Reja:
1.
Umumiy ma’lumotlar.
2.
Qora metallar.
3.
Cho‘yan va po‘lat ishlab chiqarish asoslari.
4.
Cho‘yan turlari va xossalari.
5.
Po‘lat turlari va xossalari.
6.
Po‘lat buyumlar.
1. Umumiy ma’lumotlar
Zamonaviy qurilishni metall materiallarsiz tasavvur etib bo‘lmaydi.
Metallar bino va inshootlarning konstruktiv
qismlarida-poydevor, devor, tom,
karkas va sh.k. kuchaytirishda, yuk ko‘taradigan
konstruksiyalar, temirbeton
tayyorlashda,
qoplama materiallar, binolarni ichki va tashqi tomondan
bezashda ishlatiladi. Metallar boshqa materiallarga
nisbatan Yuqori
mustahkamligi, plastikligi, termik va kimyoviy ishlov berish imkoniyati bilan
ajralib turadi.
Metallar Yuqori plastiklik, etarli bo‘lmagan mustahkamlik va
qattiqlikka ega bo‘lmagani uchun toza xolda ishlatilmaydi.
Metallar asosan
boshqa metallar va nometallar bilan qotishma holda ishlatiladi.
Metallar qora va rangli metallarga bo‘linadi. Qora metallar-po‘lat va
cho‘yan temir va uglerodning qotishmasidir. Agar temir tarkibiga uglerod 2%
gacha kiritilsa po‘lat, 2% ko‘p kiritilsa cho‘yan hosil bo‘ladi.
Rangli metallarga mis,
alyuminiy, magniy, titan, nikel, rux, qalay,
qo‘rg‘oshin va boshqalar kiradi. Rangli metallar er yuzida kam uchraydi va
metall ishlab chiqarishni 5% tashkil etadi.
Qurilishda rangli metall va qotishmalardan yengil va kimyoviy muhitlarga
chidamli
konstruksion elementlar, bezak buyumlari va boshqa materiallar va
qismlar tayyorlanadi. Qurilishda arxitektura qismlari asosan alyuminiy metalli
va uning qotishmalaridan tayyorlanadi.
Dostları ilə paylaş: 
