MƏMMƏDTAĞI BAĞIROV (5.8.1890-16.4.1961)
Şaqraq və cingiltili, axıcı və məftunedici güclü bariton səsi olub. Fitrətən dramatik aktyor
keyfiyyətlərinə qadir idi. İfa etdiyi partiyalarda obrazın səs təcəssümünü yaratmaqla bərabər, onun
psixoloji bədii xarakterini canlandırmağı, keçirdiyi sarsıntıları, sevincləri, iztirabları, kədərləri,
üzləşdiyi çətinlikləri və tərəddüdləri sifət ifadələrində, plastik hərəkətlərində təcəssüm etdirməyi
bacarırdı. Səhnədə cəld, canlı, dinamik və emosional idi. Milli opera qəhrəmanlarımızın ifasında
lirizmə, kövrək zərifliyə üstünlük verirdi.
Məmmədtağı Abbas oğlu Bağırov 5 avqust 1890-cı ildə Bakıda doğulub. İki il mollaxana
təhsili alıb. Sonra mütərəqqi üsulla dərs keçirilən türk-rus (rus-tatar) məktəbində beş il oxuyub.
Səhnəyə ilk dəfə 1909-cu ildə, "Nicat" teatr truppasında göstərilən Üzeyir bəy Hacıbəyovun "Leyli
və Məcnun" operasında xorun tərkibində çıxıb. Burada həmçinin dram və komediya tamaşalarında
epizod rollar oynayıb. 1913-cü ildən başlayaraq Məmmədtağı Bağırov opera və operetta
tamaşalarında solist kimi çıxış edib. "Səfa", Hüseynqulu Sarabskinin "Müsəlman opera artistləri",
"Zülfüqar bəy və Üzeyir bəy Hacıbəyov qardaşlarının müdiriyyəti" teatr truppalarında fəaliyyət
göstərib. Yeniyetmə yaşlarından tamaşaçı rəğbəti qazanan aktyor özünə "Əraqi"ləqəbini götürüb.
Bəzi proqram afişalarda aktyorun təxəllüsü "İraqi" kimi də verilib.
1920-1925-ci illərdə Azərbaycan Dövlət Dram Teatrının (bugünkü Akademik Milli Dram
Teatrı) opera truppasında işləyib. 1925-ci ildən Azərbaycan Dövlət Opera və Balet Teatrının
kollektivində çalışıb. Həm milli operalarımızda, həm tərcümə edilmiş əsərlərdə, həm də rus
truppasında oynanılan Dünya klassiklərinin məşhur sənət nümunələrində mürəkkəb və müxtəlif
obrazların partiyalarını oxuyub.
Məmmədtağı Bağırovun Azərbaycan Dövlət Opera və Balet Teatrında yaratdığı əsas opera
partiyaları və bir neçə operetta surəti bunlardır: Şahvələd, Aşıq Səlim və Bəhram bəy ("Şahsənəm",
Reynqold Qlier), Mərdan ("Vətən", Qara Qarayev və Cövdət Hacıyev), Onegin ("Yevgeni Onegin",
Pyotr Çaykovski. Librettonu tərcümə edən Əsəd Tahirov), Aslan şah, Ağalar bəy ("Şah İsmayıl" və
"Nərgiz", Müslüm Maqomayev), Doktor Bartolo ("Sevilya bərbəri", Coakkino Rossini. Librettonun
tərcüməçiləri Məmməd Səid Ordubadi və Əfrasiyab Bədəlbəyli), Süleyman, Əsgər və Soltan bəy,
Rüstəm bəy ("Arşın mal alan" və "Məşədi İbad", Üzeyir bəy Hacıbəyov), Kərəm kişi ("Durna",
Süleyman Rüstəm və Səid Rüstəmov).
Aktyor-müğənni səhnəmizdə milli aktrisaların olmadığı 1915-1919-cu illərdə "Leyli və
Məcnun", "Əsli və Kərəm", "Şah İsmayıl" operalarında Leylinin, Əslinin və Ərəb Zənginin
partiyalarını oxuyub.
Məmmədtağı Abbas oğlu Bağırov milli opera müğənniliyi sənətinin formalaşmasında
göstərdiyi müstəsna xidmətlərə görə 25 aprel 1933-cü ildə Azərbaycan Respublikasının əməkdar
artisti və 4 dekabr 1938-ci ildə xalq artisti fəxri adları ilə təltiflənib.
Dostları ilə paylaş: |