Şakir Musayev
276
idarənin iki tibb işçisinin iştirakı ilə digər mütəxəssis tərəfindən
alınır. Məhkəmə tibb ekspertizasına göndərilmiş şəxslərdən qan
könüllü götürülür. Həmin şəxsdən nümunənin alınması barəsində
razılıq müstəntiqin qərarında qeyd edilməlidir. Qanunla cinayət
prosesinin iştirakçılarından nümunələrin alınmasında iştirak edən
şəxslərin dairəsi də məhdudlaşdırılır. Müstəntiq və nümunə götürən
şəxsdən başqa zəruri hallarda müstəntiqin iştirakı ilə bu prosesdə
mütəxəssis (o cümlədən məhkəmə tibb eksperti) iştirak edə bilər.
CPM-nə görə əgər nümunələrin alınması şəxsin soyunması ilə
müşayiət olunursa, əgər müstəntiq əks cinsə məxsusdursa, o bu
istintaq hərəkətində iştirak edə bilməz. Lakin bununla onun rəhbərlik
funksiyası saxlanılır.
Bu istintaq hərəkətində hal şahidlərin iştirakı vacib deyil.
Müqayisəli tədqiqat üçün nümunələrin götürülməsi barədə hər bir
şəxs üçün CPM-nin (maddə 276) tələblərinə müvafiq olaraq
müstəntiq ayrılıqda protokol tərtib edir.
Xüsusiyyətlərin əks olunmasını göstərən maddi sübutlardan,
meyitlərdən nümunə götürülməsinin lazım olduğu digər hallarda
nümunələr prosessual hərəkətlər gedişində – hadisə yerinə, meyitlərə
baxış və istintaq eksperimenti, axtarış, götürülmə, tanınmaya təqdim
etmə, məhkəmə ekspertizasının keçirilməsində götürülə bilər. Belə
halda xüsusi qərarın tərtib olunmasına ehtiyac olmur. Nümunələrə isə
həmin istintaq hərəkətinin protokoluna əlavə kimi baxılır. Nümunələr
bu zaman ekspertin və ya mütəxəssisin iştirakı ilə alına bilər. İstintaq
hərəkətinin növündən asılı olmayaraq bu prosessual yolla götürülən
nümunələrə məhkəmə istintaq nümunələri deyilir. Bundan əlavə
zəruri hallarda ekspertizanı icra edən ekspert də nümunələri götürə
bilər (CPM, maddə 273.4). Əgər nümunələrin alınması ekspert
tədqiqatının bir hissəsidirsə, (ekspert nümunələridirsə) nümunələrin
götürülməsi barəsində ayrılıqda müstəntiqin qərarı tələb olunmur.
Ekspertə müstəntiq tərəfindən nümunə götürülməsi tapşırılmasa da,
bir çox hallarda bu məhkəmə tibb ekspertizasının qaydalarında
nəzərdə tutulur. Müayinə zamanı ekspert müstəqil olaraq tətbiq
edəcəyi metod və müayinə vasitələrini seçir. O, sonrakı tədqiqatlar
üçün ona əvvəl təqdim olunmuş obyektlərin bir hissəsini – məsələn,
|