57
Kelajak velosipedi avtomatik tarzda harakatlantiriladi,
pedallar ortiq kerak emas.
Velosiped pedalidan qayta foydalanishning yoki
pedalning boshqa vazifani bajarishining original usulini
taklif qiling.
G‘oya shu qadar original bo‘lsinki, bu g‘oya ko‘p o‘quv-
chilarning xayoliga kelmasin.
Biz bu topshiriqqa 5 daqiqadan ko‘p vaqt sarflamas-
ligingizni tavsiya qilamiz.
PISA 2021 Kreativ fikrlash (namuna)
Ijodiy-ilmiy muammoni hal qilish
Topshiriq 3/3
KELAJAK VELOSIPEDI
Pedal
137. Topshiriqning birinchi vazifasi velosipedlar kelajakda innova-
tsion tarzda oʻzgarishi mumkin boʻlgan uchta yoʻl haqida gʻoya berishni
soʻraydi. Bu topshiriq turli gʻoyalarni ishlab chiqish jihati boʻyicha
maʼlumot beradi. Bu vazifadagi gʻoya agar u velosipedlar oʻzgarishi mumkin
boʻlgan ehtimollar haqida mantiqiy gʻoya bersa va taklif etilgan yechim
tatbiq etilganda, velosipedning mohiyati (yakka shaxs uchun transport
vositasi) oʻzgarib ketmasa, munosib boʻladi. Baholashda (ham kodlovchi,
ham o‘quvchining) soha tayyorgarligi taʼsirini
kamaytirish maqsadida,
kodlovchilarga o‘quvchilar javobining samarali va amaliyligini yuqoridagi
munosiblik mezonidan ortiq tarzda koʻrib chiqilmaslik haqida koʻrsatma
beriladi. Goʻyalar turli boʻlishi uchun, o‘quvchilar standart velosipedga turli
(masalan, velosiped qismlarini almashtirish kabi) oʻzgartirishlar taklif
etishlari zarur.
138. Ikkinchi vazifada, o‘quvchining doʻsti
unga oʻgʻirlashga
qarshi jihozni taklif etadi,
o‘quvchi ushbu gʻoyani maromiga yetkazishi
kerak. Bu vazifa kompetentlik modelining
gʻoyani baholash
va takomillashtirish jihati
bo‘yicha maʼlumot beradi. O‘quvchi doʻstining
taklifi nojoiz ekanligini kamida ikki sabab tufayli
ayta bilishi kerak: birinchidan, oʻgʻri kamerani
osonlikcha olib tashlashi mumkin, ikkinchidan,
telefonga kelib
tushadigan ogohlantirish
oʻgʻrilikning oldini olish uchun juda kech chora boʻlishi mumkin.
Demak, bu band uchun
mu nosib javob, u tatbiq
etilganda, doʻstining takli-
fining kamchiliklarini ta-
ko millashtiradigan joʻyali
yechimdan iborat boʻlishi
kerak.
Takomillashtirish
taklifining originalligi u
odatiy ekanligi asosida
belgilanadi.
58
59
139. Uchinchi va yakuniy vazifada o‘quvchilardan endilikda avtomat
ravishda harakatlanadigan velosipedning keraksiz boʻlib qolgan pedalini
boshqa maqsadda foydalanish yoʻllari haqida ijodiy gʻoya berish soʻraladi.
Bu vazifa kompetentlik modelining kreativ gʻoya berish jihati bo‘yicha
maʼlumot yetkazadi. Ushbu topshiriqdagi munosib gʻoya, pedallardan
yangicha foydalanish yoʻllarini taklif qilgan
har qanday tatbiq etilishi
mumkin boʻlgan gʻoyadir. O‘quvchi javobining originalligi javob odatiy
ekanligi bilan oʻlchanadi. Odatiy javoblar quyidagilardan iborat boʻlishi
mumkin: 1) pedaldan ilgich sifatida foydalanish (masalan, devorga kiyim
osib qoʻyish uchun); 2) pedaldan eshik tutqichi sifatida foydalanish; 3) pedal-
dan, masalan, tepadagi tokchadan/ yerdan narsa olishda foydalanish.
Dostları ilə paylaş: