Turuz söZLÜGÜ 15-01-2017 1395- III 18 400 Başlıq Bey Hadi

etiş ediş. fe'l. - ırıqsız ediş: məchul fe'l.

etişə -atları edişə, törgəşə, törgüşə, idmana, yarışa öğrətmək üçün, ara ara düzülən enli taxdaların hər biri: sək. səkə. səxsə.

etitməz -toxluq nə deditməz, para nə editməz, aclıq nə yeditməz.

etqən edgən. - ötəritgən: ötərkən: keçərkən. - yeyəitgən: yeyərkən. - gedəitgən: gedərkən. - qılayidgən: qılarikən. - döğüb qılaitgən gördüm: döğüb qılarikən gördüm. - onu evə gedəyitgən gördüm: onu evə gedər gördüm. - danışaitgəndə: danışanda. - keçəitgən: keçməkdə olan.

etqiləmək -ağır ağır enmek, girmek, etgiləmək, tə'sir edmək, içine işləyib girmək: sınğmaq.
-pis etgiləmək : . küymək. qorlamaq. toxunmaq. yandırmaq. - bu söğüşlər onu küydü.

etqilənliq -nərsədən etgilənlik, alqanıllıq: siysəklik. həssaslıq. həssasiyət. vakoniş göstərənlik. qabili tə'sir pəzirlik.

etqilənmək etgilənmək. sarmaq. sarınmaq. sarılmaq. hiss edmək. müəssir olmaq. qaplanmaq.

etqilənməyən -nərsədən etgilənməyən, alqanmayan: sezisiz. sezgisiz. sızısız. sızqısız. sıpqısız. ehsassız. sağınmaz. sanağmaz. düşünməz. vakoniş göstərməyən.

etqili etgili. savan. savın. (təpici. iti). kəsgin. yarac. yaraclı. yaraşlı. gözü açıq. oxuğan. savadlı. sanğlı. zəki. tiz huş. ayğaq. huşyar. ağıllı. fərasatlı.

etqin etgin. salmıqlı. salmığlı. saltığlı. salbatlı. müəssir. tə'sirli.

etqinliq etginlik. salmığ. saltığ. salbat. müəssirlik. tə'sirlilik.

etqisi -birini etgisi altına, ələ almaq: saqqalında kuf uçmaq.

etqisiq -etgisiğ, əsəri az olan: silik. yüngül. xəfif.

etqul edqul. ediqul. idqul. eyqul. eyiqul. iyqul. iyiqul. qıyımsız. əsrikli. əsikli. yaslı. yasıq. yufa, yuvaş ürəkli. quturlu. gövətli. yaxımlı. yaxışlı. verəsili. saçılı. sərpili. qutqul. qutavul. ehsanlı. mərhəmətli. kəramətli. kərim. lütflü. iltaflı. iltifatlı.

etti - gözün kor etdi: gözün sökətmək. gözün tökdü.

ettiq -bir gün gəldik, bir gün getdik, bilib bilməz nələr etdik.

ettiqlərinə -kişilərin ilk dediklərinə yox, son etdiklərinə bax. (kişilərin: adamların).

ettirib -aytıb etdirib bolmasa, vurub etdirib bolmaz. (aytıb: deyib).

ev -söz var el içində, söz var ev içində.
-qırx ağızlıq el pozar, ara sözü ev pozar.
-üstü daş, altı topraq, sel basırsa uçar ev
- yud alına, ev salına, çox keçər(salmaq:bina edmək)
- gürdək ev. (gurdak: gürdək: hər nəyin irisi, yekəsi).
-gecə keçmiş yarıya, çapıl (əcəl) gəlmiş qapıya, güman qalmış qaçıya, indi ev davarın saçqılan. (saçmaq: atmaq. əl çəkmək. əldən qoymaq. tərk edmək. bıraxmaq).
-ev, yapılar önündəki üsdü qapalı girişlik: sağanlıq. saxanlıq. sahanlıq. sayanlıq. daşlıq. dışlıq. səhn.

evə -evə alınıb bəslənən uşağ: sağdac. sağdıc. sağduş. sadış. bəsi. bəsləmə qız, oğlan.

evi - quşevi: köşgü. çöşgü.
- quşevi: quşluq.

evin -çay daşı yosun tutmaz, yalnız qalan evin qurmaz.
-üzülməkdən nə çıxar, nərsə yapsan üzülməyin evin yıxar.
-evin girişi: quruluq. koridor. rahro. dəhliz. dalan.
-evin, otağın bir yanında qurulan yarım qat: kürsü. kürsi. qursı. altı boş səggi.

evləq evlək. salma. kərdi.

evlənməmiş 1. sallağ. subay. mücərrəd. - sallağ gəzmək. 1. saltay. salbay. subay. saltan. mücərrəd.

evlərtə -evlərdə ısınma üçün qurulan üstü örtülü ocağ: küysü. (< küy: qor. od). kürsü.

evrə mərhələ. -uzanan. evrə evrə, mərhələ mərhələ, tuta tuta, dura dura uzanıb gedən: səğrik. səğrək. səğrə. səyrə.

evrən -evrən verər yamanların tovunu, alçaq, tutar yaxşıların toyunu.
-haçar bulmaz qapıya, girə evrən içinə, bölünmüşdür ikiyə, iyilikdir kötüyə
- ey sardığın sağan evrən (dünya). (sağmaq: açmaq. boşaltmaq. çözmək). ( sarmaq: 1. dolamaq. 1. doldurmaq).
-artıq keçmir çağım, kəsib soluq boğuluram mən, nədən belə dönüb evrən, tüm tanışlara yadaldım mən.
-dəğirmanlar fırlanar, evrən çönər sırlanar, sıra düşər bizədə, tələsmə sən görərsən. (sırlanar: sır, boya, don dəğişər).

evrəntir -olum ağ boya, ölüm qarası, bir evrəndir ekiz arası.

evtə -evdə, yapılarda artığ nərsələrin qoyulan yeri, damı: sındırı. sındırma. sindiri. sindirmə.

ey - ey sardığın sağan evrən (dünya). (sağmaq: açmaq. boşaltmaq. çözmək). ( sarmaq: 1. dolamaq. 1. doldurmaq).
-( ey başı yerində olan, işə erkən başla). -sağat baş, ertən bas. (sağat:sağlam. sağan. sağlıqlı).

eyb əğib. saçıtıq. saçıtqı. saçratıq. saçratqı. sıçıtıq. sıçıtqı. sıçratıq. sıçratıq. nəng. azərm. ar.

eyi sağa. yaxcı. mansız. ayıbsız.
-sən bir eyi, min kötü, qaç önündən, qor kökü, bir sarmaşıq güllükdə, qurutmuşdur min kökü. (qor: qoru). (sarmaşıq: asalaq. əngəl) .

eyiqul eyqul. iyqul. iyiqul. edqul. ediqul. idqul. qıyımsız. əsrikli. əsikli. yaslı. yasıq. yufa, yuvaş ürəkli. quturlu. gövətli. yaxımlı. yaxışlı. verəsili. saçılı. sərpili. qutqul. qutavul. ehsanlı. mərhəmətli. kəramətli. kərim. lütflü. iltaflı. iltifatlı.

eyiləri -kötü işlər yamanları yamanladar, eyiləri yaralar.

eyini -sansız yaman tuşlayacaq yaşamın, hünər odur dolayıbən keçəsən, bəs bəllidir yaman basar eyini, sinə gərib döğüşünə girəsən. (sansız :saysız). (dolayıbən: dönük verərək. dövr vuraraq) .

eyqalalar {ey (eyi. iyi. yaxcı+ qalalar)}. sağ olsunlar. səlamət olsunlar. xoş qalsınlar. xoşbax olsunlar.

eyqalın ey(eyi. iyi. yaxcı+ qalın). sağolun. səlamət olun. xoş qalın. xoşbax olun.

eyqalsın {ey (eyi. iyi. yaxcı+ qalsın)}. eyqala. sağolsun. səlamət olsun. xoş qalsın. xoşbax olsun.

eyqalsın eyqalsın {ey (eyi. iyi. yaxcı+ qalsın)}. eyqala. sağolsun. səlamət olsun.
-xoş qalsın. eyqalsın {ey (eyi. iyi. yaxcı+ qalsın)}.

eyqi eyği. uyğu. -uyğu (iygi) savınmaq: iygüləmək. eygiləmək. zikri xeyr edmək. sözü gedirkən birindən taba çıxmaq, difa' edmək.

eyqiçi eygiçi. iyiləşdirici. sağda . sağdac. yarqıc. şəfalı. tədavi edici.

eyqiləmək eygiləmək. iygüləmək. uyğu (iygi) savınmaq. zikri xeyr edmək. sözü gedirkən birindən taba çıxmaq, difa' edmək. (iygi: eyği. uyğu) .

eyqu -eyku danış, eyku yapın, eyku san.

eyqul eyqul. eyiqul. iyqul. iyiqul. edqul. ediqul. idqul. qıyımsız. əsrikli. əsikli. yaslı. yasıq. yufa, yuvaş ürəkli. quturlu. gövətli. yaxımlı. yaxışlı. verəsili. saçılı. sərpili. qutqul. qutavul. ehsanlı. mərhəmətli. kəramətli. kərim. lütflü. iltaflı. iltifatlı.

eyqülüq -eykülük yap eykülük yap eykülük , at geri qalsın uzaq tam yadquluq. (yadquluq: düşmanlıq. biqanəlik).

eyləməyə -yoxdu gücün eyləməyə yaxcılıq, olsun gücün kötülüyə yox demək!.

eylər -dadlı sözlər qatı daşı un eylər, acı sözlər yılım unu daş eylər. (yılım : yumşaq).

eyliq -aclıq tokluq, gülüv yığlav, eylik pislik dinsiz olub, dilsiz doğub. (gülüv: gülmək). (yığlav: ağlamaq) .

eyülüqlər eyülüklər. yaxcılıqlar.

eyvan satağ. sıtağ. səkin. çıxaq. süröv. sürüv. süv. balkon.
-eyvan, köpü, avlu kimilərin qıraqlarına taxılan qoruqluq: saçtağ. satağ. nərdə. barmaqlıq. mə'cər. mərcər.

əbanın -kotun, paltovun, əbanın iki tayından hər biri: sıyıq. sızıq.

əbəsi - söz əbəsi: söz qurdu: söz usdası: söz maması: hər nəyə yaxışıqlı söz söyləyən.

əfənti əfəndi. sayım. sayıt. qayıt. ağa. bəy. 1. soylu kişi. 1. sanlağ. saylağ. sayın. sanlı. əriş. ərin. möhtərəm. hörmətli.

əfsortə {( əfsordə (fars) < _met} savul. savıq. savrığ. soluğ. savulcuğ. solcuğ. savılqın. soluğqın. savğın. sölpük.

əfsortən {əfsordən (fars)} < yapsırmaq. yıpsırmaq. sıxılmaq. darıxmaq. - evdə qalmaqdan sıxıldıq.

əq 1. ək. -ək olaraq ''ma. mə'' anlamın verir: quc. qoc. qoş. 1. ək!. saç!. yay!. tök!. savır!. səp!. qaç!. aç!. at!.
- cürgüş: türgüş. gəlişim. yarğaş. saziş. - çürgüş: çürümə. - kürgüş: şürgüş. dalqat. dalqaş. şuriş. - dürgüş: muqavimət. - dürgüş: bəstəbədlik. -törgüş: tovlid. - hürgüş: hürmə. - kürgüş: qudurma. - gürgüş: gürlənmə. - mürgüş: mürgüləmə. - burquş: burğan. tufan. - qurquş: tovtiə. - vurquş: vurma.
-qatım, qovşum, ək yeri: birləşim çəki, nuxdəsi. sancaq. tutac. tutaş. tuşac. sancığ.

əqən -sayqı əkən, sayqı dəyər, tikan əkən, tikan dəyər.
-bir nərsiyə, çətin çətin uydurub, baş əğən: yağı. salqaç. salqıç > sərkeş. basağan. asav. savuz. (# yasav. yasavan) .

əqəni -unutmasan keçəni, biçənməsən əkəni.

əqəntə - (əkəndə gəngəş olsa, dartış biçinə qalmaz). (gəngəş: danışıq. açıqlayış) (səpəndə dartış, biçində yartış). (yartış: iməcilik. əməkdaşlıq. barış).

əqər -yaşam yasası dələr (əğər) keçər .

əqi -bənzətmə, oxşatma əki: siman. simən. sıman. səmən. - kişisimən: kişisi. insansıl.

əqib əğib. eyb. saçıtıq. saçıtqı. saçratıq. saçratqı. sıçıtıq. sıçıtqı. sıçratıq. sıçratıq. nəng. azərm. ar.
-yel əkib dəğmə tüpən, dad bu gün keçdi dünən.

əqil - kimsəyi qoğmaq üçün '' əkil! çəkil! sikdir'' demək: quşlamaq. kişləmək. kişələmək.

əqiləcəq -toprağın əkiləcək duruma, nərsənin qıvama gəlməsi:gürə, gura, güclü olmaq. gürələnmək. guralanmaq.

əqilən -sel önləmək üçün əkilən bitgi, ağac, bağlanan, qurulan bənd, sədd: silən. selən. büküt.

əqilib -əğilib gizlənmək: sinmək. - onu görən kimi tülkü kimi sindi.
-qolayca əğilib, yasılıb, qalxıb davrana bilən qılığ, arxa, yarqa, xəsiyət, keyfiyyət: sar. sər. yumşaq. yamşaq. yamışaq. initaf pəzir.

əqilim əğilim. 1. sevgi. çəkiş. yenğ. yenğiş. sığış. sıyış. meyl. meyil. 1. sevik. sevi. atığ. atış. coşu. şovq. yaxım. çaxım.

əqilqən -su qırağlarında yetişən, səbət toxumada işlənən, əsnək, əğilgən, yumşaq dallı ağac: söğüt. söyüt. dal.

əqilmək əğilmək. salğınmaq. axınmaq. yağınmaq.
-dibinə əkilmək: birin izləmək. sapılmaq. arxaşmaq. arğaşmaq. ardaşmaq. dalıcan, arxasıca düşmək. - mən hara getdim oda mənə sapıldı.
-bir qolay əğilmək, meyillənmək: . səğirmək. səğrimək. - dəğirmanın su oluğynun əğriliyinə 'səğirmə' deyilir.
-aşağı əğilmək: salınqırmaq. salğınmaq. sallanmaq. - yemli ağac, salınğar: aşağ əğilər.
-aşağı düşmək, enmək, əğilmək: sallanmaq. yatmaq. çökmək.

əqilməmiş -şuxumlayıb əkilməmiş braxılan topraq:ködü. güdü. (ayiş).

əqilməz -kötü dilək düzgün yola götürməz, düz yol tutan hər gələnə əğilməz.

əqiltiqtən -tuxum əkildikdən son birinci suvarış: səpsuvar.

əqim əğim. meyil. -əğim, meyil göstərmə: seçənək. sevim. seçmə tanğı, həqqi. opsiyon. tərcih. bəğəniş.
-nərsə üçün aşırı istək, çəki, əğim duymaq, susmaq: qurumsamaq. yerikləmək.

əqimli əğimli. eyimli. meyilli. tərcih edir . -başlı kişi öğrənməyə əğimli, başqaları öğrətməyə eyimli. (başlı: ağıllı).
-enimli, əğimli olmaq: sinmək.
-yumuşaq, əğimli olan dalların, budaqların sarılmağı üçün işlədilən sap, ip, dirək: sərpənə < sarbanağ. sarvan (< sarmaq)
-qurula, qanuna, düzənə, quruluşa, ocağa, təşgilata istəkli, çəkili, əğimli: qurumsaq.

əqin əkin. 1. tarım. 1. səpbə.
- əkin çağı, vaxtı: soxa sürü. ( soxa: saban. qarasaban. xış).
-gül, əkin, yeri sulamaq üçün, suyu çəkə çəkə səpələyən başı süzgəçli qab: suğrıc. suğac. abpaş. abbaş.
-əğin baş: sırt.

əqinmək -nərsiyə, bir yana əğinmək, yenilmək, düşnülmək, üz tutmaq, qəsd edmək, meyillənmək, təmayül göstərmək: sısınmaq. sesinmək. səsinmək. sıysınmaq. səvsinmək. sevsinmək. səvsinirmək. sevsinirmək. sansırmaq. sanısırmaq. sınısırmaq. sartınmaq. - bizim yeyib içib yatmağa çox sesinir. - göz könül öğrəşsə qana, əl yuşaqlığa savsıramaz. (yuşaqlığa: yumşaqlığa). - o uşağı vurğalı sesindi. - yavaş yavaş gedməyə sesinir. - havalar soyuğa səvsənimiş artıq. - hirsindən vurmağa, əl açmağa sevsindi. - könlün nəyə sansırır. - oyuna (qumara) haçandan səvsindiz: meyilləndiz. - bu sansırışın (bu təmayülün, meyillənişin) əlindən cana doydum: .

əqinməz əğinməz. savsıramaz. - göz könül öğrəşsə qana, əl yuşaqlığa savsıramaz. (yuşaqlığa: yumşaqlığa).

əqintən - əğindən çiğindən, ətəkdən asılıb sallanan qırmalar: sarvan.

əqir -ölməm deyən çox, sonu bir gün yox, biri əkir güllənir, bir yaxır küllənir.

əqirən -sən yazdığıvı yaz, əğirən bükür. (sən açdığıvı aç (yapdığıvı yap), toxuyan toxuyubda, bükərdə).

əqirmək -bir qolay əğirmək, daralmaq: səğirmək. səğrimək. - otağ qapılarının arxa yanında daralan bölümünə 'səğirmə' deyilir.

əqirsin -gördügün işlər verər öz pöhrəsin, gül əkirsin gül bitimiş, arpa əksən arpa vermiş toprağın.

əqişmək əkişmək. sapılmaq. yapışmaq. irəşmək. - nə mənə sapılmısan, çıx ged.

əqittinmiş əkittinmiş. sınalğan. sınamal. sınaşda. sıncalğan. sıncamal. sıncaşda. sınanmış. sınnanmış. təcrübə, azimayiş olunmuş.

əqləmək əkləmək. 1. sapmaq. saplamaq. - bunuda ona sap. 1. saplamaq. tikmək. təpcəmək.

əqləncə əğləncə. 1. sərtə. sərdə. sərət. şölən. böyük qonağlıq. 1. sığalıq. sığlıq. sıyalıq. sıylıq.
-əğləncə düşgünlüyü: sapallıq.
-əğləncə düşgünü: sapal.
-mod, əğləncə, uçarlığ düşgünlüyü: sıyğaclıq. səfahət.

əqləncəsi əğləncəsi. əğləyi. sevinci . - ürək süsü, könül bəzəyi, ürək dişliyi (dincliyi) könül əğləyi .

əqlənən -el şənliklərində yığılıb, əğlənən sayıl, açıq, böyük alan: saylağ. saylanğ. səyləğ. səylənğ. seylək. seyləğ. (sayılqa. saylanqa. səyləngə. seyingə. seyləngə. salyanğa).

əqləniş -həvəs, əğləniş, kef əhli: sövüz. savır. sovır. sapır.

əqlənmək əğlənmək. sığmaq. sığalmaq. sıymaq. sıyalmaq. sevinmək. yoğşunmaq. xoşallanmaq. şadlalanmaq. keflənmək. ləzzətlənmək.

əqləntirici əğləndirici. sığlı. sığalı. sıylı. sıyalı. sevindirən. yoğşadan. yoğşayan. yoğuşluq. xoşalladan. şadladan. suladan. sulum, kef, ləzzət, huzur, səfa verici.

əqlətmək əğlətmək. əğritmək. saxlatmaq. durdurmaq. mə'təl edmək. - bu qız iki il məni saxlatdı, sonunda başqasına geddi. - qonaqları iki saat qapıda saxlatdı.

əqləyi əğləyi. əğləncəsi. sevinci . - ürək süsü, könül bəzəyi, ürək dişliyi (dincliyi) könül əğləyi .

əqmə -at almamış arx çəkmə, bellənməmiş yer əkmə.

əqmək əkmək. salmaq. tikmək. dikmək.
- tuxum əkmək: tuxum salmaq.
-ilk öncə saçda (tavada) tovlatılmış (tov verilmiş, biraz pişirilmiş), sonra təndirdə (ferdə) pişirilən əkmək: saçaltı.
- boyun əğmək: boyun sınmaq. tabe' olmaq.
- sonuna soğan əkmək: bitirmək. yox edmək. - birinə, nərsiyə soğan doğramaq: birnə toxunmaq. bir dadlıya acı qatmaq. - baş soğan: dib soğan.
-sıxıb əğmək: sıxamaq. sıxatmaq.
-kümük, yuvarlaq, qabarıq əkmək: somun.

əqməyi - quşəkməyi:çobandağarcığı.
-quşəkməyi: üç qanatlı yoncagillərdən, yeməyi yapılan bir göy.

əqnintə - bu geyim əğnində salınğın qalır: əğnindən tökülür. (salqın: salınğın. aslağ. düşük).

əqnintən -əğnindən tökülür: salınğın qalır: tökülək qalır. - bu geyim əğnində salınğın qalır: (salqın: salınğın. aslağ. düşük).

əqri əğri. yavuzdan. yağu . -könüldəkin gözləmə sən ağızdan, bəsib toxla dosd olamazyavuzdan. (yavuzdan: əğri. yağu)
-çox əğri büğrü: sıraçın. sıxaçın. (sıxıq açıq) sırburma. sığburma. çox əzik büzük. çox çin çüllü.
-əğri büğrü: sınayan. bükülü. bükütlü. yaxışımsız.
- yanlış sorqu düz yolları qapıyar, əğri yollar hamarlayıb yapıyar.
-bir düzə görə əğri duran: sesi < çaşı.
-bir yanı əğri nərsə: sesi
-əğri çürükü olmayıb bütün, teyxa olan kimsə, nərsə: sağ akçə.
-düz əğri: sağta satğa. doğru büğrü.
-böyük, ənli, ucu əğri piçağ: sallama. saldırma. saltur. satur. saluc. çaçur. salma.
-əyri üyrü olan: sappa. sapba. - sapba yollar.
-içə doğru bükük, əğri: sınğıl. - sınğıl sınğıl yerimək: belin büküb yerimək.

əqriq -qabırqaların altına düzülən əğrik atmalar, ağaclar: sallama. dallama. (qabırqa: dama sərilən saxsı tikələri). - bu evin çatısın örtməyə yüzdən çox sallama gərəkdir. - damın sallamasının biri qırılıb.

əqriliyə -qaraçılığa, əğriliyə, yalana, kötüyə istəkli, susaq:qurumsaq.

əqrilmək əğrilmək. səğrilmək. sərğilmək. savulmaq. sevilmək. sevrilmək. sıvılmaq. sevməyə başlamaq. süzmək. üz tutmaq. axmaq. yenğimək. yenimək. yenismək. yensimək. sağınmaq. meyl edmək. - gün batmağa savuldu. - könlüm ona savuldu.

əqrim -gizli, əğrim, dolayı yoldan axıb gedmək: səğirmək. səğrimək.

əqritmək əğritmək. əğlətmək. saxlatmaq. durdurmaq. mə'təl edmək. - bu qız iki il məni saxlatdı, sonunda başqasına geddi. - qonaqları iki saat qapıda saxlatdı.

əqsən -gördügün işlər verər öz pöhrəsin, gül əkirsin gül bitimiş, arpa əksən arpa vermiş toprağın.

əqsiq -əksik nərsəni tamamlamaq üçün vurulan tikə: sap.

əqsiqliyin -əksikliyin gidərmək, götürmək, aparmaq: saplamaq. sapıtmaq. çaplamaq. çapıtmaq. sapdırtmaq. çapdırtmaq. yamamaq. qoşub bütünləmək.

əqsiqsiz əksiksiz. sillik_. silgik. silli. silik. bikəm o kast.
-bir əl əksiksiz: salbas. kəsirsiz. tamam. bütün. kamil. naqis olmayan.

əqti əkdi. sığıntı. sığtı. sığıt. yük kimi alınan nərsə. çağrılmamış. istənməmiş. sorulmamış. təhmili. naxandə. tüfeyli. parazit. yanaşma. asalaq.

əqtiş əktiş. sınış. sınavış. dəniş. təcrübi.

əl -əl sürmək: siləmək. sələmək. sayamaq. sığamaq.
-alan əl asğın, verөn əl üstün. (asğın: tabe'. alçaq)
-ürək sevə, əl gedmiyə, ayaq dura, ağzın aşa, başın daşa dəğməli.
-dibinə soxulub əl çəkməmək: singirləmək. - bir dilənçi singirləmişdi.
-dünya varından, bağışlarından əl ətək sovmuş, üzmüş kimsə: sofi < sovu.
-əl çəkməmək: sıvaşmaq. sivişt, sirişt, sıvışt olmaq. sıvışmaq. sıvaşmaq. suvaşmaq. yapışmaq. - bilməm nə istir, sivişt olub qopmur.
-əl sürüb, nərsə sunub yoğlamaq, yağlamaq, yoxlamaq: sıypalamaq. sıypamaq. sığpalamaq. sığpamaq. sıyqalamaq.
-gizlin, altdan, əl altı işləyən: sinsi. sintə. sinti. sıntı. siğsi. sığsı. saman altdan su yeridən. sosur. sorsıq. oğrun. tülkü. kurnaz. şeytan. mızı. - üzü gülməz sosurdan qaçın. - sosurun dili qarnında.
-tıxanıbdır boğazım, dadsız ağız, yox gümanım atmış ola birdə danım, yarı can düşmüşəm əldən quruyub əl ayağım, duvağımda yıxılıb yox dayağım. (qocalıqla yalnızlıq)
-əl tapılar, ərdə belə qadında, az tapılan ürək, könül sevgidir.
-əl ağacı: soğat. soxat. sovat. soyat. maldavar sürmədə, qoğmada, nərsə çırpmada işlənən dəğənək.
- əl edəmək, eləmək: qol saltamaq, sallamaq.
- əlsilkəmək: qol silkəmək: əl çəkmək, sallamaq.
-əl çəkmək: qol saltamaq, sallamaq. sərf nəzər edmək.
-hər nəyin ən incə, əl tutan yeri: sapaldağ. boyun. - yazığın sapaldağına birdənə endirdi.
- tapanmadı əl : bacaranmadı . -unutqanlıq tapanmadı əl dosluğu poza, atdı tulladı yad olanları qoymadı yoza. (tapanmadı əl : bacaranmadı). (yoza: sapıta. münhərif edə). (kişi dünyasında qutsal qalan, ölünməz dönülməz olan nəsnə dosluq olub).
-yoxsullardan əl tutan quruluş: səpilik.
- dilənib, əl çatmaza qarşı söylənir: püf! sassıq əkən: bu nədir
-əl ələ sürtmək: satığlamaq. satığlaşmaq. çatığlamaq. çatığlaşmaq. satığ çatığ edmək. maamilə, alver edmək. - onla satığlanma.
- əl sallamaq: əl salmaq: əl eləmək.
- əl salmaq: qol salmaq: əl uzatmaq. (salmaq: uzatmaq)
-əl atmaq: salmaq. başvurmak. dəğinmək. - güc salmaq: zorlamaq.
-uzaqdan əl eləmək: salmaq. yeləmək. silkəmək. təprətmək. bulğatmaq. burğatmaq. işarə edmək. - əl salmaq: əl sallamaq: əl eləmək.
- əl qoymaq: qol salmaq.
-göz, əl qoymaq: salmaq.
- kimsə sezməz, qulaq duymaz, ağız dinməz, ayaq gedməz, əl dəğməz, könlə sığmaz.
-əl ayağın itirmiş: sarsık. salsık. çalsıq. sarsuq. salsuq. çalsuq. sarasunğ. salasunğ. çalasunğ. (gic. məng) dağınıq. pərişan. aşüfdə. sərasimə.
-əl ayağı titrəyən kimsə: sarsık. salsık. çalsıq.
-əl çəkmək: saçmaq. atmaq. əldən qoymaq. tərk edmək. bıraxmaq. - gecə keçmiş yarıya, çapıl (əcəl) gəlmiş qapıya, güman qalmış qaçıya, indi ev davarın saçqılan.
-əl ayağın yığışdırmaq: quyruğun yığmaq. quyruq qısmaq. öz yerinə çəkilmək.
-əl dəğənəyi, çubuğu: salça.
-əl, cib siləci (dəsmalı): silcə. siləc.
-əl itişmək, ataşmaq: sallaşmaq. salraşmaq. salrışmaq. sarlışmaq. sarsıtmaq. sataşmaq. icəşmək. incitmək. söz atmaq.
-əl qoymaq: sallamaq. salğamaq. göz tikmək. - niyə buna sallamısan.
-bir əl əksiksiz: salbas. kəsirsiz. tamam. bütün. kamil. naqis olmayan.
-əl çəkməyən: əl üzməyən. sırtıq. cıvık. sıvıq. sürbet. sırbit. qırnac. qırcanıq. qırnaşıq. sırnaşıq. sürnaşıq. çırnaşıq. qıynaşıq. yılışıq. bayıq. qaşqa. güctax. güstax. qoçtax. qurtax. gürtax. üzə girən. dürtük. sulu, boş, yüngül şakalar yapan kimsə. qapıdan. üzü bərk. qıycıva. qıcıva. çındırqayış. sürtük. qoycan. quycan. tərs. qatuvaz. qatavuz. qatvaz. qısıq. qısıqçı. qısqaç. qısnaş. qıtnaş. girtiş. kitriş. inad. simic. < sinic. sinicən. sinitən. simitən. - qırnacın biridir yenilməz, qarşındakın caydırır.
-ikinci əl: silik. nimdaş. köhnə.