində deyil, İraq türkmənlərinin dilində, eyni zamanda xa-
kas, Altay dillərində də işlənməkdədir.
Aş  İraq  türkmən  dilində  də  yemək  mənasında  işlənmişdir. 
(10, səh. 345)
Aş sözü xakas, Altay dillərində “taxıl”, “çörək” mənasında 
işlənir. (7, səh. 48)
Ərdəm. Ərdəm sözü abidələrdən Küli - Çor abidəsi 4-12-ci 
sütunda Turfan abidəsi 3-13, Yenisey abidələri II 3-cü sütununda 
cəsarət, ləyaqət, ədəb mənasında işlənmişdir. Bu söz Qərb qrupu 
dialekt və şivələrimizdə qorunmuşdur. 
Ərdəm. (Vedi, Zəngibasar) - bacarıq, səliqə səhman (7, səh. 
149)
Ərdəm    sözü  Naxçıvan,  Ordubad,  Şamaxı  dialektlərindən 
Ağdam, Culfa, Füzuli, Mingəçevir, Ucar şivələrində “güclü baca-
rıqlı, qüvvətli” mənasında işlənir (7, səh. 149).
Yuyka. Yuyka sözü Tonyunuk abidəsi 13-cü sütunda yuxa, na-
zik mənasında işlənmişdir. Bu söz Yuxaltmaq şəklində Qarakilsə 
dialektində işlənir.
Yuxaltmaq (Qarakilsə) – naziklətmək (6, səh. 552)
Yuxa I (Çəmbərək) sacda bişirilən lavaş


189

Yüklə 2,22 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   184   185   186   187   188   189   190   191   ...   290




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin