72
Hindistonni bosib olganlar va Xitoy chegarasigacha etganlar. Bundan tashqari,
Shimoliy Afrikada Liviya, Tunis va Marokashni ishg’ol
etganlar hamda Gibraltar
bo’g’ozi orqali o’tib, Pireneya Yarimorolini egallaganlar. Ular hatto Fransiyagacha
etib borganlar va u erda Puate shahri yonidagi jangda (732 yil) mag’lubiyatga
uchraganlar.
Bunday zabt etishlar oqibatida juda katta hududda islom davlati — Arab halifaligi
paydo bo’lgan va uning aholisi islomlashtirilgan. Islomlashtirish turli yo’llar (kuchli
iqisodiy vositalar, agar ular yordam bermasa, harbiy kuch ishlatish yo’li) bilan amalga
oshirilgan.
Xulosa sifatida talabalarga shuni ta’kidlash joizki, Muhammad payg’ambar arab
elatini Yangi diniy mafkura asosida jipslashtirib, markazlashgan davlatga asos solgan.
Jamiyatni iqtisodiy, siyosiy va ma’naviy inqirozdan xalos qilgan. Insoniyat tarixida
alohida o’ringa ega islom madaniyatining poydevorini yaratgan.
3. Islom dini ta’limoti bo’yicha, Muhammad payg’ambar
avvalgi
payg’ambarlar (O’rta Er havzasi sivilizatsiyasi ichida ma’lum bo’lgan) ishini
davom ettirgan, ular dinini qayta tiklagan,
qiyomat
oldidan
yuborilgan oxirgi
payg’ambar (Xotam al-anbiyo’) – nabiy va rasul deb tan olinadi.
Islom dinining qator asosiy tamoyillarini o’z ichiga olgan «E’tiqod ramzi»
yaratilgan. Bu tamoyillar quyidagilardan iborat:
1)
Dostları ilə paylaş: