17
görə məsuliyyət daşıyır. İdarəetmə səviyyəsi artdıqca,
məsuliyyətin həcmi də artır.
Vahid müdir prinsipi ondan ibarətdir ki, hər bir işçinin bir
müdiri olmalıdır.
İdarəetmə norması - menecerin
səmərəli şəkildə rəhbərlik
edə biləcəyi işçilərin optimal sayıdır.
Təşkilati strukturlar
____________________________________________________
׀
׀
Mexaniki Orqanik
(
bürokratik) (adaptiv)
׀ ׀
(xətti) (divizional) (xətti-divizional) (layihə) (metrik) (edxokritik)
(partisipativ) (şəbəkəli)
׀
məhsul istehlakçı region
üzrə üzrə üzrə
Şəkil 2.1
Təşkilati strukturların inkişafında müəyyən meiylləri aşkar
etmək olar. Belə ki, bu zaman iyerarxik-piramidal strukturlardan
çevik-partisipativ strukturlara keçid baş verir. Təşkilati sis-
temlərin təkamülünün təhlili müəyyən tipizasiyanı nəzərdə tutur.
Bu məsələnin həllinə çoxsaylı yanaşmaların mövcud olmasına
baxmayaraq, fikrimizcə, aşağıdakı təsnifat formasını
qəbul
etmək mümkündür. Bu təsnifat forması xarici mühitin təsiri ilə
də uzlaşır.
Hər bir təşkilat xarici mühitdə fəaliyyət
göstərir və ondan
asılıdır. «Təşkilat - xarici mühit» modeli təşkilata elə xarici mü-
hitdən asılı olan bir sistem kimi yanaşır. Modelin əsas parametr-
ləri - bazar mühiti və təşkilatın texnoloji mühitidir. Təşkilatın
bazar və texnoloji mühitlə əlaqəsi nöqteyi-nəzərindən dörd növ
təşkilat seçilir: mexanistik, orqanik, bazar ominantasına
və tex-
noloji dominantaya malik təşkilatlar.