onlar arasında dayanıqlı turizmə dair praktik fəaliyyətlərin təşviqini özündə birləşdirir. Kütləvi (ənənəvi) və
dayanıqlı turizm modelləri arasında əsas fərq turizmin dayanıqlı inkişafı nəticəsində əldə olunan gəlirlərin
bir hissəsinin resurs bazasının bərpasına və turizm xidmətlərinin innovativ
texnoloji strukturunun
təkmilləşdirilməsinə istiqamətlənməsidir.
Dayanıqlı turizmin kütləvi (ənənəvi) turizmdən fərqləndirici xüsusiyyətləri
Müqayisəli faktorlar
Dayanıqlı turizm
Kütləvi (ənənəvi) turizm
Turistlərin cəlb olunması
Turizm xidmətlərinin həcmi,
turizm
sahəsinin təbiətini müəyyən edən
destinasiyaların sosial-iqtisadi və ekoloji
imkanlarına uyğun gəlir.
Turizm fəaliyyəti turist axınının daimi
artmasına istiqamətlənib. Turizm
xidmətlərinin həcmi yalnız maddi-texniki
bazanın tutumu ilə məhdudlaşır.
Turistlərin davranışı
Turistlər səyahət zamanı destinasiyaların
mədəniyyətinə uyğun müəyyən davranış
tərzinə əməl edirlər. Turistlərin davranışları
yerli əhalinin təbii qaynaqlarına və
ənənələrinə zərər yetirmir.
Turistlər həyat tərzi və davranışlarını
istirahət sahəsinə gətirirlər.
Təbiət və ətraf mühitə
münasibət
Turistlər üçün təbii obyektlərin
mövcudluğu onların istehlak dəyərindən
daha əhəmiyyətli hesab olunur.
Turistlər təbiət obyektlərində istehlakçı
münasibətinə hakimdir. Təbiət obyektləri
insanlar üçün faydalı olduğuna görə
qiymətləndirilməlidir.
Turistlərlə yerli əhali
arasındakı münasibətlər
Dostluq, qonaqpərvərlik, hörmətə layiq
münasibətlər, yeni mədəniyyətlərin
öyrənilməsi əsas
göstəricilərdən hesab
olunur..
Formal əlaqələr zəmnində ziyarətçilər
özləri xidmət göstərməyə məcburdurlar..
Destinasiylarda turizmi inkişaf etdirərkən regional, milli və beynəlxalq
turizm mütləq nəzərə
alınmalıdır. Regional və milli səviyyədə sosial-iqtisadi siyasət, inkişaf proqramları, habelə marketinq
strategiyası turizmin dayanıqlı inkişafına təsir göstərir. Çox vaxt beynəlxalq turizmin
stimullaşdırılması bu istiqamətdə uğurlu addım sayılmış olur ki, turizm bazarının
vəziyyətinin
qiymətləndirilməsi məhz bazar indikatorları əsasında aparılır. Bazar indikatorlarına turizm xidmətləri
təklifi, satış həcmi, qiymətlər və rentabellik daxildir. Turməhsul və xidmətlər üzrə qiymətlərin
diskriminaiyasının aradan qaldırılması dayanıqlığın təmin olunasında əvəzedilməz rol oynaya bilər
[3,
səh.243]. Çox vaxt bu göstəricilər
statistik göstəricilər deyil, dinamiklik indeksi sayılır. Qloballaşma
şəraitində turizm bazarının vəziyyətinin tədqiqində müxtəlif zəruri elementlər əsas sayılmalıdır: turizm
sektorunda mövcud iqtisadi hadisələrin qarşılıqlı əlaqə və asılılığının təhlili; seqmentlərin
müəyyənləşdirilməsi istiqamətində ardıcıl müşahidələrin aparılması və əsaslandırılması; turizm
bazarının təhlilində müəyyən ardıcıllığa riayət edilməsi, o cümlədən
vəziyyətin proqnozunun
hazırlanması.
Turizmin iqtisadi fəaliyyətini xarakterizə edən göstəricilərdən ən geniş yayılanı xidmət həcmidir.
Statistikanın qiymətləndirdiyi turizm xidmətlərinin praktiki olaraq xeyli hissəsi turizmin deyil, xidmət
sferasının fəaliyyəti kimi təqdim edilir. Müasir qloballaşma şəraitində dünya ölkələri sahib olduqları
turizm ehtiyatlarından səmərəli istifadə etməklə onun dayanıqlılığına nail olmaq,
bununla da təbiət,
cəmiyyət, iqtisadi inkişaf və ekoloji vəziyyət arasında dayanıqlı əlaqələr yaratmağa çalışırlar.
Dostları ilə paylaş: 
