Telekommunikasiya sistemləRİNDƏ Sİqnallarin formalaşmasi və ÇevriLMƏSİ

4.3. Nisbi faza modulyasiyası və struktur sxemi

Əvvəl baxılan FM-dən fərqli olaraq, NFM-də ma­ne­ə­yə­davamlılığın qiymətinin aşağı düşməsi hesabına «əksəlaqə işini» aradan qaldırılan bir­mo­dulyasiya növü olub, yüksək sürətli modemlərin hazırlan­masında geniş istifadə olunur. Şəkil 4.13-də NFM baza­sında verijinin və qəbuledijinin struktur sxemi göstəril­mişdir.

b(t) Uver UNFM b(t) Ua
	YKQV		FM		RK		Z S		F D
			~						YE

Şəkil 4.13. NFM bazasında modulyator
və demodulyatorunun struktur sxemi

Struktur sxemdən görünür ki, modulyator və de­mo­dul­lyator aşağıdakı funksional bloklardan ibarətdir: YKQ_V - ye­nidən kodlayıjı qurğu verijinin əsas elementi olub, fasiləsiz siqnalı faza modulyatorunun (FM) - girişinə vermək üçün yenidən kodlanır və U_ver, U_a - (apa­rıjı siqnalın gərginliyi) FM-dən sonra U_NFM - gərginliyi formasında RK-na ötürü­lür. RK-na ötürülən məlumat NFM siqnal formasında fa­zalar fərqi isə i və (i-1) ol­maq­la realizə olunur. Qəbulda da FD-nun köməyilə fa­zalar fərqi i və (i-1) olan NFM siqnallar seçilirlər. Qəbul fazaların müqayisə üsulu ilə yerinə yetirildiyi üçün siq­nalın bir impulsun davametmə müddəti qədər ge­jikməsi üçün yaddaş elementindən (YE) istifadə olunur. NFM-siqnal­ların formallaşması aşağıdakı alqoritm üzrə yerinə yetirilir:

1  _NFM  0, 0  _NFM  180.
Qəbulda yuxarıdakı alqoritm üzrə proses yerinə yet­məz­sə, onda təhriflər yarana bilər. Bu isə elementin (0 və ya 1) səhv qəbuluna səbəb ola bilər. Qəbulda, NFM bazasında demodulyatorun çıxışında elementlərin səhv qəbulu ehtimalı belə təyin olunur:
P_NFM = 2P_səh(1-P_səh)  P_FM. (4.44)
Əgər, P_səh  10^-3 qəbul edilərsə, onda P_NFM = 2P_FM. NFM-nin bazasında hazırlanmış modemlər T-BRİ V.26 təklifinə əsasən veriliş sürəti V_m  (1200  2400) bit/s təşkil olunur. Daha yüksək V_m > 2400 bit/s təşkil etmək üçün iki, dörd (çoxmövqeli) NFM-dan istifadə olunması məqsədə uyğun hesab olunur.