Referat mavzu: yerga ekin ekishdan oldin va keyin ishlov

Asosiy (kapital) tekislash. Yer tekislash usulining eng ko’p mehnat talab 
qiladigan turi asosiy tekislashdir. Bu usul asosan yangi yerlarni o’zlashtirishda 
qo’llaniladi. 
Asosiy tekislashda sug’orish uchastkasi sirtining tabiiy ko’rinishi butunlay 
o’zgaradi, nishablik esa sug’orish texnikasiga moslashtriladi. Shuning uchun, 
bunda juda katta hajmdagi tuproq ishlarini bajarishga to’g’ri keladi. 

---

Asosiy (kapital) tekislash ishi maxsus loyiha-xarita asosida olib boriladi. 
Loyiha tarkibiga reja ko’rinishida yoki qator profillar ko’rinishida, maxsus ish 
chizmalari, shuningdek, ish hajmini hisoblash qaydnomalari, sxemalar 
ko’rinishidagi turli qo’shimcha materiallar va shunga o’xshashlar kiradi. 
Tekislash vaqtida tuproqning ustki (unumdor) qatlamini iloji boricha saqlab 
qolishga, yani uni juda chuqur joylarga keltirib to’kmaslikka intilish kerak. Aks 
holda uchastka tuprog’ining unumdorligi kamayib ketadi va yerdan mo’l hosil olib 
bo’lmaydi. 
Qisman tekislash. Qisman tekislashda sug’orish uchastkasi topografik 
yuzasining xarakteri o’zgarmaydi. Qisman tekislash ishlari loyixa-xaritaga asosan 
olib boriladi. Bunda yerning tabiiy nishabligi qisman o’zgartiriladi, qisman faqat 
do’ngliklar, o’nqir-cho’nqirlar, keraksiz eski kanallar, yo’llar tekislanadi. Qisman 
tekislash bilan sug’orishga yetarli darajada sharoit tug’dirish mumkin bo’lmagan 
holdagina asosiy tekislash ishlari qilinadi. 
Joriy tekislash. Asosiy (kapital) tekislangan uchastka sirtida vaqt o’tishi 
bilan yer haydash, sug’orish va boshqa dehqonchilik ishlari tasirida o’nqir-
cho’nqirlar paydo bo’ladi. Tuproqqa ishlov berishda hosil bo’lgan mana shu past-
balandliklarni yo’qotish- joriy tekislash deyiladi. Xo’jalikdagi uchastkalar yilda 
bir marta, albatta joriy tekislanishi lozim. Joriy tekislash xo’jalikning o’z kuchi va 
mashinalari bilan bajariladi. Har yili shudgordan so’ng yoki ekish oldidan egat va 
pushtalar, o’qariqlar, ayrim do’ngliklar tekislanadi. Tekislash ishlari ko’z bilan 
chamalab olib boriladi. Kichik xajmdagi tuproq ishlari bajariladi. Tekislashda 
yengil texnikadan va qo’l kuchidan foydalaniladi. Bunda ish hyech qanday 
loyixasiz, dalachilik brigadasining brigadiri yoki xo’jalik gidrotexnigi rahbarligida 
olib boriladi. 
Joriy tekislashda uzun bazali tekislagich juda qo’l keladi: bu mashina 
uchastka yuzini mexanik ravishda tep-tekis qilib ketadi.