Редаксийа щейяти
Yüklə 2,79 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
120 ABŞ-ın tanınmış nəzəriyyəçi alimi Con Dyui hesab edir ki, elmdən həyata və həyatdan digər elmə yol axtarmaqla fənlərin təlimində inteqrasiyaya nail olmaq mümkündür. Odur ki, didaktik prinsiplər tətbiq etməklə fənlər arasında əlaqə yaratmağın da əsas açarı həmin fənni həyatla əlaqələndirib orada həmin qoyulan məsələnin (mövzunun) digər fənlə əlaqəsini aşkar etməkdir. İnteqrasiya təlim prosesini təkmilləşdirir, fənlər arasında qarşılıqlı əlaqə yaradır və biri-birindən asılılığın dərinləşməsinə xidmət edir. İnteqrativ təlimin köməyilə şagirdlər biliklər arasında qarşılıqlı əlaqələri başa düşür və həmin bilikləri şəxsi və ictimai problemlərin həllində istifadə edirlər. Fənlərin inteqrasiyası və yaxud fəndaxili mövzuların inteqrasiyasının hansı səviyyədə olması hələ də müzakirə mövzusu qalmaqda davam edir. Lakin danılmaz bir fakt var ki, inteqrasiya ayrı-ayrı fənləri birləşdirir və onlar arasında əlaqələr yaradır. Bunun üçün inteqrasiyanın nəzəri şəkildə irəli sürdüyü arqumentlərə istinad etmək lazımdır. Aparılan tədqiqatlar və araşdırmalar nəticəsində məlum olmuşdur ki, inteqrativ təlim nəticələri qeyri- inteqrativ təlim nəticələri ilə müqayisədə nəzərə çarpacaq qədər yüksək olur. Təlim prosesinin didaktik cəhətdən düzgün təşkil edilməsi yollarından biri də fənlərin əlaqələndirilməsindən ibarət inteqrasiyanın qurulmasıdır. Ümumiyyətlə fənlərarası inteqrasiyanın qurulması bir neçə yolla həyata keçirilir. Bunlara aşağıdakılar daxildir - iki və daha çox fənnin uyğunlaşdırılması; - bacarıqların və biliklərin inteqrasiyası; - bir fənn çərçivəsində bir neçə mövzunun inteqrativ təlim əsasında öyrənilməsi; - fənlərin əlaqələndirilməsi üzrə sərbəst inteqrasiyanın yaradılması. Bu göstərilənləri nəzərə alaraq fənləri birləşdirməklə inteqrasiya qurularkən bir neçə müxtəlif üsullardan istifadə olunur. Bir neçə fənnin qarşılıqlı inteqrasiyası aşağıda göstərilən tələblər ardıcıllıq üzrə yerinə yetirilir. Fənnə əsaslanma, verilən mövzuya əsaslanma, təqdim olunan layihələrə əsaslanma, digər şərtləri nəzərə almaqla əsaslanma. Bu göstərilənləri aşağıdakı sxemdə ardıcıllıqla vermək olar. |