Süleyman sani axundov seçİLMİŞ ƏSƏRLƏRİ

Milli Kitabxana

77

imdadına  çat!  Uğrunda  göz  yaşı  tökməkdən  kor  olan  xəstə əmmənin  fəryadına

yetiş!

Hadi lələ daxil olur.

H a d i l ə l ə. Uğurlar olsun, Pəricahan xanım.

P ə r i c a h a n x a n ı m Ah! Hadi lələ! A kişi, haraya getmişdin? Bir aydan

artıqdır ki, yox olmuşsan.

H a d i l ə l ə. Bakıya getmişdim.

P ə r i c a h a n x a n ı m. Nə işə?

H  a  d  i l ə l ə .  Cahangir  ağadan  xəbər  bilməyə.  De  görüm  Gövhər  xanımın

xəstəliyi nədir?

P ə r i c a h a n x a n ı m. Nə olacaqdır?! Cahangirin qəm-qüssəsini çəkməkdən

biçarə əmməm şam kimi əriyir.

H a d i l ə l ə. Gətirdiyim xəbərdən dirilər.

P ə r i c a h a n x a n ı m. Cahangirdən xəbərmi gətirmisən?

H a d i l ə l ə. Bəli.

P ə r i c a h a n x a n ı m. Ah! Ürəyim necə atlanır, Hadi lələ, tez ol, söylə. Mən

sənin barəndə nə fikirdəydim! Əfv et.

H a d i l ə l ə. Yəqin fikir etmisən ki, mən bolşevik tərəfinə keçmişəm, beləmi?

P ə r i c a h a n x a n ı m.  Bəli,  mən  nə edim.  Sən  yox  olmuşdun. Əlbəttə,

şübhəyə düşmək olardı.

H a d i l ə l ə. Xanım, fikriniz səhv deyil.

P ə r i c a h a n x a n ı m. A  kişi,  nə deyirsən?  Doğrudanmı  onlar  tərəfə

keçmisən?

H a d i l ə l ə. Bəli.

P ə r i c a h a n x a n ı m. Yox, yox, inanmıram. Sən məni imtahan edirsən. Sən

elə qaniçici,  dünyanı  oda  tutub  viran  edənlər  tərəfinə keçməzsən.  Sən  istəməzsən

ki, belə gözəl yurdumuz tarmar olub qızıl qana boyana.

H  a  d  i l ə l ə.  Bu  son  sözlərinə mən  də şərikəm.  Lakin  bolşeviklər  qaniçici

deyillər.  Bunlar  düşmənlərin  iftirasıdır.  Bolşeviklər  məzlumlar,  yoxsullar,

füqareyi-kasibə tərəfdarıdırlar.  Onların  fikri  işçi-kəndli  sinfini  azad  etməkdir.  Bu

yolda  öz  qanlarını  tökürlər.  Məgər  bu  pis  bir  hərəkətdir?  Pəricahan  xanım,

istəyirsən  ki,  doğrudan  da, əcdadının  gözəl  mülkü və belə binası  sən  deyən  hala

düşməsin,  sənə həvalə olunan  bir  təklifi qəbul  et.  Mən  onun  üçün  buraya

göndərilmişəm.

---

Milli Kitabxana

78

P ə r i c a h a n x a n ı m. O nə təklifdir? Səni kim göndərmişdir?

H a d i l ə l ə. Sənə məlumdur ki, Azərbaycanda Şura hökuməti qurulduqdan

sonra bir neçə mülkədar, bəylər itaətdən boyun qaçırıb tabe olmaq istəmirlər. Ona

görə də Qızıl Ordu hissələri bu tərəfə gəlib çıxmışdır. Hər yerdə kəndlilər Qırmızı

Ordu  tərəfinə keçirlər.  Təklif  budur  ki, Əmiraslan  ağa  qovğasız  təslim  olsun.

Səndən  başqa  da  onu  bu  yola  gətirən  şəxs  tapılmaz.  Bizə məlumdur  ki,  bu  saat

Əmiraslan ağa Nadir bəygildə bəylərlə birlikdə məşvərət edir.

P ə r i c a h a n x a n ı m. Mənə bu təklifi kim edir?

H a d i l ə l ə. Cahangir ağa.

P ə r i c a h a n

x a n ı m.  Kim?  Cahangir,  mənim  sevgilim,  nişanlım

əmizadəm? Yox, yox elə iş ola bilməz, inanmıram.

H a d i l ə l ə. Buyur, öz dəst-xətti ilə sizə yazdığı məktub. (Verir.)

P ə r i c a h a n x a n ı m (məktubu açıb oxuyur.) Ah! Doğru. Cahangir bolşevik

olub.  Ordu  başında  durubdur, əcdadının  yurdunu  da  tutmaq  istəyir.  Ah,  ağlım

çaşır!  Otaq  başıma  fırlanır.  Cahangir,  Cahangir,  hansı  şeytana  aldanıb  belə alçaq,

gədəyə yaraşan  vəzifəni  öhdənə götürmüsən?!  Məni  də,  sevgili əmizadəni,

məhəbbətin  uğrunda  atəşə yanan  nişanlını  da  belə yola  dəvət  edirsən?  Yox,  yox,

mən  sənin  kimi  alçaq  olmaq  istəmirəm. Əcdadımın  yurdunu,  şərəfini  sənin  kimi

düşməndən müdafiə etməyə hazıram. Onun uğrunda canımı fəda etməyə hazıram.

Hadi  kişi,  ağan  Cahangir  məndən  cavab istəyir.  (Məktubu  cırıb  Hadi  lələyə