Milli Kitabxana
91
M e h r ə l i b ə y. Sabaha kimi möhlət istəyib bu gün qəflətən hücum edərdik.
Ə m i r a s l a n a ğ a. Heç təfavütü yoxdur. Bolşeviklər biz tərəfdən hücum
gözləmirlər. Onlar inanmışlar ki, biz hücumdan qorxub qaladan çıxmayacağıq. Hər
halda cavab vermişik.
M e h r ə l i b ə y. Doğru. İndi hücum planını buyurunuz.
Ə m i r a s l a n a ğ a. Cəmi qüvvə dörd yerə bölünəcəkdir. Bir qismi Mehrəli
bəylə Pəricahanın ixtiyarında olub "Laçın yuvası"nı müdafiə edəcəkdir. Yerdə
qalan üç hissənin birinin başında Muxtar bəy, o birinin başında Səlim bəy və
üçüncüsünün başında Heydər bəy duracaqdır.
Muxtar bəy, sənin dəstənə böyük əhəmiyyət verirəm. Əgər mən çəkdiyim planı
əmələ gətirə bilsən, şəksiz düşmənə qalib gələcəyik. O da budur: dəstəni "Laçın
yuvası"nın arxasında duran "Keçi dağı"ndan endirib, "Yaşıl orman" deyilən
meşəyə keçirsən. Sonra orman içi ilə gizli yürüş edib, Qayadibi kəndinin arxasında
pusquya yatarsan. O zaman Səlim bəy Uçurum dərəsindən, mən də Heydər bəylə
Qayadibi keçidindən hücumu başlaram. Düşmən qüvvəsini bizim üstümüzə atar.
Sən, Muxtar bəy yenə də pusquda qalıb müharibəyə girməzsən. Elə ki, gördün
düşmənin arxasında qüvvə qalmadı, cümləsi hücuma başladı, qəflətən arxadan
soxularsan. Bu plana etiraz varmı?
B ə y l ə r. Xeyr.
M e h r ə l i b ə y. Plan yaxşıdır. Lakin"Laçınyuvası"nda qalan qüvvəni də
hücuma atmalı.
Ə m i r a s l a n a ğ a. Yox. O qüvvə ehtiyat üçün olub, təhlükə zamanı hərbə
atılmalı. Daha nöqsanı varsa deyiniz.
M e h r ə l i b ə y. Xeyr, yoxdur.
Ə m i r a s l a n a ğ a. İndi son sözümü dinləyiniz. Cümləniz şir-jəyan kimi
hücuma atılmalısınız. Geri çəkilməni bilmərrə unutmalı, beyninizdə, fikrinizdə,
xəyalımzda bu olmah: - İrəli, irəli, irəli. Belo olursa, düşməni bu dağlardan, bu
qayalardan geriyə atıb mülklərimizi əlimizdə saxlaya biləcəyik. Əgər bu
taleyimizdə yox isə, ərlərə yaraşan mərdliklə ölüm şərbətini içərik. Bizim üçün
başqa yol yoxdur. (Ayağa qalxır.) Haydı, igidlərim, gedək.
Molla Sadıqdan və Hacı İmamquludan savayı hamı gedir.
M o l l a S a d ı q. Hacı, bu divanələrin oduna biz nə üçün yanaq?
Milli Kitabxana
92
H a c ı İ m a m q u l u. Molla Sadıq, nə demək istəyirsən?
M o l l a S a d ı q. Bolşeviklər bizə qalib gələcəklər, buna mənim şübhəm
yoxdur.
H a c ı İ m a m q u l u. Mənim də şübhəm yoxdur.
M o l l a S a d ı q. Onda bizim halımız necə olacaqdır?
H a c ı İ m a m q u l u. Yəqin bolşeviklər cümləmizi qətlam edəcəklər.
M o l l a S a d ı q. Etməyə də haqları var, çünki Əmiraslan ağanın tərsliyindən
hər iki tərəfdən çox qan tökülmüşdür, o indi bu uçuq qalaya pənah gətirmişdir.
H a c ı İ m a m q u l u. Xeyr a! O cəngavərlərin müqabilində belə qalalar
davam etməz.
M o l l a S a d ı q. Cahangir ağa ədalətli bir hakim kimi qan tökmək tərəfdarı
deyil, lakin ağlını qayib etmiş kişi, görmürsənmi, eşitmək belə istəmir. Hacı,
bunların içində bir özümlə səni ağıllı görürəm. Aqil olan şəxs canım bihudə yerə
güdəza verərmi?
H a c ı İ m a m q u l u. Xeyr, verməz, fikrin nədir?
M o l l a S a d ı q. Bolşeviklər tərəfə keçmək.
H a c ı İ m a m q u l u. A kişi, nə deyirsən? Dəli olmusan nədir?
M o l l a S a d ı q. Nə üçün dəli oluram? Biz öz ixtiyarımızla bolşeviklərə
təslim oluruq. Qan tökməkdə də iştirak etmirik. Bundan əlavə mən Cahangir
ağanın şəriət müəllimi olmuşam. Sənin də oğlun Həsən onun köməkçisidir.
Onlardan bizə nə xəta yetişə bilər?
H a c ı İ m a m q u l u. Bu doğru, fəqət nə yol ilə bu zalım ağalardan xilas ola
bilərik? Qaladan çıxmaq imkanı varmı?
M o l l a S a d ı q. Var. Mən ancaq sənin razılığını gözləyirəm.
H a c ı İ m a m q u l u. Mən razıyam. Bəs arvad-uşaq necə olsun?
M o l l a S a d ı q. Nə arvad-uşaq? Ölüm zamanı arvad-uşaqmı yada düşər?
Gedək öz canımızı xilas edək.
H a c ı İ m a m q u l u. Doğru deyirsən, gedək:
Çıxırlar, sonra Gövhər
xanım Sənəmin köməkliyi ilə alt qatdan Əmiraslan ağanın
salonuna gəlir. Divanın üstündə oturur.
G ö v h ə r x a n ı m. Gör nə zəif düşmüşəm. Bir mərtəbəni çıxmağa məndə
taqət qalmayıbdır. Sənəm, Pəricahanın otağından bir yastıq gətir, bir az uzanıram
rahat olum.
Sənəm yastıq gətirib divana qoyur, Gövhər xanım uzanır.
|