MUNDARIJA KIRISH 4
O’tkazuvchanlik qobiliyati 5 Uchish-qo‘nish yo‘lagi o’tkazuvchanligi va unga ta’sir etuvchi omillar 5
O’tkazuvchanlik qobiliyati turlari 6
O’tkazuchanlikni hisoblash 7
Uchish-qo‘nish yo‘lagi sig‘imini oshirish strategiyalari 10 UCHISH-QO‘NISH YO‘LAGINING O‘TKAZUVCHANLIK QOBILIYATINI HISOBLASH 12 Nazariy o‘tkazuvchanlik qobiliyati 12
Hisoblangan o‘tkazuvchanlik qobiliyati 15
Umumiy hol uchun hisoblangan o‘tkazuvchanlik qobiliyati 17
Uchish-qo‘nish yo‘lagining yuklanganlik qiymatining xizmat ko‘rsatilayotgan havo kemalari soniga bog‘liqligi 17
XULOSA 18
ADABIYOTLAR RO‘YXATI 20
KIRISH Havo transporti hayotimizga qariyb 100 yil avval kirib kelgan va hanuzgacha yoʻlovchilar va yuklarni tashishda faol foydalanilmoqda. Aerodrom va aeroport qurmasdan, kamida bitta uchish-qo‘nish yo‘lagi qurilmasdan turib, mintaqada havo aloqasining mavjudligi bo’lmasligi aniq.
Aerodromlar qurilishning murakkabligi va mas'uliyati yuqori bo'lgan ob'ektlardir, bundan tashqari, ular ancha yuqori narxga ega. Shuning uchun, aerodrom va uning elementlarini loyihalashda, uchish-qo'nish yo'lagini iloji boricha uzunroq qurish emas, balki uning optimal uzunligini hisoblash va shu bilan mablag'larni tejash muhimdir. Bundan tashqari, boshidanoq taksi yo'llarining soni va joylashishini, samolyotlar to'xtash joylarini rejalashtirish, uchish yo'laklarining sig'imini va boshqa butun aerodrome elementlarini taxmin qilish kerak.
Uchish-qo'nish yo'lagining sig'imi aeroport faoliyatining muhim jihati bo'lib, ma'lum bir vaqt oralig'ida xavfsiz va samarali qo'nadigan va ucha oladigan samolyotlarning maksimal sonini belgilaydi. Imkoniyatlarni hisoblash aeroportlarning xavfsiz va samarali ishlashini ta'minlash uchun zarur, chunki ular haddan tashqari to'lib ketishining oldini olishga va baxtsiz hodisalar xavfini kamaytirishga yordam beradi. Ushbu maqolaning maqsadi uchish-qo'nish yo'lagining sig'imini hisoblash uchun qo'llaniladigan usullarni o'rganish va ushbu hisob-kitoblarga ta'sir qilishi mumkin bo'lgan omillar haqida umumiy ma'lumot berishdir.