S. F. Abdirasilov

ajralib turadigan bir qancha portretlar yaratdi.
Iste’dodli rassom ijodiy ishini pedagogik faoliyat bilan bogiab olib
bordi. U ko‘p yillar mobaynida Nizomiy nomidagi Toshkent Davlat
pedagogika universitetida rassom-o‘qituvchi kadrlar tayyorlashda faol
qatnashib keldi.
0 ‘zbek tasviriy san’atida salmoq!’ o'rin egallab, uning rivojiga
o ‘zining munosib hissasini qo‘shgan 0 ‘zbekiston xalq rassomi 
Lutfulla
Abdullayev (1912-2000) Mirzacho‘lda tug‘ildi. Badiiy ta’limni
Samarqand va Toshkent tasviriy san’at bilim yurtlarida P. Benkov,
3. Kovalevskaya, O. Tatevosyan, E. V. Vuchetichlardan oigan rassom
mazmunli, kompozitsiyasi puxta, g‘oyaviy va murakkab sujetli asarlar
yaratdi. Uning «Paxta terimi», «Yosh shoir huzurida» va boshqa
115
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

L. Abdullayev. Xaiq hofizi Mulla
To‘ychi Toshmuhammedov.
dastlabki asarlari orasida xalq 
hofizi 
«Mulla 
To‘ychi •f 
Toshmuhamedov» portreti alohida 
o‘rin tutadi. Hofizning yuzini, 
naqshdor to‘nini, mayin mo'yna 
telpagini rassom yuksak mahorat 
bilan tasviriagan. Portret umumiy 
sarg‘ish tilla ranglar gammasida 
ishlangan.
II 
jahon 
urushi yillarida 
L. Abdullayev 
rassomlar 
bilan 
yonma-yon turib, front ortida 
fidokorona mehnat qilib, g‘alabani 
yaqinlashtirish 
uchun 
kurasha- 
yotgan 
paxtakorlarning 
yorqin 
obrazlarini yaratdi.
0 ‘zbek xalqining II jahon 
urushida 
ko‘rsatgan 
mislsiz 
qahramonligidan 
ilhomlangan 
rassom «Front va front orti», «Qasam» nomli qator suratlarni ishladi, 
shu bilan birga, plakat sohasida ham unumli ijod qildi. L. Abdullayevning 
«Shimoliy Toshkent kanalida konsert» nomli surati juda ta’sirchandir.
1947-yilda L. Abdullayev zaxiraga bo‘shatilgan askarlaming ona 
yurtiga, tinch mehnat quchog'iga qaytib kelishini ifodalovchi 
«Qahramon bilan uchrashuv» suratini ishladi. Suratning kompozitsion 
markazini 
quchoqlashib 
ko‘rishayotgan 
ota-bola 
tashkil 
etadi. 
Jangchining boshqa oila a’zolari - onasi, rafiqasi, o‘g‘li, og‘a-inilari, 
qarindoshlari, qo‘shnilari atrofda turishibdi. Ularning chehralaridagi 
xursandchilik suratning ko‘tarinki ruhiga mos tushgan. Surat oltinsimon 
ranglar gammasida bajarilganligi, yomgMikning ko‘pligi uchun 
tomoshabin voqea serquyosh o‘lkada bo‘layotganiga ishonch hosil 
qiladi.
L. Abdullayevning ijodi ko‘p qirralidir. Mohir mo'yqalam ustasi 
kitob suratkashligi, shuningdek, hajviy grafikada ham faol ijod qilgan. 
A. Qahhorning «Sarob», Oybekning «Quyosh qoraymas» va «Bolalik», 
A. Qodiriyning « 0 ‘tkan kunlar», G ‘. G ‘ulomning «Shum bola» kabi 
asarlariga suratlar ishlash bilan birga, L. Abdullayev «Mushtum» hajviy 
jurnali tahririyatida muvaffaqiyat bilan mehnat qildi.
116
L
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

0 ‘z ijodi bilan o‘zbek tasviriy san’atini ravnaq toptirgan, uni 
jahonga tanitgan mashhur rassomlarimizdan biri