Telekommunikasiya sistemləRİNDƏ Sİqnallarin formalaşmasi və ÇevriLMƏSİ

U_AF(t) = U(t)cos[₀t + (t)]. (4.51)
ERS-də belə modulyasıyaları ampli­tud-faza modul­ya­siyası adlandırırlar (AFM) və onların bazasında yaradılan yüksək maneədavamlılığa malik olan kvadratik amplitud mo­dulyasiyası və s. geniş istifadə olunur.

4.5. Kvadratik amplitud modulyasiyası

Qeyd edək ki, AFM-da bəzən elə olur ki, iki mo­dul­layıjı siqnallar və ya faydalı siqnallar «eynigüjlü» olmurlar. Belə ki, onlar tamamilə müxtəlif aparıjı siq­nalları modulla­yır­lar, yəni, idarə edirlər [9].
Amma elə etmək olar ki, bu şəraitdə simmetrikliyə ya­xın olsunlar və asanja baxılan siqnalların formasını çevirmək mümkün olsun. Əvvəljə, (4.51) ifadəsində jəmin kosinusunu açaq:
U_AF(t) = U(t)cos[₀t + (t)] =
= U(t)cos(₀t)cos(t) – U(t)sin₀tsin(t). (4.52)
Alınmış siqnal ifadəsi olan (4.49) iki AM siqnalın jə­min­­dən ibarətdir. Onların aparıjı siqnalları cos(₀t) və sin(₀t) bir-birinə nəzərən 90 fazaja sürüşdürülmüş, ampli­tudaları isə U(t)cos(t) və - U(t)sin(t) bərabərdir.
Belə olan halda siqnalların amplituda funksiya­la­rını uyğun olaraq belə əvəz etsək:

U(t)cos(t) = a(t), c(t) = -U(t)sin(t). (4.53)

Onda (4.52) yeni keyfiyyətdə iki jüt faydalı siqnal kimi yazmaq olar
U_KAM(t) = a(t)cos(₀t) + c(t)sin(₀t). (4.54)
Axırınjı ifadə, baxılan hal üçün kvadrat amplitud modulyasiya (KAM) hesab olunur. KAM-da iştirak edən iki ədəd modullayıjı və ya faydalı siqnallar tama­milə eyni hüquqludur və eynigüjlüdürlər.
Abunəçi mo­­­demlərdə veriliş sürətlərini, tezlik ef­fek­tiv­liyini yük­səlt­mək və tezlik zolağının enini F mi­ni­mal­laş­dır­maq üçün kvad­­ratik amplitud modulyasi­ya­sından istifadə olunur.
KAM-da kod kombinasiyasının uzunluğu m = 16 (KAM-16) götürülməklə amplitudaya görə ümumi siq­nal­la­rın ansamblı təşkil edir və tezlik zolağının eni isə sistemin tezlik effektivliyi ilə qiymətləndirilir və aşağıdakı kimi müəyyən edilir:
_k = log₂ = 2log₂L_k. (4.55)
Əgər, L_k = 4 olarsa (KAM-16), onda _k = 4 bit/(Hssan) olar; əgər, L_k = 8 olarsa (KAM-64), onda _k = 6 bit/(Hssan) olar. Şəkil 4.15-də KAM-in bazasında təşkil olunmuş RK-nin funksional sxemi göstərilmişdir.
Funksional sxem amplitud impuls modulyasiyalı (AİM) siqnalların vasitəsi ilə impulsların RK-ilə ötürül­mə­sini xarakterizə edir. RK-da düzbujaqlı impulsların verilişi alqo­­ritmi belədir. Girişdə ikili informasiya seli ₀ - müddətinə ayrıl­maqla bloklar yaradılır və hər bir blokda k simvolları yerləş­dirilir. Onda, blokun uzunluğu k₀ olar. Kod kom­bi­na­siya­ları isə davametmə müddət­ləri T_k = k₀ olan düzbu­-

Икили сигнал Икили сигнал	İkili kodu AİM-na çevirən qurğu-RAÇ		R K		Sinxron dərə­jəli inteqral­layıjı
					AİM siqnalını ikili koda çe­virən qurğu- ARÇ