Taramadan dərləmə sözlər

yeltəmək

itələmək, alqışlamaq, təşviq edmək, qızdırmaq. işləyəni yeltəmək gərək. yaxcını yeltəsən düşünər, yavuzu yeltəsən övünər. doğru yolda ilətən, əyridə bezdirən sizləri tanrıya yeltədim.
yeltəmək	ışıqlandırmaq, gücləndirmək, itələmək, yel vurub odumuzu yeltədi. özüvi çalışmaqla yeltə oğul.
yeltəmək	qındırmaq, təhrik etmək, meyillətmək, hazırlatmaq girişdirmək, qızışdırmaq. şeytan pis işlərə yelətən. kimdir bu işlərə yeltədən?.
yeltənmək	yöltənmək, meyl etmək, quşak bağlamaq, hazırlanmaq, girişmək. kimdir bu işlərə yeltədən
yeməcüq	yiyəcək
yemək	yenmək,utmaq, üstün gəlmək, qazanmaq.
yemələmək	topallamaq, axsamaq
yencilmək	yancılmaq, yassılanmaq, yassılmaq əzilmək, əzilip yapışmaq. dilin tutsaydı dinc ağzında ilan, yatardı xoş inində o, çıxarsa dilin başı yancılır, ya çomaq yiyər ya oxa sancılır
yendək	yindək, qırılmaz, dayamlı, davamlı, həmişə. yindək oturmaq xəstəlik gətirir. sıma(qırma) gönlün aşağ gönüllülərin, ki yindək əli üstün olmaz ərin. yindək həvəsləndi qaçdı kef dalıca. düşmanı yindək oxa oda tutun.
yeng	qoldan əl üzünə enən parça bölümü.
yeng	rəng, yengili yengili paltarlar.
yengə	(< yeni). yeni gələn artırılan, gəlin.
yengisiz don	kəfən
yengli don	qollu don
yenğmək	yenmək, dözmək, qarşı durmaq, dayanmaq, üstələmək.
yeni	bid'ət	sünnətdən qıraq, yeniləyi qarışılamayız.
yeni yaz	ilk bahar
yeniləmək	bid'ət gətirmək	sünnətdən qıraq, yeniləmək.
yenilmək	(< enmək: düşmək) sınmaq, məğlub olmaq. utulmaq pislərə yenilməsi uğurlar.
yenilmək	üz vermək, üz görsətmək, baş vermək, olunmaq, görmək yenildiyi iyi yavız işlər sorular. o zamandan bəri çox işlər yenilib(olub) yenilən işlərin başlısı. yavuzu, iyisi olayların yenilməsinə baxmayaraq.
yenq edmək	çarə qılmaq, bu dərdə bir yeng elə.
yenqəməz	yenqəlməz, alınmaz, qapsanmaq.
yenqişmək	yarışmaq, qonuşmaq.
yenmək	almaq, qapsamaq.
yenmək	çürümək, aşınmaq
yenmək	yenğmək, dözmək, qarşı durmaq, dayanmaq, üstələmək.
yenmək	utmaq, yemək, üstün gəlmək, qazanmaq.
Yenmək14	əzmək, döymək. qarşı durmaq, qələbə çalmaq, yeğin gəlmək, üstün gəlmək ütmək utməq, sındırmaq, məğlub edmək. kim kimi yendi. olmasın ki yenə uğra kötü. biz düşmanı yendik.
yennəmək	yinnəmək, məmələrə süt gəlmək qoyun doğmağa yaxılaşıb, əmcəklərinə yenniyib(süt enip)
yenül	yüngül içildi kamusu açıldı könül, çox ağır baş əsridi oldu yenül(yüngül)
yenül	yüngül içildi kamusu açıldı könül, çox ağır baş əsridi oldu yenül
yenür	yemək, yeyilən şey
yenür baş	ged gedə ağılanan yara xəstəlik.
yer evi	məxzən
yer qarnı	qəbir, yer altı.
yer yerin	yer inyerin, yer yerindən. hər tərfdən yöndən.
yerbağısağı	yer qurdu, solucan
yerci ulduz	səyyarə
yerdəş	yuddaş, yudaş. həmşəhri
yerdəş	bir elli.
yerdük	yerilmiş, yerilən, pislənən, xor görülən
yerib yecişmək	birbirini qınamaq, hədələmək, alçatmaq, xor görmək, bəğənməmək.
yerib yeçici	deyinən, şikayətlənən
yeriçi	qılavuz
yerimək	gəzmək, dolaşmaq, dönmək, devretmək bu yerlərdə aslan gəzir. ayda gündə yerir.
yerimək	gedmək, sürmək, icra olmaq bu ölkələrdə türk xaqanın sözü yerir, hükm sürür.
yerimək	geçərli olmaq, rayic olmaq bu ölkədə yeriyən pul nədir.
yerimək	yeriş; yürüş etmək, saldırmaq, hücuma keçmək onu bu ölkəyə yeriməyə yellətmək.
yerimək	uzaxlaşmaq, savılmaq bizdən yeri hara gedisən ged.
yerimək	axmaq, tökülmək. su yerinə qan yeridi
yerindirmək	üzmək, məhrum edmək, darıqdırmaq yoxsulları yerindürmə. sakın bir ürəyi yerindirmə. tanrım səni yerindirməsin
yeringən	çox üzülən, kədərlənən, darıxan.
yerinmək	üzülmək, darıqmaq keçmişivə yerinməqil. uşaq üçün yerinir sevinməkdə yerinmək sənin üçündü. gələcək üçün nə yerin nə gönən(gevən. sevin. qocalıqda yoxsulluqdan kim yerinməz. yerinin öğüşüb ağlaşdılar. kişi yoxluğdan yerinməsin, ki olur çox görünəndən görünməzin. zamanıdır əgər bəylər yerinə, ki bağlandı eşşəklər at yerinə.
yerinmək	peşman olmaq yerinə yerinə geri döndü.
yeriş	rəfdar
yeriş	yürüş, yürüyüş, yeriyiş,
yeritmək	sunmaq, təqdim etmək, gətirmək, yollamaq. yemək gətirdilər, şarab yeritdilər.
yeritmək	icazə vermək gəmi yeridən ırmaqlar.
yeritsiz	icazəsiz.
yerli	sabit, əsas bağadürlər yerli qayalar tək dayandılar. yerli adam: möhkəm yerli rəng: əsl rəng.
yermək	qınamaq. tənqiləmək, pisləmək, bəğənməmək. çəkiştirmə. eli yermə sən, yerilir yerən, sevilür sevən, döğülür döğən hər nə verdim yerdi(deyindi) yemədi.
yetikli	yararlı, batur, yetkili, yarar ölkəni qoruyan alp yetiklər gərək.
yetilmək	yetim olmaq, yetimləşmək, çatmaq, ərişmək. ərginləşmək. olqunlaşmaq. tez yetilmiş qızlar oğlanlar. uşaq düşürmək yetilməmiş cocikdur.
yetin	> yədərəb, yetək, yədək, dəstrəs
yetincək	təzə gəlmiş.
yetiri	iblağ
yetkili	yararlı, batur, yarar, yetikli ölkəni qoruyan alp yararlar gərək.
yetkili	yararlı, batur, yarar, cəsur
yeyxamaq	< ırqamaq, titrəmək, silkəmək, dalqamaq, çəkmək, oyan bu yana dəbətmək; sallamaq1, çalxamaq(< çalmaq).
yeynək	yeməli girdə, tükəli ətməklərdə yeynəkdir(girdə: təndir çörəyi)
yeyni	yüngül, boş, səfeh, axmaq ağzı dadlı, gözü qapakları, başı papaqlı yeyni ola ərin ağrısın yeynisin at bilir. ağır basdıkda yeyni qalxar
yeyni baş	başı boş.
yədəkləmək	çəkmək, çəkip aparmaq, yola salmaq.
yədəkləmək	yola salmaq
yədəmək	( atın birin mindi, birin yeddi. ata balasın yədib geddi. dəvələrin yedip geddilər. bu yol hara yedir. əsirləri yədə yədə apardılar. istəksiz yedilən kişidən ər çıkmaz. it kimi yeddilər apardılar. tanrım bizləri uğura yədsin.
yədəmək	çəkmək, dartmaq, sürmək. atın uyanın mən yədəyim.
yədən	yetici, çəkən, aparan.
yədən	yədəkçi, çəkip aparan
yədici	yədən, qılavuz. yolağcı
yədilmək	yədəkdə götürmək, qılavuzluğ etmək. qatılmaq, təhiyyə olmaq, çəkilmək. hazırlanmaq. düzmək. xanın əmrinə yədilip geddilər onun yoluna yədəlüp... onun sözünə yədəlüp. bir görünməz qıl ilə tünlə gün yədişir. haq yoluna yədilənlər gəlsin bizə. onların önündə neçə atlı yədilirdi. körpünü keçməyə yədiləndilər. yedildim o dünyaya köçməliyəm. bir biri ardınca yedildilər geddilər. buyruq olsa yedilir bir qıl ilə devlət mana.
yədmək	yanında götürmək, yancamaq, yanqsamaq, yancamaq.
yələ-yələ	yala-yala, yalıya-yalıya. bir geyik buzağusı ıssıdan dillərin çıxarıb yələ yələ gəldi.
yiği	igid: iyidən payı olan, yaxcı olan, mərtligi olan.
yığın	kümə, tümcə
yığlınmaq	pərhiz edmək ötə yaşda yağ ətli yeməklərdən yığılmalıyıq.
yığmaq	dirsətmək, dirşürməktarama, qalamaq, toplamaq.
yılabırmaq	yeləbirmək, yelpərmək, yelpələnmək, dalqalanmaq, ıldıramaq, yıldıramaq. Parıldamaq. bayraqlar yılabır, qılıclar yalabır. qlıclar yalabırdı, başlar kəsildi. qılınclar yalabırdı, ölüm gözə göründü. güllənmiş yalabıran ağaclar. bulut içində şimşək yalabır. günəş kimi yalabırır. şimşək yalabırdı.
yıldırğan	parlayan.
yıldırmaq	qorxutmaq.
yıldırmaq	ivətmək, tələsmək, parıldamaq.
yilə yilə	qaça qaça, qova qova. yilə yilə səğirtin
yimək	yi qılmaq, edmək, edinmək yaraq yasaq yimək(= edinmək, + lanmaq). çevrəndə duraqınacan yaraq yiqil
yindi	yiyildi yemek yindi
yirik	az yırtıq yarıq. yirik qulağ yirik dodağ
yirilmək	yırtılmaq, azacıq yarılmaq.
yırlatmaq(türkü)	türkü çağırmaq.
yirmək	yarmaq, yırtmaq. sökmək,
yiv	iv, ev, açıq, dəriz
yoğun	çapca qalın
yoğun	işə yaramaz.
yoğun	yoxluq, itik.
yoğurmaq	həl edmək, qatmaq. qatmaq.
yoğurmaq	qatmaq, yedidmək, pişirmək, sindirmək, çeynəmək sözü yoğur danış. yoğut yoğut danışmaqdansa yoğurub danışmaq yeydi əti əzib yağla yoğuralar. yoğursuz söz yoğutdu çıxar