Pisa tadqiqotida kreativ fikrlashni baholash doirasi
O‘QUVCHINING TADQIQIY QOBILIYATLARI HAMDA
Yüklə 226,15 Kb.
|
|
O‘QUVCHINING TADQIQIY QOBILIYATLARI HAMDA
«SINASH VA XATO»NI RAGʻBATLANTIRADIGAN DIZAYN XUSUSIYATLARI 146. Umuman olganda, ijodiy fikrlash jarayonining yakuniy mahsulini avvaldan bilib boʻlmaydi. Shuning uchun test qilinayotganlar qoʻllarida mavjud barcha imkoniyatlardan foydalanishga ragʻbatlantirilishi kerak, xuddi real hayotdagi ijodiy fikrlash ham ragʻbatni taqozo etganidek. 147. PISA kreativ fikrlash sinovidagi vazifalar o‘quvchilarga ayni mahsulotning turli koʻrinishlarini yaratish, yaqqol yoki yagona javobi boʻlmagan ochiq savollarni soʻrash hamda o‘quvchilarga yordam sifatida muayyan jihozlarni (masalan, shtamp, shakl va chizish jihozi kabi grafika vositalari) taqdim etish orqali imkoniyatlarni kashf etishga yoʻl ochadi. Shuningdek, ilmiy vazifalarda ham simulatsiyalashtirilgan laboratoriya muhiti orqali talabalar turli jihozlar bilan, qonuniyatlarni va oʻzgaruvchilar orasidagi munosabatlarni aniqlash maqsadida, tajbiralar oʻtkazishlari mumkin boʻladi. 61
uchun narsalarni sinab koʻrish va muvaffaqiyatsizlikka uchraganda yoki muqobil yoʻlni sinab koʻrmoqchi boʻlganda orqaga qaytarish (masalan, chizish jihozlari orasida «bekor qilish» tugmasi) oson boʻlishi kerak. Test topshiruvchilar test muhitida nimalarni qila olishlari borasida aniq tushunchaga ega boʻlishlarida, ayniqsa, «yaqqol tushunarli» jihozlarning oʻrni muhimdir. Interaktiv jihozlar odamni zeriktirmasligi kerak: agar, o‘quvchi butun diqqatini jihozni qanday ishlatishga sarflasa, kreativ fikrlashga bagʻishlay oladigan kognitiv resurslari kamroq qoladi. 149. O‘quvchilarning kreativ fikrlash koʻrsatkichlari ularning tad- qiqotchilik qobiliyatlariga qanday bogʻliq ekanligini tahlil etish ham oʻrinlidir. Xuddi o‘quvchi ishtiyoqini oʻlchaydigan uslub kabi, uning tadqiqotchilik qobiliyatini ham kompyuterlashgan testdagi xatti-harakatini kuzatishdan olingan (telemetriya) maʼlumotlar asosida tahlil qilish mumkin. Masalan, koʻproq turli jihozlardan foydalangan yoki dijital muhitning turli funksiya va xususiyatlarini oʻrganishga koʻproq vaqt ajratgan o‘quvchi tadqiqotchilik jarayoniga koʻproq kirishgan, deb xulosa qilish mumkin. 150. O‘quvchining test muhiti bilan munosabati jarayonida olingan ushbu maʼlumotlarni tahlil etish va izohlash qiyinroq boʻlgani uchun, kom- petentlik modeli tadqiqotchilik qobiliyatini qamrab olmaydi. Lekin ushbu maʼlumotlar ishlab chiqiladi va o‘quvchilarning kompyuterlashgan test- lardagi tadqiqotchilik hamda «sinash va xato» strategiyalarini oʻrganish maqsadida jamoatchilikka taqdim etiladi. Yüklə 226,15 Kb. Dostları ilə paylaş:
|