Mülki müdafiə – dinc və ya müharibə dövründə əhalinin və ərazinin təhlükəsizliyinin təmin edilməsi məqsədilə dövlət hakimiyyəti orqanları, hüquqi və fiziki şəxslər tərəfindən həyata keçirilən tədbirlər sistemidir. Mülki müdafiə sistemi


Yanacaq-hava (qaz-hava) qarışığı partlayışı



Yüklə 1,21 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə14/80
tarix12.01.2023
ölçüsü1,21 Mb.
#79054
1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   ...   80
mulki mudafie 1-60 esas

 
14.Yanacaq-hava (qaz-hava) qarışığı partlayışı 
Yanacaq-hava qarışığı (YHQ) partlayışında yaranan zərbə dalğasının insanlara, binalara, qurğulara təsir 
xarakteri nüvə partlayışının zərbə dalğasının təsir xarakteri ilə, demək olar ki, eynidir. 
Yanacaq-hava qarışığının partlayışında aşağıdakı 3 əsas zona yaranır: 
I zona – detonasiya dalğası zonası
Detonasiya dalğası zonasının (I zonanın) radiusu (detonasiya radiusu, R
1
) aşağıdakı formulla hesablanır:
R
1

3
5
,
17
Q

, m, 
harada: 
Q
sıxılmış karbohidrogen qazının miqdarıdır, t.
Detonasiya dalğası zonasının önündəki izafi təzyiqin maksimal qiyməti 1500-1700 kPa olur. 
II zona – partlayış məhsullarının təsir zonası 
Partlayış məhsullarının təsir zonasının radiusu (R
2
 və zonanın önündəki izafi təzyiq (  P
f2
) aşağıdakı 
formullarla hesablanır: 
R
2
= 1,7

R
1
, m; 
 P
f2 
= 1300

3
1






R
R
+ 50, kPa, 
harada R – izafi təzyiqin  P
f2 
qiyməti təyin edilən nöqtədən partlayış mərkəzinə qədər olan məsafədir, m. 
Bu zonada izafi təzyiqin qiyməti 1350-300 kPa həddində olur.
I və II zonada bina və qurğular tam dağılmaya məruz qalırlar. 
III zona – hava zərbə dalğasının təsir zonası
Hava zərbə dalğasının təsir zonasını 3 yarımzonaya bölürlər:
• güclü dağıntılar yarımzonası (xarici sərhəddində izafi təzyiqin qiyməti 
50
=

f
P
kPa);
• orta dərəcəli dağıntılar yarımzonası (xarici sərhəddində izafi təzyiqin qiyməti 
30
=

f
P
kPa);
• zəif dərəcəli dağıntılar yarımzonası (xarici sərhəddində izafi təzyiqin qiyməti 
10
=

f
P
kPa). 
Zərbə dalğasının təsir zonasında izafi təzyiqin qiymətini hesablamaq üçün « K » nisbi kəmiyyətinin qiyməti 
hesablanır: 
1
3
24
,
0
R
R
K

=
və ya
3
3
014
,
0
Q
R
K

=

harada R
3
– partlayış mərkəzindən izafi təzyiqin qiymətinin təyin edildiyi nöqtəyə qədər olan məsafədir. 
« » nisbi qiymətdən asılı olaraq izafi təzyiq (  P
f3
)
aşağıdakı formullar vasitəsilə hesablanır: 
K

2 olduqda:  P
f3

)
1
8
,
29
1
(
3
700
3

+
K

> 2 olduqda:  P
f3

158
,
0
lg
22
+
K
K

Yanacaq-hava qarışığının partlayışında bu zonalardan savayı, daha iki zona: istilik sahəsinin təsir zonası və 
toksiki yanma məhsullarının formalaşdırdığı toksiki tüstüləmə zonası da yaranır. 

Yüklə 1,21 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   ...   80




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin