325
hamiləlik dövründə maye 1200 ml və ikinci hamiləlik dövründə
1000 ml daxil olur.
Nefrotik sindrom zamanı (şişmə, gündəlik proteinyriya 3,5-
4,0 q) böyrək çatışmazlığı olmadıqda zülalın miqdarı sidikdə ifraz
olunan zülal nəzərə alınmaqla 1,5 q/kq hesabı ilə artırılır. Yağ və
karbohidratların miqdarı yüngül nefrit formasında olduğu qədər
təyin olunur. Mətbəx duzu hamiləliyin 1-ci yarısında 4-5, ikinci
mərhələsində isə 3-4 qramadək məhdudlaşdırılır.
Çox şişmə zamanı heyvani zülalın miqdarı azaldılır
və əsasən
bitki mənşəli yağlar təyin olunur. Tərkibində yüksək miqdarda
kalium duzuna malik olan (300-400 ml) məhsullar məsləhət
(bişmiş kartof, balqabaq, ərik, yunan qabağı, gavalı) görülür.
Arterial təzyiqin bir az qalxması zamanı (140/90 mm civə sütunu)
çuğundur şirəsi, quş üzümü, başınağacı, qara üvəz; anemiya zama-
nı-dəmirlə, foli turşusu və kobaltla zəngin olan (çiyələk, meşə
çiyələyi, alma, nar, üzüm, naringi şirəsi, təzə kələm) məhsullar
məsləhət görülür.
Xroniki nefritin hipertonik forması zamanı zülalın miqdarı 1-
1,2 kq-dək azaldılır. Zülala olan təlabat əsasən yumurta və
kartofun hesabına ödənilir ki, bunların da tərkibində bütün əvəz-
olunmayan aminturşuları vardır. Ətin tərkibində natrium çox
olduğundan o, məhdudlaşdırılır. Xörək duzu rasionda 1-ci hamilə-
lik dövründə 4-5 q-dək ikinci, hamiləlik dövründə isə 2-3 q azal-
dılır. Qalan nutrientlər rasiona nefrotik sindromda olduğu kimi
daxil olur.
Xroniki nefritin qarışıq formasında pəhrizin kimyəvi tərkibi,
xəstəliklərin əsas kliniki təzahürləri nəzər alınmaqla, yəni hiperto-
nik və şişmə sindromlarının əlamətlərindən hansının
üstünlük təş-
kil etməsi ilə əlaqədar olaraq müəyyən olunur.
Qidanın dad keyfiyyətlərinin yaxşılaşdırılması üçün bişmiş
soğan, sarımsaq, bibər, cəfəri, şüyüd və xardalın istifadəsinə icazə
verilir. Tərəvəz və meyvələr çiy, qızardılmış, bişmiş və pörtlədil-
miş halda istifadə edilə bilər.
Rasionların gündəlik kaloriliyi hamiləliyin 1-ci yarısında
2700-2800 kkal, 2-ci yarısında isə 3000-3200 kkal olur.
326
Bir günlük rasion seçimi (hamiləliyin 1-ci və 2-ci yarısı üçün)
aşağıdakı kimidir(qramla): balıq-100, yağsız şor-150, kefir-200,
süd-200, xama-20, bitki yağı-25, kərə yağı-20, buğda çörəyi-250,
şəkər-40, yarma və makaron məmulatları-60, kartof-200,
çuğundur və yerkökü hərəsi-100, kələm-150, baş soğan-35, digər
tərəvəzlər-200, meyvə-giləmeyvə-300, itburnu həlimi 200 və
yumurta-2 ədəd. Sərbəst maye hamiləliyin 1-ci və 2-ci
mərhələlərində müvafiq olaraq 1200 və 1000 ml olmalıdır.
Dostları ilə paylaş: