Buning natijasida qadimgi Yunoniston va Rim mayda dinlarida qahramonlarga
sig’inish, keyinchalik xristianlik va Islomda ham avliyolarga sig’ini odati paydo
bo’ldi. Islomga xos
ur-odatlar sifatida arvohlarni, avliyolarni esalab ularga
sig’inish, madad so’rash, ular uchun xudoyi, jonliq so’yib qurbonliklar qilish, is
chiqarish, avliyolar maqbara va mozorlari oldidagi daraxtlarga lattalar bog’lab
ketish, sham yoqib qo’yish odatlari ham mavjud.
5)Azob-uqubatlarga sig’inish. Odam azoblarining zarur,
foydali va
haloskor ekanligini tasdiqlovchi diniy-aqidaviy g’oyalar majmui. Bu ta’limotda
azob-uqubatlarning sabablari – odamlar hayotining shart-sharoitlarida bo’lmay,
balki odamning o’zida, uning istak-hoxishlarida yoki gunohkorligida, dilidagi
niyatlarida deb talqin etiladi. Azob-uqubatlar gunohlardan xalos bo’lishning
ma’naviy kamolot va najot topishning vositasi ya’ni xayrli,
yaxshi ishlar deb
uqtiriladi.
6)Magiya-sehrgarlik. Odamga, hayvonga, tabiatga ma’lum bir
maqsadni amalga oshirish uchun g’ayritabiiy ta’sir o’tkazish yo’li bilan
qilinidagan xatti-harakatlar, duolar va ishlardir. Bu amal qadimgi zamonlardan
beri mavjud bo’lib, barcha dinlarda hozirgacha ham qo’llanilib kelinadi.
Sehrgarlikning quyidagi turlari mavjud: ziyon–zahmat
etkazish, harbiy
sehrgarlik, muhabbat sehrgarligi,
davolash sehrgarligi, ob-havo sehrgarligi,
xo’jalik sehrgarligi, irim-sirimlar va h.k. Shunday eng qadimgi diniy tasavvurlar
shakllanib bo’lgandan keyin kishilik jamiyatida shomonlik,
zardushtiylik,
yahudiylik, xiristianlik, islom va boshqa dinlar vujudga keldi.
Dostları ilə paylaş: 
