Piyəruna sıxani

NAĞILLAR 
 
Yeki  bı,  yeki  na  bı.Ye şohi  ye  vəzirı təğyiri  libos birund 
rafdund. Zumustun bı. Rafdund dərmorund ə şəhər bə kinor. Bı 
ye dihi. Ye dəri rə küfdund. Dərə voçərdund, a darun güftürund 
ki biyend. Uşuniş güfturind ki, umun xudora qunağıyim, dərvi-
şim,  in  hona  əsişuna  basdund.  Darafdund  ba  xuna  dirund  ki, 
mərdə dəhto eli hıstı. Qunağun xəbər vəyıfdund ki, zani biceyi. 
Bafan ki, bon bijlə xuna el bə dünyo vordan. Səhib xuna bafan 
ki, be xordan ye porça xişgə nun və ö hısdi. Nuno ve ö xordund. 
Ye horgə bədə mərd az un xuna ye gedeyi vord ki pəs ye gede-
man bire. Vəzir qedunum bı, dənişi bə el, xandısd. Podşoh səbə-
bi rə xəbər vəyıfd. Vəzir güfdi ki, in gedərə kəbini ve kiletı san 
boşı.  Vəziriş  həmişə  çı  bafan  bı  bəbiran  bı.  Şoh  voyəşdan  ki, 
ürə man bö imkon na mutum. Vəzir bafan ki, xudo nöyüşdə rə 
hiç kəs  na  mudunu puzmiş  soxdan.  Səbhini şoh  ve vəzir  bıraf-
dəni  bafan bı  səhib  xuna ki,  man  ye tocirum pülməniş qeyi. Tı 
biyo in nüg birə el tıra ti be man ba guruni yi be tı pül tum.Tı in 
dəhto el tıra kələh soz  məniş  bərum un  elə kələh sozum. Mərd 
bafan  ki,  gi  burom  ve  xuneman  məsləhət  sozum.  Bı  zanxışdan 
bafani,  ü  bafan  ki,  mərdlə  manqul  ye  qoş  pülmun  ımbı,  elhon-
muna  beyi  olat  musdunim,  xunemuna  təmir  minim.  Elə  beşdə-
nund bı sər tərozı ba gürüniyi qızıl basdorənund. Şoh ə vəzir və-
yıfdənund elə bafdorənund bı rah. Umorənund ə ye sər kühi bə 
girəşdənund. Şoh bafan bı vəzir ki, tı bafani ki in elə kəbinirə be 
kileman nöyüşdond. Man hezım ürə çunun puzmiş sozum ki ... 
Elə əvvəl bi ye sigəziyi püçündə birun. Elə başundəni el bə ziro 
parısdəni bə pıçısdən bı ye palutdori bamundan ha bara.  

---

 
 
24 
Be tı ə çı güyüm ye qucey ovçiyi bı, eliş nə bı. Ə dür bə di-
ran ki, bə ye dori ye quşi hi amol nə bəgımısdan. Vəyıfdan sigəzi 
rə  beşdan  bı  xori  bə  diran  ki  bı  daruni  ye  eli.  Ba  xudo  döö  bı-
soxdan ki, ben ımırxışdana bı oxıri in ye hədiyyeyi a xudo. Və-
yıfdan elə bərdan ba xuna. İn hona ye bızışun bə biran ə şiri be el 
bıdoran.  Həme  camoət  bafan  ki,  ovçi  Mursala  mərdə  bı  şasdo 
yeşi  ye  gedeyi  bire.  İn  sırra  ye  ovçiyi  yekiş  zani  bısdən  bire. 
Gedəreş  numirə  beşdənund  Yusif.  İniş  ye  qəşəngə  cavoni  bə 
biran. Ye ruz şoh əz in göhon bə girəşdəni. Be şohziyofət dırıst bı 
soxdənund.  Dihə  kələhi  çanto  gısband  ba  buriran.  Sıfrərə  vo-
çərdənund. Amo kənxudo bafan ki, in xuroka bə püşo şoh ki ım-
bərı.  Bafanund  ki,  Mursala  gedeyi  Yusif.  Yusifiş  bə  sərpögərdi 
bırafdən birə ve pül. Yusifə qiyə bızərənund bafanun ki tı mıduni 
bə  püşo  şoh  xurok  bərdan,üyiş  rozi  bəbiran.  Vəyıfdan  sinirə  ve 
xurok  ve  şərob  bərdan  bə  püşo  şoh,  avoz  vəzir  bədiran  Yusifə 
bıxandısdan. Şoh xəbər vəyıfdan ə vəzir ki beş bıxandısdan, vəzir 
bafan ki, bə biyortıyi ki, dəh həş sol əz in püşö ye el ve küh ziro 
şundi. İn gedə un eli. Şoh qiyə bızəran kənxudora bafan ki, in el 
kirə  gedeyi  ürə  qiyə  zan  dədeyirə.  Xəbər  vayıfdan  a  Mursal  ki 
tıra  çanto  yoştı  hi?  Bafan  hafdodi  həşd.  Bafan  ki  in  gedə  az 
antıyı?  Mursal  bafan  ki,  bı  tan  camoət  na  mudunum  güfdiran. 
Yusifə sırrirə bafan bı şoh. Mursal bafan ki, ızım in gedə rə sırri 
rə  tı,  man  yekiş  zanman  bısdənim.  Şoh  məhtəl  bamundan  ki  in 
kiləm  bire.  Vəzir  bafan  ki,  bə  dirəni  xudora  nöyüşdeyi  rə  tı  na 
muduni puzmiş soxdan. Bafan şoh ba Mursal ki in gedetı ra be sa 
ruz ti be man. Vəyıfdan ye məktubi bı nöyüşdan, bı məktubiş bı 
nöyışdan ki, in məktuba vordəgora səri rə zan. Bafan ki, in mək-
tuba in bəri miti bə vəzirman bı şəhər. Yusifumoran bı tan saray. 
Amo  vomundə  bə  biran  bə  həyot  saray  xo  bə  gırıfdan  baxsiran. 
Məktubiş  ba  mundan  bı  dəsi.  Şoha  kileyiş  bə  həyot  bı  gəşdən 
bire. Direki ye qəşəngə gedeyi bərə xısire ye məktubiş bə səri. Bə 
xundan məktuba bə diran ki, nöyüşde dədeyi ki in məkub tan be 
tı rasiran in gedə  rə  mikişi. Kilə oşiq bə biran bı  gedə vəyıfdan 
məktuba bı nöyışdan dədexışdana ve xətti ki, in məktuba vordə-

---

 
 
25 
gorə bı sa ruz ve kileman ərsiyişuna soz. Vəzir tan məktuba xun-
dan  bə diran  ki  şoh  nöyüşde.  Kiləm  şoh güfdire  bı  soxdan.  Şoh 
ye  solgə  bədə  voyəşdan.  Bədiran ki  inə  bə pışöyi  kileyi  umoran 
ve  şüvəri. Şoh  xəbər  vəyıfdan  ki  in  hon  kiyi.  Vəzir  bafan  ki  in 
tıra dunbortı, iniş tıra nəvetı. Şoh basdoran nəvərə ba qucoqxış-
dan bafan bə vəzir ki yə bıra un məktuba biyor yə vinum tı az un 
yara  çı  xunde?  Bədiran  ki,  hə  üre  ve  xətti  nöyüşdond  ki, 
kilemənə ven məktuba vordəgor bı sa ruz ərsiyirə soz. Diyə şoha 
sıxani  na  bamundan.  Vəzir  voyəşdan  ki,  şoh  soğ  boşı  man  na 
güfdürum ki, xudora nöyişdeyi ra tı na muduni puzmiş soxdan.