Teng bog‘lovchilar. Teng bog‘lovchilar


gitmis; oyle kiziyorum-ki



Yüklə 42,5 Kb.
səhifə8/11
tarix22.12.2022
ölçüsü42,5 Kb.
#77231
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11
Fayzullayeva Dilnvoz word

gitmis; oyle kiziyorum-ki “shunday qiziyapm anki” : о gadar xarjadiki 
“u shuncha k o ‘p pul xarjladiki”; o ‘zb. Bildimki, siz kelgan ekansiz; U 
shunday kattaki, tasavvur qila olmaysiz.
H am yuklam asi o ‘zi kuchaytirib yoki ta ’kidlab kelgan so'zdan oldin ham, keyin ham kelishi mumkin. Bu yuklam a, aksariyat hollarda, ta ’kid m a’nosini ifodalaydi: turk. men-em “m en ham ”, o ‘zb. Uni ham o'qitaman, o ‘zim ham o'qiyman (Shuhrat); Haqqim ham bor, imkonim ham bor ( A.M uxtor),
/-oq//-yoq yuklam alari, asosan, qipchoq guruh tillari va qism an o ‘zbek, uy g ‘ur tillarida m avjud b o ‘lib, qadimgi turkiy tillarda ham, hozirgi turkiy tillarda ham voqeahodisaning real yuz berganini ta ’kidlab k o ’rsatadi:
140
qadim gi turk. emdi-oq aydim “darrov. tezda avtdirrf’, bir-oq ogh erdi " 
yagona o ‘g 'il edi"; olt. bu-oq kim “shu kuniyoq”, xak. pastux, xaydag, 
xoylar andag-ox “ch o‘pon qanday b o ‘lsa, qo‘ylari ham shundaydir”, sol 
kiin-oq “o ‘sha kuniyoq”; q o z

p iili magl-aq; chuv. cinagax “shundayoq”, 
o ‘zb. birinchi yildayoq kabi. Bu yuklam a faqat otlardan keyin emas, 
balki olmosh, ravishdosh, ravish va kelishik shakllarini olgan so ‘zlardan 
keyin ham q o ‘shilib, yuqoridagi m a’nolarni anglatadi: eski o‘zb. 
Samarqandinoq M ashaddaoq, burungidak-oq, tiinla-oq; olt. ol-oq 
“o 'sha". cmda-oq, “o ‘sha yerdayoq”; tat. kuptan-uk. basta-uk; turkm. 
dasan k “tashqaridayoq”, yuqariq “yuqorigayoq”; xak. tigden-oq “u 
yoqdanoq”, pu n -ок “bugunoq” ; chuv. kezerex “kechayoq” ; shor. iraktan- 

Yüklə 42,5 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin