Sayali sadiqova

 
Ergürmək
 - yetirmək, çatdırmaq
: 
 
Saŋa dapşursın apargil cənnətə,
Anı 
ergür
 cənnət içrə nemətə
. 
Qeyd edək ki, "ergürmək" sözü yalnız Bursa nüsxəsində təkcə 
bu beytdə işlənmişdir. Qədim türk sözlərindən olan "ergürmək" 
Mahmud Kaşğarinin lüğətində qeydə alınmışdır. Bu sözə Azərbay-
can yazılı abidəiərindən Suli Fəqihin "Yusif və Züleyxa" məsnəvi-
sində də rast gəlirik. Qeyd edək ki, məsnəvinin Bakı nəşrində bu 
söz "irkürmək" və”irkürən” kimi verilmiş və kitabdakı türk sözləri 
lüğətinə daxil edilməmişdir. "Ergürmək" feili, fikrimizcə, "er-
mək”/”irmək” (çatmaq, yetişmək) feilindən düzəlmişdir. 
 
Gəzləmək
- oxu yaya qoymaq: 
 
Birisi oxın yaya 
gəzlədi
,
Bağladı xoş, uz atuban gizlədi. 
Bu feilin kökündə dayanan "gəz" ismi (oxun kiriş girəcək 
yeri) Şirazinin "Gülşəni-raz" tərcüməsi"ndə də işlənmişdir:
 
 
Giricək ok 
gəzi
 zeh ortasinə, 
Düşər ok dəmrəni qəbzə içinə
1
"Gəzləmək" feilinə isə bizə məlum qaynaqlarda rast gəlmirik. 
 
 
1
Nağısoylu M. Şirazinin “Gülşəni-raz” tərcüməsi. Bakı, 2004. səh.111 

---

192 
Imızqanmaq
 - yuxulamaq, mürgüləmək, azacıq uyumaq
: 
 
Var idi Tövrat içində yazılu,
Taŋrı uyumaz, həm
 ımızqanmaz
 deyü.
Qədim türk mətnlərində rast gəlmədiyimiz bu feil orta çağ-
lar türkdili yazılı abidələrindən Qütbün "Xosrov və Şirin" tərcü-
məsində və XIV-XVIII əsrlərə aid Osmanlı ədəbiyyatında işlən-
mişdir. Professor Əmir Nəcib bu felin Rəbğuzinin "Qisəsül-ən-
biya" əsərində "ımızğa bolmaq" şəklində işləndiyini və onun 
"ımız" (mürgü) ismindən əmələ gəldiyini qeyd edir. Maraqlıdır 
ki, bu feil çağdaş türk dillərinin heç birində işlənmir.