Turuz söZLÜGÜ 15-01-2017 1395- III 18 400 Başlıq Bey Hadi


iştətir -sözün canı işdədir



Yüklə 13,47 Mb.
səhifə36/171
tarix25.04.2017
ölçüsü13,47 Mb.
#15753
1   ...   32   33   34   35   36   37   38   39   ...   171

iştətir -sözün canı işdədir.

işvə -çox işvə qırlı olan: sığqarqaşa. sığarqaşa.

işvəli satanğ. yosma. nazlı.

it - it sırıdı: tıxladı, sıçdı. (sırımaq: sıvımaq. suvumaq. bulamaq). - keçə sırımaq. (sırımaq: sıvımaq. suvumaq. bulamaq). - yorqan sırımaq. (sırımaq: sıvımaq. suvumaq. bulamaq).
-dəli itdən, it dəlidən ürkümüş.
-it hürər çörəyin kəsər.
-it ölsə yiyəsi gömər, ər ölsə qarısı.
-it yiyəsin danmamış.
-it yiyəsin tanar, yiyəsi itin.
-nə it hürür, karavan yürür, gələn yoxdu hər nə çürür, yoxluq olur sonumuz, ağ çuxadur donumuz.
-ürək dolsa dil deyər, it istəyisə hürər.
- bir yerə, biri üstünə it ötürmək: qopay salbamaq. izləməkdə köpək bıraxmaq. (salmaq: salbamaq: bıraxmaq. sərbəs ötürmək).
-hər yanı şırım şırıq, it yırtmış kimi olan: sallam saçaq. sallam sağçaq. salxım saçağ.
-it balası: 1. güdük. kütük. küçük. çükük. çökən. 1. kütüy. küçüy. küçük.
-quş balası qusuncuq, it balası oxşuncuq (oxşuncuq: qolçaq. gözəl). (bular böyüdükdə tərsləşirlər).

itələmək itmək. 1. sıtmaq. sitmək. çıtmaq. çitmək. - sıtıb çıxarmaq: güclə, çəkərək yencib çıxarmaq. 1. saltmaq. qoğlamaq. hollamaq.

itələyib - öcətlə (nifrətlə) silib, itələyib atmaq: sıyqırıb salmaq
-əllə, nərsə ilə itələyib yığmaq: küpürmək. süpürmək. kürərmək.

itər -umut edsən özgəyə, güvənc itər özüvə, güvənc itsə özüvə, oxdu batar gözüvə. (oxdu batar gözüvə: kor olarsan).

itər -acılar bitər, yaxcılar itər. (acılar bitir, yaxcılar itir)
-yaşlandıqca yaşın itər daduda , uşaqlığun verər dadın sala bilsən yaduva. {çalış qayıd uşaqlığıva, son verməyə yaşlığıvın tutaqlığına). (tutaqlığına: acizliginə. əsirliginə)}
- ömür bitər yol bitmez, varın itər, söz itməz.
-usluya bir söz yetər, ussuza min söz itər.

iti 1. sazğan. tazğan. sezğan. sızğan. süzğan. yügrük. ütük. çapığ. 1. sapıq. savıq. yeyin. yelkən. ilkən. tünd. səri'. - savıqçapar: aşğınçı. it çapar: yelkən. foriyyətli, səriüsseyr peyk, qasid. 1. savığ. sivik. qalxıq. - savıq qulağ: dik qulağ.
-
ağzına gələni, iti sözlər artamaq, söyləmək: savğamaq. savramaq. (narəva. dürüşt. zişt). - ona nə olub genə belə savrayır.
-aydın, açıq, iti, qəti olan: . sillik. silgik. silli. silik. - silli sözün nədir.
-iti olmayan:sayanı. küt.
- ucu iti çubuğ: ox. oxlav. axlov. ərkəklik yaraqı. sik. (1. < saçmaq. 1. soxmaq. suxmaq. 1. < sökmək)
- iti uclu: şiş baş: (şiş: mil. milə).
- ucu iti dəğənək: sıpıq sırıq. (sıpıq: süpük. sivri)
-iti əsən tez ötər, iti yanan tez sönər.
-çox iti davranmaq, qılınmaq, işləmək: sapcamaq. sıpcamaq. çapcamaq. çıpdamaq.
-çox iti davrandırmaq, qıldırmaq, işlətmək: sapcatmaq. sıpcıtmaq. çapcıtmaq. çıpdatmaq. - arabasın sapcatıb getdi.
-enli iti piçaq çeşiti: saltur. çapqır. satur.
-enli, güclü, iti, dayaqlı piçaq çeşiti: satur. çapur.
-incədən incəyə, iti iti gözdən keçirmək, baxmaq, gözləmək: sezinmək. seyinmək. (> sinmək. sinləmək) sınaclamaq. sınacımaq. nəzər edmək. - əsgi pitiklər ara sezinmək.
-incədən incəyə, iti iti gözdən keçirmək, baxmaq, gözləmək: sezinmək. seyinmək. (> sinmək. sinləmək) sınaclamaq. sınacımaq. nəzər edmək. - əsgi pitiklər ara sezinmək.
-iti anlayan, qavayan, tutan: sıpıvğan. sıpqır. sezigir. sezüvğan. sezivgən. sızığır. sızğır. sızıvğan. dəryaftlı. fərasatlı. dərkli.
-iti, itiz, didiz, acı, tünd söz, davranış: saltav. salto. (xəşin)
-suyu birdən, iti axıtma üçün arac: sığan. qonduğ. qunduğ. sifon.
-yüksək, iti səs: savan. savın. (təpici. iti).
-ucu iti: savan. sovan. sivri.
-ağır, iti yoxuş: sıyıldırım. sıyıldırım. sıldırım. kəsmən. gəriş. kəriş. sinəkeş.
-çox incə, iti, kəsici arac: tiğə. jilet.
-iti, acı, uslu söz, davranış: sivsi (> sipsi). səpsə.
-çox, aşırı sivri, iti: sivsi. sipsi. səvsi. səpsi. sipsivri. sipsivir.
-iti, sovuq uclu nərsə: sobalan. sabalan. sabağan. savalan. sovalan. sovağan. süvələn. süvəğən.
-ucu acıq, iti, bic olan nərsə: silvi. silvə. sivlə.
-ucu iti, dəlici olan: şiş. {diş. xiş}.
-ucu iti, sivir olan: sirniş. sivniş.
- çox iti, yorqa, çapqın olan: bulutlara səkrəyən.
- çox iti varan: quş qanatlı
-iti baxış: itigöz. quşqözü. quş baxışı.
-çox iti, pis qoxan nərsələrə veilən ad: sısımsar. sasırma. sısırma. sasaq. sısık. saçamsar. saçımsar.
-iti, qara yel: sal. güney yeli. bozyel.
-sivri, kəsgin, uzun, iti, biz olmayan: küt. küs. çüt. qıt.
-iti iti, iplik iplik uzanan, şıdırğı düşən, enən, yağan yağmur, nərsə: sağanaq. sağnaq.
-iti yağmaq: sağımaq. yağımaq. şıdırğamaq. axmaq. tökülmək. - barığa sağır: yağış şıdırır, tökür.
-iti iti, uca uca yüğürtmək, qonuşmaq: sağırdamaq. sağırdatmaq.
-iki nərsəni birləşdirən ucu iti, qaymaqlı tikə:sancaq. tutac. tutaş. tuşac.

iticə güpürədək. gurultuyla.
-bir yerdən şığıb, iticə axan, saçan, çıxan, düşən nərsə: saçma. axın.
-iticə qaytarmaq, cəvab vermək: saltmaq. - elə saltdım ki, birdə o sözə dönə bilməz.
-nərsəni iticə kəsmək, qırmaq: saltmaq. - danışmağa qoymadılar, sözün siltədilər.
-iğnə kimi iticə, sivri dışa doğru çıxıq biçim:soka. soxa. soba.

itici edici.

itiqöz itigöz. iti baxış. quşqözü. quş baxışı.

itilənmək sivsimək. sipsimək. səvsimək. səpsimək. sipsivrilmək.

itiləşmək sancıqınmaq. saşqınmaq. kəsginləşmək. dəlicinmək. dəlici olmaq.

itilmək sirnişmək. sirnəşmək. sivnişmək. sivnəşmək. şivnişmək. şivnəşmək. siviriləşmək. dadanmaq. - sirnəşibsin dolmaya, olsun bir gün olmaya.

itiltən -kəsər aracların ağzından pürüzlərin, qılovun çalıb salaraq, alıb götürərək itildən çəlik tikəsi: satıl. salıt. çatıl. çalıt. çəlit. sağut. sav.

itimə -daş, qayış kimi itimə aracı: sav. su.

itin -yad itin quyruğu yamızında. (yamız: iki qıçın arası)
-it yiyəsin tanar, yiyəsi itin.

itinmək itmək. sıyrılmaq. sıvrılmaq. savrılmaq. təpinmək. yoxalmaq. savılmaq. qeyb olmaq.
-gedgedə itinmək: şişlənmək.

itinmiş -min illikdə öğrənmiş, bir anlıqda itinmiş.

itir -acılar bitir, yaxcılar itir. (acılar bitər, yaxcılar itər)
-dinlə kötünü, itir özünü. (yamanın sözün boş ver)
-yollar bitir, arzular itir.

itirmək 1. salmaq. 1. düşürmək. - bala bax gör hara saldın. 1. salbamaq. - harda saldım, bilmədim. - ikisin yel aldı, üçün yolda saldı. 1. satmaq. çaldırtmaq. əldən vermək. boşunmaq. - bu boşluğu boşuna satma. - alan qalanır, satan calanır.
-olduğu dəngəni, təaadülü itirmək: salpanmaq.
-əlində olanı itirmək: sircimək. sırsınmaq. sürsətinmək. müflis olmaq.
-səni sevməyəni itirmək, dəğməz kitir qayğuya, əldə saxla sevənin, qolaylıqla sevilənlər tapılmaz.
-alışqanlığın itirmək: gürələnmək. guralanmaq. yadırqanmaq.
-əl ayağın itirmiş: sarsık. salsık. çalsıq. sarsuq. salsuq. çalsuq. sarasunğ. salasunğ. çalasunğ. (gic. məng) dağınıq. pərişan. aşüfdə. sərasimə.

itirməmək -ümüdün itirməmək:sarmaq. sarınmaq. sarılmaq. tapınmaq. bağalı, bağlı, sadiq qalmaq. yapışmaq. bağlanmaq. asılmaq. sallanmaq. taxınmaq. arayıb bulmağa çalışmaq. sinicləşmək.

itirmətən -həmməşə göy, canlı, olduğun, yeniliyin itirmədən qalan, duran: həmməşə bahar. göyçağay. göycəğay. solmaz. solsamaz. sönməz. sönsəməz. cavidan.

itirməyə -sevmək ən dəğərli vergi, ən çətin öğrənməyə, ən ağır olan itirməyə.

itisi -quşların ən alıcısı, ovcusu, itisi: sivingir > süyüngür. sunğur. şunqar.

itiş qab . -idiş çatlağından süzər. (qab sınan yerdən süzər)
- sığarıq idiş: sığarlı idiş oyumlu qab. zərfiyyətli qab.

itişlər idişlər: qablar. - sınığ çırtıq idişlər. : qablar.

itişmək -əl itişmək, ataşmaq: sallaşmaq. salraşmaq. salrışmaq. sarlışmaq. sarsıtmaq. sataşmaq. icəşmək. incitmək. söz atmaq.

ititən itidən. sırvac. sırıc. sızıc. sıvşıc. sıvac. suvac. süvəc. süvüc. sayıc. sıyıc. sayac. sıyac. sığəc. sivəc. siğəc.

ititmə -savlama, suvlama (sulama, sovlama), ititmə aracı: savand. savdan. savda. savat. suvand. suvdan. suvat. züvənd. züvət. bilöv.

ititmək 1. savamaq. 1. savamaq. sulamaq. 1. savlamaq. > sulamaq.
-gedgedə ititmək, incətmək: şişləmək. şişlətmək.

itiz -iti, itiz, didiz, acı, tünd söz, davranış: saltav. salto. (xəşin).

itqin -tanınmamış, açılmamış, itgin, yumuq, əlçatmaz, qorxunc yer: quşuçmaz. quşqonmaz. quşsəkməz. çıpıt gəzməz. ins cin ayağı çatmamış yer.

itqul idqul. edqul. ediqul. eyqul. eyiqul. iyqul. iyiqul. qıyımsız. əsrikli. əsikli. yaslı. yasıq. yufa, yuvaş ürəkli. quturlu. gövətli. yaxımlı. yaxışlı. verəsili. saçılı. sərpili. qutqul. qutavul. ehsanlı. mərhəmətli. kəramətli. kərim. lütflü. iltaflı. iltifatlı.

itlə -itlə yatan, bitlə durar .

itmana idmana. -atları edişə, törgəşə, törgüşə, idmana, yarışa öğrətmək üçün, ara ara düzülən enli taxdaların hər biri: sək. səkə. səxsə.
-idmanda, yarışda gövdəsin idmana qızdırmaq: saçaltı yapmaq.

itmanta -idmanda, yarışda gövdəsin idmana qızdırmaq: saçaltı yapmaq.

itmək 1. itələmək. sıtmaq. sitmək. çıtmaq. çitmək. - sıtıb çıxarmaq: güclə, çəkərək yencib çıxarmaq. 1. itinmək. sıyrılmaq. sıvrılmaq. savrılmaq. təpinmək. yoxalmaq. savılmaq. qeyb olmaq. 1. itələmək. saltmaq. qoğlamaq. hollamaq.

itməz - ömür bitər yol bitmez, varın itər, söz itməz.

itsə -umut edsən özgəyə, güvənc itər özüvə, güvənc itsə özüvə, oxdu batar gözüvə. (oxdu batar gözüvə: kor olarsan).

itsin -yanan ilə kül olma, hər tikana gül olma, qaçsa əlindən bəxdin, bırax bəxdin qoy qaça, qaçan bəxdə qul olma, bəx dediyin əlində, biri öldü biri doğar, quyla itsin öləni, əlində tut doğanı.

ittən -dəli itdən, it dəlidən ürkümüş.

iv sırt. sırıt. oluq. yarıq.
-incə işgə çuxur, iv, yolağ: . sınğırığ. - yağış dağları sınğırığlara bəzədi.

ivərik ivərik. yivərik. yivəlik. somun. çivəlik. uçquruq. burqulu çivilərin (piçlərin) bir başına keçirilən, içi burqulu uzunsov tikə. möhrə.

ıvırmaq qıvıtmaq. qıvırmaq. sıxıtmaq. sıxlamaq. büzmək. narazılığın bəllətmək.

iy - iy salmaq: bur saçmaq.

iyi 1. sağdın. sağ. 1. sağı. sağlam. səhih. doğru. gün. uyqun. onat. gərçək. gerçək. 1. yaxcı. sağday. sayaq. sıyaq. 1. salım. salim. sağ. salğım > sağlam. sağlım. sağdım. 1. yey. yeğ. yaxcı . -söyləyəndə az söylə, dinləyəndə yey dinlə.
-ən iyi: saya > sərə. seçgin. taza.
-inanclar yapmaz iyi kişini, yapdıqları vurar dışa işini (içini)
-sevgi yoxdu tanımaz, iyi kötü qanımaz. (qanımaz: qanmaz. qana bilməz)
-yaşam dedin iki dodaq arası, iyi olmaz dost dilinin yarası, yol dedigin uzaq değil şurası, gec qalmasan indi dursan yoluva, amac yolun başa yürüb yetərsən.
-işlərin gözəl, gəlişgən, iyi yolda olduğun göstərən söz: sıxqa. > sikkə. sikgə. saz. - o niyə sızıldır, onun ki işi siggədir.
-iyi gəlsin pay alsın, kötü gedsə pay qoymaz.
-iyi sayır: iygərir. -yoşqarışlı hər nə kötü görürsə, iygərir. (yoşqarışlı: xoşqarışlı. uyumsar. optimisit. xoşbin). (iygərir: iyi sayır)
-iyi ürəkli kimsə: sinikxeyrxah.
-kötü gördün üz vermə, yaman gördün yol vermə, iyi tapsan qolun dola boynuna, yala yolun ipək döşə yoluna.
-tərs kişilər almasa sənin çevrəvi, başda iyi duyquların tez dəğişər tərsliyə
-bir durumun uyqunu, iyi gedişi: sarqın. axarlı. - sarqın alver. - sarqın tükan. - sarqın araba.
-qay qadası uzaq olsun, gülüş diriş durağ olsun. (diriş: yaşam. oluş. həyat). (durağ: duraqlı. dəvamlı. həmməşəlik). (qız oğlan köçürəndə, birisin yola salanda iyi diləkdə bulunma sözü).
-bir yaxşını yoxlasan, min bir kötü qarşıdar, min kötüyə qarşınaq, çalış sürsün iyi yol. (yoxlasan: yaxınlaşsan). (qarşıdar: əngəllər. mane’ olar). (qarşınaq: tərsinə. muxalif)
-iyibaşlı : iyimçil. pozitivisit. -iyibaşlı bir yol bulur hər bir yolun daşına, kötübaşlı bir daş qoyur hər bir yolun başına. (kötübaşlı : kötümçül. neqətivisit).
-ustaca, iyi qılıc salan, çalan: salqar. sağlar. salur (> salar (fars)}.
-iyi sür, ruh: saxıc. qoş. ruh. sür. - yurd saxıcı: ölkəni qoruyan ruhlar.
-iyi, yumşaq, bilgəli, uyumlu söz:nəğz, lətif söz. sağın. savın.
-kölün iyi tutmaq: iyilik, yaxcı dilək diləmək. iyiyə, yaxcıya düşünmək. xoşbinanə düşünmək. uyğu (iygi) sağınmaq.

iyibaşlı iyimçil. pozitivisit . -iyibaşlı bir yol bulur hər bir yolun daşına, kötübaşlı bir daş qoyur hər bir yolun başına. . (kötübaşlı : kötümçül. neqətivisit).

iyiqul iyqul. eyqul. eyiqul. edqul. ediqul. idqul. qıyımsız. əsrikli. əsikli. yaslı. yasıq. yufa, yuvaş ürəkli. quturlu. gövətli. yaxımlı. yaxışlı. verəsili. saçılı. sərpili. qutqul. qutavul. ehsanlı. mərhəmətli. kəramətli. kərim. lütflü. iltaflı. iltifatlı.

iyilər -dönəmiz döndü dönükdən dönüyə, iyilər qaldı geri pis kötülər öndə gedir. (dönəmiz : öğnümüz. zamanamız).

iyiləşmək sayalanmaq. sahalanmaq. sahalmaq. sağalanmaq. sağalmaq.

iyiləştirici iyiləşdirici. eygiçi. sağda . sağdac. yarqıc. şəfalı. tədavi edici.

iyiləştirmək -sancılanan yılığın (heyvanın) qarnına iyiləşdirmək inancıyla vurulan çubuğ: sancı çubuğu. sancı kötəyi. sancı kötüyü.

iyiləştiyinə -sancılanan kəsəlin üstündən atıldığında iyiləşdiyinə inanılan əriş (atçılıq, həllac) çubuğu: sancı oxu.

iyilətmək 1. sağdurmaq. sağatmaq. düzəltmək. yarqıtmaq. yarqutmaq. şəfa vermək. - bu ot onu sağdurar. 1. sayalamaq> sərələmək. seçmək. tanlamaq. yeniləmək. tazalamaq. 1. saralamaq. sağalamaq. savalamaq. soralamaq. soğalamaq. sovalamaq. yaxcılatmaq. islah edmək.

iyilətməyə -quşa döndərmək: quşa bənzətmək: nərsəni iyilətməyə çalışaraq, artığına yonub, qırpıb, biçib kəsmib, qabaqkındanda kötüyə gətirmək.

iyiliq iyilik. sağılıq. sağlıq. sağlamlıq. oluşluq. olquşluq. səhihlik. səhhət. doğruluq. onatlıq. uyqunluq. gərçəklik. gerçəklik.
-iyilik, yaxcı dilək diləmək: kölün iyi tutmaq. iyiyə, yaxcıya düşünmək. xoşbinanə düşünmək. uyğu (iygi) sağınmaq.

iyiliqtir -haçar bulmaz qapıya, girə evrən içinə, bölünmüşdür ikiyə, iyilikdir kötüyə.

iyimçil iyibaşlı. pozitivisit . -iyibaşlı bir yol bulur hər bir yolun daşına, kötübaşlı bir daş qoyur hər bir yolun başına. (kötübaşlı : kötümçül. neqətivisit).

iyisin -sonda gülən iyisin gülər.

iyit -(saldıran) iyid: şüca'. salar. sallar. salğar.
-sapasağlam, qıyıq qıvraq bağadur, iyid: salvadur. sarvatur. sarbatur. sağbatur. sağqurat.
-ürəkli, qorxmaz iyid: saltar. saltər (< salmaq) səfdər.

iyitən -bir iyidən min eşit, min kötüdən birin yox.

iyiyə -iyiyə, yaxcıya düşünmək: xoşbinanə düşünmək. kölün iyi tutmaq. iyilik, yaxcı dilək diləmək. uyğu (iygi) sağınmaq.

iyqərir iygərir. iyi sayır . -yoşqarışlı hər nə kötü görürsə, iygərir. (yoşqarışlı: xoşqarışlı. uyumsar. optimisit. xoşbin). (iygərir: iyi sayır).

iyqi iygi. uyğu. -uyğu (iygi) sağınmaq: kölün iyi tutmaq. iyilik, yaxcı niyyət diləmək. iyiyə, yaxcıya düşünmək. xoşbinanə düşünmək.

iyqişliq iygişlik. sasıqlıq. sarsıqlıq. qoxuşluq. pis iylik.

iyqişmək iygişmək. iğgişmək. sasımaq. sasıqmaq. sasrıqmaq. sarsıqmaq. sesikmək. qoxuşmaq.

iyqul iyiqul. eyqul. eyiqul. edqul. ediqul. idqul. qıyımsız. əsrikli. əsikli. yaslı. yasıq. yufa, yuvaş ürəkli. quturlu. gövətli. yaxımlı. yaxışlı. verəsili. saçılı. sərpili. qutqul. qutavul. ehsanlı. mərhəmətli. kəramətli. kərim. lütflü. iltaflı. iltifatlı.

iyqüləmək iygüləmək. eygiləmək. uyğu (iygi) savınmaq. zikri xeyr edmək. sözü gedirkən birindən taba çıxmaq, difa' edmək. (iygi: eyği. uyğu) .

iyliq -pis iylik: sasıqlıq. sarsıqlıq. qoxuşluq. iygişlik.

ıysız iysiz. ısız. sapqın. şərur.

iysiz ıysız. ısız. sapqın. şərur.

ıysızlanmaq iysizlənmək. ısızlanmaq. sapqınmaq. şərurlanmaq. kötülənmək.

iysizlənmək ıysızlanmaq. ısızlanmaq. sapqınmaq. şərurlanmaq. kötülənmək.

iz tə'sir. təpgi. -oluşan nərsədən keçən gələn seyrək, azacıq təpgi, iz, tə'sir: sərpinti. (zərrə).
-köçər oba keçər kərvan, atlu olda azu yayvan, mal davardan nə vardan, sözdən başqa heç bir neden iz qalmaz. (azu : yaxud). (yayvan: yaya. piyada)
-im, iz, nişan olaraq tikilən, qoyulan, taxılan parça: seçil. seçlə. bələdçik. - yol üzəri seçil ağacları yel yıxmış. - yeni sinlər (qəbirlər) seçilsiz bıraxılsa itər.
-gül solar yapraq tökər qalmaz yaşıllıqdan bir iz, ayrı ölkə başqa topraq türklüğüzdə dil biriz.
-sınırda qoyulan iz, əngəl, nərsə: sınar. sınırlıq.
-sonundan izləb, iz kəsib düşmək: çox yaxından izləmək.
-üzən balıq iz qoymaz, ağzı açıq giz qoymaz. (ağzı açıq: çox danışan). (giz : sır). (giz qoymaz: sir saxlamaz)
-im, iz olaraq yığılan daş koması: quşqa
-nərsədə oluşan sınır (əsəb) damarlarına oxşar iz, izlər: saçar <> sağar. saçağ <> sağac. sığıc. sığır.
- iz qoymaq: dağ salmaq.

izə izək. rədə.

izəq izək. izə. rədə.

izi sonğ. dalısı. arxası. - sən mənim sonğumda gəl. - onun sonğuna düşmə. - görək bu işin sonğu nə olur.
-nərsənin izi nişanı görünmək: sızmaq. sızımaq (süzmək. süzümək). - dan atıb gün sızdı. - gün çapağı göründü: günün ucu göründü. gün sızdı.
-alnında sağıntı, axıntı izi olan at, yılxı (heyvan): sağqar. qaşqay. qaşqa.

izincə savınca. sonunca. sonğıca. dalınca.

izinə -çox tez düşər gördüyünün izinə, arın könül aldanırmış tezinə. (arın: aras. təmiz).

izir savın. dalı. geri. əqəb.

izlə -bulduğun qoğma, bildiyin izlə.

izləb -sonundan izləb, iz kəsib düşmək: çox yaxından izləmək.

izləmək 1. sırıtmaq. qoğalamaq. 1. sırtlamaq. dalğamaq. dərləmək. rədləmək. - uşağı evinə dək dərlə gəl.
-birin izləmək: dibinə əkilmək. sapılmaq. arxaşmaq. arğaşmaq. ardaşmaq. dalıcan, arxasıca düşmək. - mən hara getdim oda mənə sapıldı.

izləməqtə - izləməkdə köpək bıraxmaq: qopay salbamaq. bir yerə, biri üstünə it ötürmək. (salmaq: salbamaq: bıraxmaq. sərbəs ötürmək).

izlər -nərsədə oluşan sınır (əsəb) damarlarına oxşar iz, izlər: saçar <> sağar. saçağ <> sağac. sığıc. sığır.

izləyən -kimsəni izləyən görəvçi: quyruq. qoyuq.

izli nişanlı. -izli, nişanlı dəmirsi tikə: tingə. dəngə. (< damqa) qara pul. dəmir pul.

izsiz - kəsgin qılıc dil durur, qansız izsiz öldürür.

iztə -nə borcum var yaşama, nə borcludu yaşata, ölüm izdə hər nəyin, heç nə olmaz çaşata.

qab 1. sınağ. sinək. sənək. səhəng. sehin. çanağ. 1. sığın. sehin. sınğıq. 1. sırt. sırıt. qabıq. örtük. cild. 1. kürsü. qursu. çərçivə. kadr.
-qab çeşiti: salı. (məşgəfə)
-ağzı gen qab: küvşat. küşat. köşat.
-saxsı, enli ağızlı qab: sağan. saxan. sağana. sehin. süt sağmağa, qurud əzəməyə yarar qab. tağar. mətirət.
-hər çeşit ağızlı qab, yer: sağca. sadağ. saxac. qoruncaq. qutu.
-ağzı gen qab: sağıc.
-inc dallardan hörülmüş qab: səvəl. səbət. sələ. (< savmaq). sağıc. savdıc.
-süt sağmağa, qaynatmağa əlverişli qab: sağıc.
-qab dəsmalı: qırma. qırmac. qırpa. qolluq. əllik. qırım. qurutma. hovlu. biçətə. peçətə. qırpa. qırba. qırım. dəsmal. silbiç. saçıq. çapıt. bulaşıq. salcığ. silcik. silgi. silək. seşlik. saçlığ. (silcə: siləc. siləci (dəsmalı) silinti. dəsmal. - qırmanı ver əllərimi quylayım.
-su, suyuq qoylan qab: sağnağ. su qabı.
-gənəlliklə süt sağımağa uyuq, ağzı gen, hər çeşit qab: sağır. sağrınğ. sehin. sehing. səhəng.
-sızdırmayan, süzdürməyən qab: sağır. saxır. sağur. saxur. (< sağlamaq. saxlamaq).
-taxıl, mağaşar kimiləri saxlanılan yer, qab: sağan. saxan.
-qab sınan yerdən süzər. (idiş çatlağından süzər)
-incə şüvlərdən, zuğlardan hörülərək toxunan qab: səbət. çəpət. sələ. çələ.
-incə, yaş çubuqlardan toxunan, çubuğ araları açıq, səpik səpik, aralıqlı qalan qab: səbət. səpət. (səpsəp) (< sapmaq. səpmək. (< sap: tel. çubuğ) savın. sağın. - kiçik səbət: sələ. səlpə
-iri ilməkli, baca baca toxunmuş qab, torba: ağac səğələrindən, dallarından hörülmüş qab. savat. savıt. səbət. savdıc. səğdic. səğədic.
-ağac səğələrindən, dallarından hörülmüş qab: iri ilməkli, baca baca toxunmuş qab, torbasavat. savıt. səbət. savdıc. səğdic. səğədic.
-qab qaşıq seti: salvaş. sarvaş.
-ağzı dar olan qab, nərsə: sığıl. (# sıyıl: ağzı gən olan qab, nərsə).
-nərsəni oturtmağ üçün, oyumuna uyğun, biçili qab, yer: singir. sınğır. sinğıc. nərsə üçün özəl qab. - beşik sınğırı. - qələm sınğırı.
-çuxur, oyumlu qab: singir. sınğır. sinğıc.
-bu qabağdan yasanmış qab: suqabağ. suqavağ. qabığı qalın, dayamlı qabağ çeşiti.
-gül, əkin, yeri sulamaq üçün, suyu çəkə çəkə səpələyən başı süzgəçli qab: suğrıc. suğac. abpaş. abbaş.
-nərsənin salındığı, töküldüyü, qoyulduğu, taxıldığı qab: . salğış. - qab salğış. - qaşığ salğış. - ox salğış. qələm salğış.
-ağzı gən olan qab, nərsə: sıyıl. (# sığıl: ağzı dar olan qab, nərsə) .

Yüklə 13,47 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   32   33   34   35   36   37   38   39   ...   171




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin