Hemşirelik Hizmetleri Müdürlüğü
Yürürlülük Tarihi:
Ocak 2014
Revizyon Tarihi
Revizyon No:
HASTA BAKIM TALİMATLARI
B.E.Ü. 2014
Sayfa 31
9- BAŞ BANYOSU UYGULAMA TALİMATI
1.
AMAÇ: Öz bakımını yapamayan hastanın baş ve saçlarının hijyenik bakımını
sağlamak.
2.
KAPSAM: Bu talimat baş banyosu uygulama yöntemlerini kapsar.
3.
SORUMLULAR: Bu talimatın uygulanmasından hemşire sorumludur.
4.
TANIMLAR:
5.
UYARILAR VE ÖNERİLER:
İşlem hakkında hasta bilgilendirilir ve hastanın kişisel tercihleri belirlenir.
Hastanın bağımlılık derecesine göre bakıma katılımı sağlanmalıdır.
İşlem boyunca hastanın mahremiyeti korunmalı ve üşümesi engellenmelidir.
Bakım sırasında derinin tahriş olması, çizilmesi ve yaralanması önlenmelidir.
Bakım sırasında kullanılan ürünler (şampuan, losyon vb.) kullanım alanlarına ve
hastanın cildine uygun olmalıdır.
Bakım sonrasında cildin nemli kalması önlenmelidir.
Hastanın kafa derisinin çizilmemesi ve kişisel korunma amaçlı eldiven giyilir.
6.
ARAÇ VE GEREÇLER:
Saç havlusu
Yüz havlusu
El yakmayacak sıcaklıkta 2 (iki) ayrı kovada su
Plastik Kova
Su dökmek için bir kap (maşrapa)
Baş yıkama muşambası / yıkama seti
Şampuan ve ya sabun
Gözleri kapamak için gazlı bez
Kulaklar için pamuk tampon
Tarak ya da saç fırçası
Pike
Muşamba ve çarşaf
Paravan ve ya yatak arası perde
Yastık için plastik örtü
7.
İŞLEM BASAMAKLARI:
Hazır saç yıkama boneleri kullanılacağı durumlarda, ürün kullanım talimatı
doğrultusunda uygulama yapılmalıdır. Hazır bone olmadığı durumlarda işlem
aşağıdaki gibi uygulanmalıdır.
T.C.
BÜLENT ECEVİT ÜNİVERSİTESİ
Sağlık Uygulama Ve Araştırma Merkezi
Hemşirelik Hizmetleri Müdürlüğü
Yürürlülük Tarihi:
Ocak 2014
Revizyon Tarihi
Revizyon No:
HASTA BAKIM TALİMATLARI
B.E.Ü. 2014
Sayfa 32
Eller, işlem öncesi ve işlem sonrası “El Hijyeni Talimatı”na göre yıkanır.
Malzemeler odaya getirilir, işlem sırasında kolay ulaşılabilecek şekilde yerleştirilir.
Hasta mahremiyetini sağlamak için paravan ya da perde çekilir.
Hastaya, başı ve gövdesi kendimize yakın ve yatakta çapraz yatacak şekilde sırt üstü
ya da yan yatış pozisyonu verilir.
İşlem yapılacak taraftaki yatak kenarları indirilir.
Hastanın yatak çarşafının ve giysilerinin ıslanmaması için boynunun ve omuzlarının
altına muşamba ve çarşaf yerleştirilir.
Hastanın saç tokası varsa çıkarılır, hastanın kafa derisi ve saçları gözlemlenir.
Sakıncası yoksa yastık, hastanın başının altından alınır ve üzerine baş havlusu
konularak uzak tarafa yerleştirilir. Hasta yastıksız yatamıyorsa yıkama işlemi yastık
kaldırılmadan yapılır. Yastık yüzünün üstüne plastik örtü geçirilir.
Hastanın başı (durumu uygunsa) rulo yapılan pike ile omuz altından desteklenir.
Gerekiyorsa gözlere gazlı bez, kulaklara pamuk tampon uygulanır.
Baş yıkama muşambası ve ya saç yıkama seti hastanın başının altına yerleştirilir,
muşambanın alt ucu suyun boşalacağı kovaya yerleştirilir.
Hastanın saçları ıslatıldıktan sonra şampuan/sabun uygulanır.
Saç dipleri alın ve şakaklardan başlayarak geriye doğru parmak uçlarıyla masaj
yaparak yıkanır. İşlem bir elle yapılırken diğer elle baş arka kısımdan desteklenir.
Saçlar bol su ile durulanır. Şampuanlama/durulama işlemine saçlar temizleninceye
kadar devam edilir.
Hastanın başının altındaki muşamba alınarak kovanın içine konulur.
Hastanın başı yastığa konulur, baş havluya sarılır, varsa gözlerdeki gazlı bez,
kulaklardaki pamuk tampon çıkartılır.
Hastanın altına konulan çarşaf ve muşamba kaldırılır.
Hastanın yüzü, boynu ve omuzları silinip, kurulanır.
Hastanın saçı taranır ve mümkünse saç kurutma makinesi ile kurutulur.
Yatak çarşafları değiştirilerek, hastaya uygun pozisyon verilir.
Hastanın durumuna göre saç, banyoda ayakta ve ya oturtularak yukarıdaki
basamaklara uygun yıkanabilir.
Kullanılan malzemeler temizlenerek kaldırılır.
İşlem ve gözlemler “Hemşire Gözlem Formu”na kaydedilir.
T.C.
BÜLENT ECEVİT ÜNİVERSİTESİ
Sağlık Uygulama Ve Araştırma Merkezi
Hemşirelik Hizmetleri Müdürlüğü
Yürürlülük Tarihi:
Ocak 2014
Revizyon Tarihi
Revizyon No:
HASTA BAKIM TALİMATLARI
B.E.Ü. 2014
Sayfa 33
1.
AMAÇ: Perine bölgesinin temizliğini sağlamak, enfeksiyonlardan korumak ve var olan
enfeksiyonun tedavisini sağlamak amacıyla perine bakımında standart bir yöntem
belirlemektir.
2.
KAPSAM: Bu talimat perine bakımına yönelik faaliyetleri kapsar.
3.
SORUMLULAR: Bu protokolün uygulanmasından hemşire sorumludur.
4.
TANIMLAR
Loşia: Doğumdan sonra altı haftalık dönemdeki vajinal akıntı.
Mons Pubis: Karın duvarının en alt kısmında, gevşek bağ dokusu ve yağ
dokusundan oluşan bölge.
Supine Pozisyon: Hastanın sırt üstü yatırıldığı pozisyon.
Dorsal Rekümbent Pozisyon: Hastanın sırtüstü yatırılıp, ayak tabanlarına basarak,
bacakların fleksiyonda ve yana açık olduğu pozisyon.
5.
UYARILAR VE ÖNERİLER
Uygulama sırasında hasta mahremiyeti korunmalıdır.
Ilık su ile ıslatılmış ped bir kez kullanılmalıdır.
Doğum sonu dönemde, genital organ ya da rektum ameliyatı geçiren hastalarda,
hasta mobilize değilse perine bakımı her şiftte en az bir kez hemşire tarafından
uygulanmalıdır.
Yatağa bağımlı hastalarda perine bakımı sıklığı ihtiyaca göre belirlenmelidir.
Perine bölgesi enfeksiyon belirti ve bulguları (koku, pürülan akıntı, kızarıklık, ödem,
ısı artışı, hassasiyet v.b.) açısından değerlendirilir.
Doğum yapmış hastalarda;
o
İşlem sırasında loşianın rengi, miktarı, kokusu kontrol edilir ve hastaya
anormal bulgular anlatılır (kötü kokulu akıntı, ödem, ateş ve ağrı) .
o
Perinede gelişebilecek enfeksiyon belirtileri gözlenir. Özellikle hastanın
epizyotomisi varsa ödem, kızarıklık ve ısı artışı yönünden değerlendirilir.
o
Perine temiz ped ile kapatılır. 3–4 saatte bir ped değiştirmenin önemi anlatılır.
6.
ARAÇ ve GEREÇLER
Steril Olmayan Eldiven
Böbrek Küvet
Çöp Torbası
Sürgü
Ilık su (gerekli ise antiseptikli solüsyon)
Çarsaf
Steril Spanç
Ped
10- BAYAN ve ERKEK HASTADA PERİNE BAKIMI TALİMATI
T.C.
BÜLENT ECEVİT ÜNİVERSİTESİ
Sağlık Uygulama Ve Araştırma Merkezi
Hemşirelik Hizmetleri Müdürlüğü
Yürürlülük Tarihi:
Ocak 2014
Revizyon Tarihi
Revizyon No:
HASTA BAKIM TALİMATLARI
B.E.Ü. 2014
Sayfa 34
Yatak koruyucu
Sabun ve sabunluk
Traş bıçağı
7.
UYGULAMA:
İşlem öncesi hasta ve hasta yakınlarına uygulama hakkında bilgi verilir.
Eller “El Hijyeni Talimatı’na uygun yıkanır.
Eldiven giyilir.
Hastanın mahremiyeti sağlanır.
Bayan Hastada Perine Bakımı:
Hastaya dorsal rekümbent pozisyon (sakıncası yoksa) verilir.
Hastanın altına hasta bezi serilir.
Sabunlu spanç ile symphisis pubis içten dışa doğru zig zag hareketi ile silinir.
Bir elin parmakları ile labia majörler aralanarak uzak taraftan başlanarak yukarıdan
aşağıya doğru silinir.
Her silmede ayrı spanç kullanılıp atılır.
Perine bölgesi kıllı ise tıraşı yapılıp hastanın altına sürgü konulur.
Bol su ile yıkanır.
Hastanın altından sürgü alınıp hasta lateral pozisyona getirilerek anal bölge
temizlenir.
Erkek Hastada Perine Bakımı:
Hastaya supine pozisyonu verilir.
Hastanın altına hasta bezi serilir.
Islatılmış pet ile önce mons pubisten göbeğe doğru sonra kasıklardan diz kapaklarına
doğru tekli hareketlerle her seferinde yeni bir pet kullanılarak silinir.
Penis orta kısmından hafifçe tutulur, glans penisteki üretra meatustan başlayarak
dışarıya doğru, dairesel hareketlerle skrotuma kadar silinir, silme işlemine penis
tamamen temizleninceye kadar devam edilir.
Glans penis ve penis duru su ile silindikten sonra kurulanır.
Skrotumun ön, yan ve arka yüzeyi hafif hareketlerle temizlenir ve kurulanır.
Perine bölgesi kıllı ise tıraşı yapılıp hastanın altına sürgü konulup bol su ile yıkanır.
Sürgü ve hasta bezi hastanın altından alınarak rahat bir pozisyon verilir.
Kirli hasta bezi değiştirilir. Temiz hasta bezi hastanın altına yerleştirilir.
Atıklar “Tıbbi Atık Yönetimi Talimatı”na uygun şekilde atılır.
Eller “El Hijyeni Talimatı”na uygun yıkanır.
Yapılan işlem “Hemşire Gözlem Formu”na kaydedilir.
T.C.
BÜLENT ECEVİT ÜNİVERSİTESİ
Sağlık Uygulama Ve Araştırma Merkezi
Hemşirelik Hizmetleri Müdürlüğü
Yürürlülük Tarihi:
Ocak 2014
Revizyon Tarihi
Revizyon No:
HASTA BAKIM TALİMATLARI
B.E.Ü. 2014
Sayfa 35
1.
AMAÇ: Hemşirelik bakımına ait verileri kısa sürede ve doğru şekilde toplamak, bireyin
kliniğe adaptasyonunu sağlamak, bireyin tedavisinin yapılacağı bölümle ilgili bilgi
gereksinimini karşılamak, yataklı servisle ilgili endişe ve korkularını azaltmak amacına
yönelik standart bir yöntem belirlemektir.
2.
KAPSAM: Bu talimat tanışma, anamnez ve hemşirelik bakımının planlanmasına
yönelik faaliyetleri kapsar.
3.
SORUMLULAR: Bu protokolün uygulanmasından hemşire sorumludur.
4.
UYARILAR ve ÖNERİLER:
Bireyin yataklı servise kabulü ilk 4 saat içinde yapılmalıdır.
“ Hasta Tanılama Ve Değerlendirme Formu”na göre tanılama yapılır.
Tanılama için hastanın mahremiyetinin korunacağı uygun bir ortam hazırlanır.
Hasta Tanılama Ve Değerlendirme Formu ve “ Hemşire Gözlem Formu”
tükenmez kalemle okunaklı bir şekilde doldurulur, karalama yapılmamalıdır.
Alerjileri, bulaşıcı hastalık vb. durumlarına uygun kol bandı takılmalıdır.
Eksik kalan veriler gerekçesi ile birlikte nöbet teslim sırasında nöbetçi hemşireye
bildirilmelidir.
Elde edilen bilgilerin gizliliği korunmalıdır.
5.
ARAÇ ve GEREÇLER:
Hemşirelik Süreci Hasta Tanılama Formu
Hemşire Gözlem Formu
Tansiyon aleti
Steteskop
Derece
Boy ölçer
Tartı
Pulse Oksimetre
6.
UYGULAMA:
Birey ile tanışılır.
Hasta yatağına alınır.
Odasındaki diğer hastalarla tanıştırılır.
Hastanın sosyo-demografik bilgileri ‘Hemşirelik Süreci Ve Hasta Tanılama
Formu’na kaydedilir.
Hastanın şikayeti ve hastalık öyküsü alınır ve kaydedilir.
Vital bulguları alınır ve kaydedilir.
Alerjisi ve alışkanlıkları sorgulanır ve kaydedilir.
11- BİREYİN YATAKLI SERVİSE KABUL EDİLME TALİMATI
T.C.
BÜLENT ECEVİT ÜNİVERSİTESİ
Sağlık Uygulama Ve Araştırma Merkezi
Hemşirelik Hizmetleri Müdürlüğü
Yürürlülük Tarihi:
Ocak 2014
Revizyon Tarihi
Revizyon No:
HASTA BAKIM TALİMATLARI
B.E.Ü. 2014
Sayfa 36
Varsa kullandığı ilaçlar sorgulanır ve kaydedilir.
Yanında getirdiği ilaçları “ Hasta İlacı Teslim Formu” doldurularak imza karşılığı
teslim alınır ve hasta taburcu olurken hasta veya hasta yakınına imza karşılığında
teslim edilir.
Kan transfüzyonu yapılıp yapılmadığı, reaksiyon gelişip gelişmediği ve bulaşıcı
hastalığının olup olmadığı sorgulanır ve kaydedilir.
Ağrı değerlendirmesi yapılır ve kaydedilir.
Hasta ve yakını servis genel kuralları hakkında bilgilendirilir.
o
Diyeti, yemek ve ara öğün saatleri hakkında,
o
Sigara yasağı hakkında,
o
Refakatçinin nasıl kalabileceği hakkında,
o
Vizit saati, ziyaret saatleri ve ziyaret şekli hakkında bilgi verilir.
o
Tuvalet, banyo, hemşire odası, çıkış ve acil çıkışlar, dinlenme salonu, tedavi
odası ve diğer birimler tanıtılır.
o
Telefonu nasıl kullanabileceği konusunda,
o
Yatak başı sistemi ve kullanımı hakkında (lamba, hemşire çağırma zili v.b…),
o
Yanında bulundurması gereken malzeme, araç-gereçler hakkında,
o
Servise kabul edilen hasta veya hasta yakınına; giyim eşyası, para, tıbbi
donanım (protezleri, walker, vb.) gibi mülkiyetinden kendisinin veya
yakınlarının sorumlu olduğu konusunda ve kullanmadığı eşyalarının, hasta
yakını aracılığı ile eve gönderilmesi hakkında,
o
Su, gazete vb. ihtiyaçlarını nasıl karşılayacağı hakkında,
o
Berber ihtiyacı durumunda ne yapılacağı konusunda,
o
Servis hemşiresine haber vermeden servisten ayrılmaması konusunda,
o
Klinikteki diğer çalışanların görevleri hakkında bilgi verilir.
Fizik muayene yapılarak sistem tanılaması yapılır ve kaydedilir.
Hastanın mevcut ve olası sorunları tespit edilir ve kaydedilir.
Bası yarası risk tanılama ölçeği kullanılarak risk puanı belirlenir ve kaydedilir.
“Hemşirelik Süreci Hasta Tanılama Formu” bilgi alınan kişi ve tanılamayı yapan
hemşire tarafından adı soyadı yazılarak imzalanır.
T.C.
BÜLENT ECEVİT ÜNİVERSİTESİ
Sağlık Uygulama Ve Araştırma Merkezi
Hemşirelik Hizmetleri Müdürlüğü
Yürürlülük Tarihi:
Ocak 2014
Revizyon Tarihi
Revizyon No:
HASTA BAKIM TALİMATLARI
B.E.Ü. 2014
Sayfa 37
12- BİTLİ HASTA BAKIM TALİMATI
1.
AMAÇ: Bölgedeki bit ve yumurtalarını yok ederek, hijyenik bakım vermek ve
yayılmayı önlemektir.
2.
KAPSAM: Bu talimat, bitin yerleştiği bölgelerin tanılanmasını, hijyenin sağlanmasını
ve farlı kişilere bulaşmasının önlenmesini kapsar.
3.
SORUMLULAR: Bu talimatın uygulanmasından hemşireler sorumludur.
4.
TANIMLAR
Bitin yerleştiği bölge/ bölgeler:
Baş biti
Vücut biti
Pubis biti
- Saç
- Sakallı deri
- Kulak arkası
- Ense
- İç çamaşırı ve yatak
çarşaflarının dikiş yerleri
- Vücut tüyleri
- Pubis
- Karın
- Bacak kılları
- Kalça
- Göğüs, axilla
- Kaş ve kirpikler
- Ender olarak saç, sakal
Bitlenme semptomları:
Baş bitlenmesi:
Saça veya sakala yapışık parlak, sarımsı renkte ve oval/damlacık biçiminde sirkeler,
Kaşıntı (kulak arkası ve ensede olması)
Oksipital bölgede kaşıntı sonrası oksipital adenit,
Saçların iltihap ve serozite ile keçeleşmesi sonrası kötü kokması,
5.
ARAÇ VE GEREÇLER:
Baş banyosu malzemeleri,
Sık dişli tarak,
Tedavi şampuanı veya solüsyonu,
Vazelin,
Bone,
Makas,
6.
İŞLEM BASAMAKLARI (Baş Bitlenmesi İçin):
Psikolojik hazırlık:
Utanma duygusunu destekleyecek tutum ve davranışlar açısından dikkatli olunarak
nazik davranılmalı ve cesaretlendirilmeli,
Anlayacağı açık bir dil kullanarak bitlerin yok olacağı ve kendisinden
kaynaklanmadığı anlatılmalı,
İşlem hakkında hasta ve ailesi bilgilendirilerek katılıma teşvik edilmeli,
Duygu ve düşüncelerini ifade etmesi için cesaretlendirilmeli,
T.C.
BÜLENT ECEVİT ÜNİVERSİTESİ
Sağlık Uygulama Ve Araştırma Merkezi
Hemşirelik Hizmetleri Müdürlüğü
Yürürlülük Tarihi:
Ocak 2014
Revizyon Tarihi
Revizyon No:
HASTA BAKIM TALİMATLARI
B.E.Ü. 2014
Sayfa 38
Yapılacak uygulamalar için izin alınmalı.
Fiziksel hazırlık:
Temiz giysi ve yatak çarşafı temini sağlanmalı,
Şapka, başörtüsü, fırça, tarak, yastık kılıfı v.b. eşyaların hastaya özel olması
sağlanmalı,
Tırnakları kesilmeli ve ellerin temizlenmesini sağlanmalı,
Hastaya durumuna uygun pozisyon verilmelidir.
Fiziki Ortamın Hazırlığı:
Oda sıcaklığını ayarlayın (25 C),
Mahremiyeti korumak için paravan veya perdeyi çekin, odanın kapısını kapatın,
Malzemeleri uygun yere yerleştirin.
Ekip Elemanlarının Hazırlığı:
Ellerinizi yıkayın,
Bone takın,
Eldiven ve muşamba önlük giyin.
İşlem:
İşlem öncesi hasta ve hasta yakınlarına uygulama hakkında bilgi verilir.
Yatağa bağımlı hastalarda “Saç Banyosu Talimatı”na uygun saç banyosu yapılır.
Saçlı deri bitim çizgisinden, kulak arkasına ve ensede saçsız deri kısmına kadar olan
bölgeye vazelin sürülür,
Saçlar tutam, tutam ayrılır ve uygun solüsyon/şampuan dipten uçlara doğru yedirilir,
Boneyi dışarıda saç kalmayacak şekilde geçirilir,
Solüsyon/ şampuan kullanma talimatına uygun süre içinde bekletilir,
Kullanılan solüsyonun göze, ağıza kaçmamasına özen gösterilir,
Saçlar sık dişli tarakla taranır, bol su ile durulanır.
Kendi ihtiyaçlarını karşılayabilen hastaların bu işlemi banyoda yapmaları sağlanır,
Yatağa bağımlı olmayan hastalar için işlemin nasıl yapılacağı öğretilir ve
uygulanmasına yardımcı olunur,
Bit tedavisinde kullanılan solüsyon/ şampuanın kullanma talimatındaki sıklıkla
işlem tekrarlanır,
Diğer hastaların ve aile üyelerinin de koruyucu solüsyon/şampuanlarla yıkanması
önerilir ve sağlanır.
Malzemeler toplanır ve talimata uygun dezenfeksiyonu sağlanıp kaldırılır,
Atıklar “Tıbbi Atık Yönetimi Talimatı”na uygun şekilde atılır.
Hastanın yatak çarşaflarının ve giysilerinin kaynatılması ve ütülenmesi sağlanır,
Gözlem ve bulguları kayıt edilir,
Elde edilen tüm gözlem ve veriler kayıt edilir, ekip üyeleriyle paylaşılır.
|