Samarqand davlat tibbiyot universiteti buxoro davlat tibbiyot instituti

2 – rasm. Ko’ks oralig’ining gigant o’smasi (KTdan kesma). 
Nevrogen o’smalar simpatik nerv gangliylari va o’zaklari, adashgan 
va qovurg’alararo nervlar, orqa miya pardalaridan kelib chiqadi. Gistologik 
tuzilishi jihatidan bular neyrofibroma, neyromioma, ganglionevroma, 
paraganglioma, feoxromotsitomalardir. Orqa miya ildizlaridan chiqadigan 

---

Gospital xirurgiyasi
11 Sahifa 
o’smalar qisman orqa miya kanali ichiga, qisman esa ko’ks oralig’iga 
“qum soat” kabi shaklda bo’lib o’sadi. Shu munosabat bilan bemorlar 
orqadagi og’riqqa shikoyat qiladilar, ularda orqa miyaning bosilish 
belgilari, parezlar va falajliklar rivojlanadi. 
Rentgenologik alomatlar: tuxumsimon yoki yumaloq shakldagi 
intensiv gomogen soyaning aniq chegaralari bor, ko’ks oralig’ining orqa 
yuqori bo’limlarida joylashadi, sun’iy pnevmotoraks qo’yilgandan keyin 
yaxshiroq aniqlanadi. 
Davolash – xirurgik yo’l bilan o’sma olib tashlanadi. 
To’sh suyagi orti (ichki) buqoq.
Ko’krak qafasining to’sh suyagi 
ortida joylashgan ichki buqoq tireoptoz (qalqonsimon bezining to’sh 
suyagi ortiga tushishi) va ko’ks oralig’ida joylashgan qo’shimcha 
qalqonsimon bezlar ham kiradi. Aksariyat o’ng tarafda, buqoqning bu turi 
ko’proq uchraydi. Ko’krak qafasining to’sh suyagi ortida joylashgan ichki 
buqoqning muhim belgilaridan biri bo’lib, traxeyaning ezilishi, siqilishi 
yoki deviatsiyasi (bir tomonga surilishi) hisoblanadi. Buqoqning 
o’lchamlari katta bo’lganda ko’ks oralig’idagi yirik qon tomirlarining 
ezilishi simptomlari: bo’yin teri osti venalarining kengayishi va 
pulsatsiyasi, bosh og’rig’i, yuz salqishi “kompression sindrom” rivojlanishi 
mumkin. 
3 – rasm. Qalqonsimon bez to’sh orti sohasida joylashish 
varianti. 

---

O`quv qo`llanma
12 Sahifa 
Rentgenologik tekshiruv qo’llanilganda traxeya va qizilo’ngachni 
joyidan siljiganligining aniq chegaralari soya (ko’lanka) sifatida 
aniqlanadi. Ko’pincha I131 bilan skanerlash aniqroq ma’lumot beradi. 
Davolash – buqoqni xirurgik yo’l bilan olib tashlashdan iborat. 
Timomalar
– ayrisimon bez o’smalari, xavfsiz va xavfli bo’lishi 
mumkin. “Kompression sindrom” dan tashqari aregenerator anemiya, 
Kushing sindromi namoyon bo’ladi. Ko’p hollarda miasteniya belgilari 
(skelet mushaklarining birdaniga bo’shashishi, chaynash, yutish, nutq, 
nafas olishning buzilishi, mushak gipotrofiyasi) bilan o’tadi. Bu 
simptomlar antixolinesteraza preparatlari yuborilgandan keyin kamayadi. 
Diagnostika usullaridan mediastinografiya batafsilroq ma’lumot beradi. 
Davolash – bezni operatsiya yo’li bilan olib tashlashdan iborat.