Milli Kitabxana
270
dım. İşlərimi qurtarandan sonra uşaqlar üçün bir kisə un və qeyri azuqə tədarük
edib boz qatıra yüklədim, yola düşdüm. "Cinli" dağdan qorxa-qorxa keçirdim. Bir
zihəyat yox idi. Məni vahimə götürmüş birdən qulağıma zurna səsi gəldi. Diqqət
ilə baxdıqda iki dağın arasında camaat gördüm, yəqin etdim ki, toydur, qatırımı
onlara tərəf sürdüm, yaxınlaşdıqda bir cavan oğlan qabağıma çıxıb dedi:
- Zeynal kişi, sən çox xoş gəlmisən, buyur, burada toyumuz bir az rahat ol, ye,
iç, sonra gedərsən.
Oğlan qatırın cilovundan tutub yoldaşlarına tərəf çəkdi. Onlara çatdıqda məni
qatırdan düşürtdü. Qatırı bir kola bağlayıb məni hazır süfrəyə dəvət etdi.
Qonaqlar:
- Buyur, buyur, Zeynal kişi, sən bizim toya xoş gəlmisən, - deyə salamladılar.
Süfrənin başında əyləşdirdilər. Məni heyrətə gətirən şey vardı, o da hamı məni
tanıdığı halda, mən heç kəsi tanımayırdım. Plov süfrəyə gəldikdə məni toya təklif
edən oğlan dedi:
- Zeynal kişi, təama şüru edin, ancaq ürəyinizdəki sözü demə. Bunu eşitcək,
Molla Qasım, sənin sözün yadıma düşdü. Yəni hər şeyi başladıqda bismillah
deməli. Mən bismillah decək, hamı yox ol. Gördüm boz qatırın üstündəyəm.
Heyvan bir kolun qabağında dayanıb dincini alır. Bunu gördükdə qan-tər məni
basdı. Heyvanı rahat qoymayıb qamçıladım. Bir azdan sonra bu cin məkanından
uzaqlaşdım. İndi də bu hadisə yadıma düşəndə tüklərim biz-biz durur.
Molla Qasım:
- Zeynal kişi, cin-şəyatin biz bəni-adəmin düşmənidir. Hər cildə girib bizləri
haqq yoldan çıxarmaq fikrindədirlər. Ancaq gərək allahdan uzaqlaşmayasan, onda
heç şey edə bilməzlər - deyərdi.
* * *
Hekayəmizin qəhrəmanları belə ömr sürməkdə ikən Azərbaycanda Şura
hökuməti quruldu. Sair kəndlər kimi Güllücə kəndində də kənd şurası düzəlib yeni
şura yaşayışı başlandı. Qızlar və oğlanlar üçün məktəblər açıldı, böyüklər üçün də
savad kursları. Kəndliləri yeni quruluşun qanunu ilə aşna etmək üçün və onların
biliklərini artırmaq üçün kənd camaatına tez-tez nitq və məruzələr oxuyurdular.
Milli Kitabxana
271
* * *
Xanənişin olmuş Molla Qasım bir dəfə öz dostu Zeynal kişi ilə belə yığıncağa
getmişdi. Natiq din və məzhəbdən bəhs etdi:
Din və məzhəb yoxsulları zəncirləyib ağalara və sərvətdarlara qul etmək üçün
yaradılmışdır.
Din yoxsullar üçün bir tiryəkdir ki, onları həmişə qəflətdə saxlayıb,
oyanmaqlarına mane olmuşdur. Ruhanilər, hökmranların, sərvətdarların min dürlü
zühnünə davam etdirmək üçün, "yoxsullar səbir edin, böyüklərin ehtiramını
saxlayın, onların itaətində olun ki, axirətdə allahın behiştinə nail olasınız, yoxsa
əbədilik cəhənnəmin oduna yanarsınız" - deyə yoxsul sinfə bu dünyada cəhənnəm
çəkdirib onların zəhmətilə özlərinə behişt qurmuşlar...
Bu nitqi eşitdikdə Molla Qasımın bədəninə titrətmə düşdü. Qorxudan daha
məsciddə qala bilməyib evinə gəldi.
* * *
Nağıl etdiyimiz zamandan üç il keçdi. Zeynəb qarı hələ ümidini kəsməmişdi.
Hey tas qururdu ki, Şura hökumətini yıxsın, amma bolşeviklər tilsimə düşməyib
gün-gündən möhkəmləşirdilər. Güllücə kəndini indi tanımaq belə olmurdu. Bataqlı
küçələri düzəldib, gecələr elektrik ilə işıqlanırdı. Cavanlar tərəfindən teatr tərtib
olunmuşdu. Qadınlar üçün klub açılmışdı.
El yaylağa köçən zaman idi. Molla Qasım həyətdə qoz ağacının altında həsir
saldırıb uzanmışdı. Zeynəb qarı da gilas və ərik qaxı qurudurdu. Bu halda dərvaza
döyüldü. Zeynəb qarı gedib açdı. Bir cavan kəndli yedəyində iki at qapının dalında
durmuşdu.
Zeynəb qarı soruşdu:
- Nə istəyirsən?
- Zeynəb nənə, molla əmi evdədirmi?
- Bəli, evdədir, içəri gəl.
Kəndli atları küçədəki ağaca bağlayıb içəriyə girdi. Molla Qasım başını qaldırıb
soruşdu:
- Qənbər, nə var? Xeyir ola, yoxsa Hacı Cəfər naxoşlamış?
- Xeyr, molla əmi, atam salamatdır. Ancaq uşaqlıqdan bizim evdə tərbiyə almış
bir kürd köç üstə qəflətən naxoşlayıb öldü. İndi onu dəfn
|