Sharof rashidov nomidagi samarqand davlat universiteti z. O. Kuvandikov
Yüklə 1,92 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
347 4-§. Iqtisodiy sud hujjatlarining ijrosi Qonuniy kuchga kirgan har qanday sud hujjatlari O`zbekiston Respublikasining butun hududida barcha davlat organlari, fuqarolarning o`zini-o`zi boshqarish organlari, tashkilotlar, mansabdor shaxslar va fuqarolar tomonidan IPKda va boshqa qonunlarda belgilangan tartibda ijro etiladi. Iqtisodiy sud hujjatlarining ijrosi O‘zbekiston Respublikasi Iqtisodiy protsessual kodeksi, Sudlar to‘grisidagi O‘zbekiston Respublikasining qonunlarida belgilangan tartibda ya’ni “Sud hujjatlarining majburiyligi” asosida xamda O‘zbekiston Respublikasining “Sud hujjatlari va boshqa organlar hujjatlarini ijro etish to‘g‘risida”gi 29.08.2001 yildagi 258-II-sonli Qonuni asosida ijro etiladi. Qonuniy kuchga kirgan sud hujjatlari barcha davlat organlari, jamoat birlashmalari, korxonalar, muassasalar va tashkilotlar, mansabdor shaxslar, fuqarolar uchun majburiydir hamda O‘zbekiston Respublikasining butun hududida ijro etilishi shart. Sud hujjatini ijro etmaslik qonunda belgilangan javobgarlikka sabab bo‘ladi. Iqtisodiy sudlarning sud hujjatlarini ijro etish IPKning beshinchi bo‘limida nazarda tutilgan asoslarga ko‘ra, ya’ni, “Sud hujjatlarini ijroga qaratish” asosida sud hujjatlari qonuniy kuchga kirgach ijroga qaratiladi, bundan qonunchilikda belgilangan tartibda darhol ijroga qaratish hollari mustasno 34 . Da’voni ta’minlash bo‘yicha choralar ko‘rish, kelishuv bitimini tasdiqlash, hakamlik sudining hal qiluv qarorini majburiy tartibda ijroga qaratish uchun ijro varaqasini berish, chet davlat sudining, arbitrajning hal qiluv qarorini tan olish va ijroga qaratish to‘g‘risidagi ajrim darhol ijro etilishi lozim 35 . Agar ushbu Kodeksda boshqacha qoida nazarda tutilmagan bo‘lsa, sud hujjatining ijrosi sud tomonidan beriladigan ijro varaqasi asosida amalga oshiriladi. 34 O‘zbekiston Respublikasining 2021-yil 21-apreldagi O‘RQ-683-sonli Qonuni tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 21.04.2021-y., 03/21/683/0375-son) 35 (O‘zbekiston Respublikasining 2022-yil 16-maydagi O‘RQ-769-sonli Qonuni tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 17.05.2022-y., 03/22/769/0421-son) 348 Ijro varaqasi sud tomonidan berilib, undiruvchining sud hujjatini majburiy tartibda ijro ettirish huquqini tasdiqlovchi hujjat ijro varaqasidir 36 . Ijro varaqasini berish tartibi xam ushbu kodeks tartiblari asosida berilib, unda agar sud hujjatini ijro etish turli joylarda yoxud bir nechta undiruvchi foydasiga amalga oshirilishi kerak bo‘lsa, sud undiruvchilarning iltimosiga ko‘ra ijro etish joyi yoxud sud hujjatining ushbu ijro varaqasi bo‘yicha ijro etilishi lozim bo‘lgan qismini ko‘rsatgan holda bir nechta ijro varaqasini beradi. Pul summalarini bir necha javobgardan undirish to‘g‘risidagi sud hujjati asosida javobgarlarning soni bo‘yicha bir nechta ijro varaqasi beriladi. Bunda, agar solidar javobgarlardan undirish nazarda tutilayotgan bo‘lsa, har bir ijro varaqasida undiruvning umumiy summasi ko‘rsatilishi va solidar javobgar ekanligi ko‘rsatilgan holda javobgarlarning hammasi sanab o‘tilishi kerak. Ijro varaqasi sud hujjatini qabul qilgan sud tomonidan beriladi. Sud hujjati qonuniy kuchga kirganidan so‘ng besh kun ichida ijro varaqasi undiruvchiga beriladi yoki uning iltimosnomasiga ko‘ra davlat ijrochisiga ijro etish uchun yuboriladi. Budjetga mablag‘larni undirish uchun ijro varaqasi qarzdor turgan joydagi davlat ijrochisiga sud hujjati qonuniy kuchga kirganidan so‘ng besh kun ichida yuboriladi. Ijro varaqasi elektron hujjat tarzida yuborilishi mumkin 37 . Ijro varaqasining mazmunida quyidagilar ko‘rsatilgan bo‘lishi kerak: 1) ijro hujjatini bergan sudning nomi; 2) ijro varaqasi berilgan ish va uning raqami; 3) ijro etilishi lozim bo‘lgan sud hujjati qabul qilingan sana; Oldingi tahrirga qarang. 36 Qarang: Mazkur Kodeksning 336 — 338-moddalari, O‘zbekiston Respublikasining “Sud hujjatlari va boshqa organlar hujjatlarini ijro etish to‘g‘risida”gi Qonunining 4-moddasi, 7-moddasi birinchi qismining 1 — 4-bandlari. 37 Qo‘shimcha ma’lumot uchun qarang: O‘zbekiston Respublikasi Oliy sudi Plenumi va O‘zbekiston Respublikasi Oliy xo‘jalik sudi Plenumining 2009-yil 10-apreldagi 06/196-sonli “Sud hujjatlarini ijro etishga oid qonun hujjatlarini qo‘llash bo‘yicha sud amaliyotining ayrim masalalari to‘g‘risida”gi qo‘shma qarorining 3-bandi. 349 4) undiruvchi va qarzdorning nomi (familiyasi, ismi, otasining ismi), ularning joylashgan eri (pochta manzili) yoki yashash joyi, qarzdor jismoniy shaxsning shaxsiy identifikatsiya raqami (O‘zbekiston Respublikasi fuqarosi bo‘lmagan jismoniy shaxslarning shaxsini tasdiqlovchi boshqa hujjatlarning rekvizitlari), shuningdek qarzdor yuridik shaxsning soliq to‘lovchi identifikatsiya raqami; 5) sud hujjatining xulosa qismi; 6) ijro varaqasini ijro etish tartibi va usuli, agar bu haqda sud hujjatida ko‘rsatilgan bo‘lsa; 7) sud hujjati kuchga kirgan sana; 8) ijro hujjati berilgan sana va uni ijroga taqdim etish muddati. Ijro varaqasi sudya tomonidan imzolanadi va sudning gerbli muhri bilan tasdiqlanadi. Ijro varaqasini ijroga taqdim etish muddati, ijro varaqasi sud hujjati qonuniy kuchga kirgan kundan e’tiboran yoki sud hujjatining ijrosi kechiktirilgan yoki bo‘lib-bo‘lib ijro etilgan taqdirda, muddat tugagan kundan e’tiboran uch yil ichida ijroga taqdim etilishi mumkin. Agar sud hujjatining ijrosi to‘xtatib qo‘yilgan bo‘lsa, uning ijrosi to‘xtatib qo‘yilgan vaqt ijro varaqasini ijroga taqdim etish uchun belgilangan muddatga qo‘shib hisoblanmaydi. Ijro varaqasini ijroga taqdim etish muddatining uzilishi, agarda ijro varaqasi ijroga taqdim etilganda xamda ijro varaqasi qarzdor tomonidan qisman ijro etilganda uziladi. Ijro varaqasini ijroga taqdim etish muddati uzilganidan so‘ng muddatning o‘tish davri yangidan boshlanadi. Muddat uzilguniga qadar o‘tgan vaqt yangi muddatga qo‘shib hisoblanmaydi. Ijro varaqasi uni to‘liq yoki qisman ijro etish imkoniyati yo‘qligi sababli undiruvchiga qaytarilgan taqdirda, ijro varaqasini muddat uzilganidan keyin ijroga taqdim etishning yangi muddati ijro varaqasi undiruvchiga qaytarilgan kundan e’tiboran hisoblab chiqariladi. Ijro varaqasini ijroga taqdim etishning o‘tkazib yuborilgan muddatini tiklashga qonunchilikda yo‘l qo‘yiladi, unga muvofiq, agar ijro varaqasini ijroga taqdim etish muddatini o‘tkazib yuborgan undiruvchi ijro varaqasini bergan sudga yoki u ijro etiladigan joydagi sudga o‘tkazib 350 yuborilgan muddatni tiklash to‘g‘risidagi ariza bilan murojaat qilishga haqli. Muddatni o‘tkazib yuborish sabablari sud tomonidan uzrli deb topilgan taqdirda, o‘tkazib yuborilgan muddat tiklanishi mumkin. Undiruvchining ijro varaqasini ijroga taqdim etish muddatini tiklash to‘g‘risidagi arizasi u sudga kelib tushgan kundan e’tiboran bir oylik muddatda sud majlisida ko‘rib chiqiladi. Undiruvchi, qarzdor sud majlisining vaqti va joyi to‘g‘risida ariza kelib tushgan kundan e’tiboran besh kundan kechiktirmay chiqarilgan sud ajrimi orqali, ushbu Kodeksning 127-moddasida nazarda tutilgan tartibda xabardor qilinadi. Sud majlisining vaqti va joyi to‘g‘risida tegishli tarzda xabardor qilingan mazkur shaxslarning kelmaganligi arizani ko‘rib chiqish uchun to‘sqinlik qilmaydi. Arizani ko‘rish natijalari bo‘yicha ajrim chiqariladi, uning ko‘chirma nusxasi undiruvchi va qarzdorga yuboriladi.Ajrim ustidan shikoyat qilinishi (protest keltirilishi) mumkin. Yüklə 1,92 Mb. Dostları ilə paylaş:
|