Turuz söZLÜGÜ 15-01-2017 1395- III 18 400 Başlıq Bey Hadi

qaba -qaba tökülən nərsənin qaba sığmayıb dışarı töküləni: savab. daşat. bir ölçüyə görə artığ qalanı.
-qaba, qabığa, örtüyə, cildə bürümək, qoymaq: sırıtmaq. - pitik sırıtlamaq.
-söğüt sulu yeri sevər, qaba sərt tikən quraqlığı, sərtliyi: ( söğüt sulunğa, qatınğ qasınğa). (söğüt sulunğa, qazanğ qatınğa) (söğüt suluğa, qatığ qatıya çəkilir).

qabab kabab. soxlunc. soxluncu. söxlüncü. -soxluncu qoğutmaq. qızartıb iyin çıxartmaq.
-yaman yoldaş yol üsdə, yanmaz kabab köz üsdə. (yol üsdə tanımazla yoldaşlığın sonu, çoğun pis bitir)
-saçkabab: tavakabab.

qababı - şişdə pişmiş quzu kababı: quzuçevirməsi.

qabablamaq kabablamaq. sikləmək. sixləmək. şişləmək. soğurmaq. soxurmaq. şişə (sixə) çəkib (soxub) od üsdə soğurmaq, qızartmaq.

qabablıq -kabablıq olan: (siklik. sixlik) şişlik. soğuş. soxluq. ox qabı. sixə, şişə soxulmalı, çəkilməli gəvrək, yumşaq, körpə ət, nərsə .

qababta -şişdə küdü, kababda. (küdü: küydü yandı) .

qabaq -qaş qabağ sallamaq: üzün asmaq. somurtdurmaq. sorutdurmaq. sorutmaq. sortdurmaq. sotdurmaq. - başın aşağ salıb, sortdurub oturmuş.
-qabığı qalın, dayamlı qabağ çeşiti: suqabağ. suqavağ. bu qabağdan yasanmış qab.

qabaqı - söz söylədi bal qabağı: saçma sapan danışdı.

qabaqın -nərsənin qabağın alıb yönün çevirmək, dəğişmək: sarmaq. sarpmaq. səyirmək. səğirmək. səkirmək. - suyu bizə sar.

qabaqqıntanta -nərsəni iyilətməyə çalışaraq, artığına yonub, qırpıb, biçib kəsmib, qabaqkındanda kötüyə gətirmək: quşa bənzətmək. quşa döndərmək.

qabaqtan -bu qabağdan yasanmış qab: suqabağ. suqavağ. qabığı qalın, dayamlı qabağ çeşiti.

qabar - daşduzu çox siləmə, dilin qabar tökər. (siləmə: yalama).
-sulu, irinli qabar, cuş: sızlağıc.

qabarcıqı -su qabarcığı: su götürüş. su köpürcüyü. püsgə > fisgə.

qabarıq -nərdəysə (bir yerdə) süs olaraq, oyuq qabarıq işlənmiş naxış:silmə. silim. salma. salım. (korniş).
-kümük, yuvarlaq, qabarıq əkmək: somun.

qabarmaq savlamaq. sovlamaq. savruqmaq. sovruqmaq. şişmək. - su qızışsa savlayar. - göz yaşı savladı.
-coşub daşmaq, qabarmaq: kükrəmək. kükürtmək. gügürtmək. gürgəmək. küprəmək. köprəmək. kökəlmək.

qabarmış - acımış qabarmış xəmir: sınık yoğur. - sınık yoğurdan pişirilən çörək ürəyə düşməz.
-qabarmış su axını: savul. sovul > sel.

qabartmaq -coşdurub daşıtmaq, qabartmaq: kükrətmək. kükdürtmək. gügdürtmək. kökəltmək.

qabcıq -uzun saplı tava, qablama, qabcığ: sapaş. sapac. sapat.

qabı -bölmə, dağıtma qabı, ölçüsü: sağu. sağuq. kil. peymanə. məşgəfə. - qırqılım sağı: (qırqılım: qıpqılım: başınacan) keçmişdə alım satımda, başınacan doldurulduqda bir dartı, ölçü qabı.
- sağuq dolu gözləyu: gilas kimi dolmuş gəzləri.
- sağulamaq: sağu, peymanə ilə ölçmək
- keçmişdə alım satımda, başınacan doldurulduqda bir dartı, ölçü qabı: qırqılım sağı. (qırqılım: qıpqılım: başınacan)
-ox qabı: oxluq.
-ölçü qabı, me'yar: sapı. çapı.
-ox qabı: sapma. saçma. çapma. gözlənənlə, gərəkənlə oluşanın arasında düşən uzaqlıq, aralıq, ayrılıq, dalqıc, fərq, təfavüt. bir tutşdurma, düzləmə biriminə, ölçüsünə görə oluşan azlıq, çoxluq. - sizin ölçüzə görə burda heç bir sapma görünmədi. - iki nümrə sapma ilə sınavdan düşdü. - qurşun iki metr sapma ilə imə (amaca) çatmayıb yerə düşdü. - iki dosd ara sapma düşməsin. - keçən dəprəmdə bu evin eşik duvarına yekə sapma (çat) düşdü.
-su qabı: suğa.
-ox qabı: soğuş. soxluq. (siklik. sixlik) şişlik. kabablıq olan. sixə, şişə soxulmalı, çəkilməli gəvrək, yumşaq, körpə ət, nərsə
-içgi qabı: içigilik. sağır. saxır. sağur. saxur. (< sağlamaq. saxlamaq).
-su kovası, qabı: güvlək. gürüm.
-yay, kaman qabı: qurumsaq.
-su qabı: sağnağ. su, suyuq qoylan qab.

qabıq 1. sağur. üz. gön. dəri. pust. çərm. - yer sağrısı: yer sağırsı: yer qabığı. - kişi sağrısı üz. 1. sırt. sırıt. qab. örtük. cild.
-arıtlanan nərsədən arda qalan çər çöp, çıpıq, qabığ: sap. çap. xırım xırda. töküntü. - qoz sapı. - pambıq sapı.

qabıqa -qaba, qabığa, örtüyə, cildə bürümək, qoymaq: sırıtmaq. - pitik sırıtlamaq.

qabıqı -qabığı qalın, dayamlı qabağ çeşiti: suqabağ. suqavağ. bu qabağdan yasanmış qab.
-döğülmüş buğda, dənənin arda qalan çapığ, oğuntulu qabığı: səbus < çapus. kəpək (< çəpək).
-qabığı qolay savılan, soyulan, ayrılan nərsə:savıl.
- yer qabığı: yer sağrısı. yer sağırsı. (sağur: qabıq. üz. gön. dəri).
-hər nəyin örtüyü, dərisi, qabığı, üzü: nərsənin dışın, üzün saxlayan, sağlayan örtük: sağrı (səğri. sarqı) (< saxlamaq. sağlamaq. sarlamaq). - yer sağrısı: yer üzü. - sığır sağrısı: inək dərisi. - qoyun sağrısı: qoyun dərisi.
-yumurta ağının qabığı: sıy. siy.

qabıqın -qabığın almaq, çıxartmaq: saplamaq. savlamaq. sovlamaq. soymaq.

qabına - qabına salmaq: gərəkdiyi qarşıtı vermək. (salmaq: nərsəni gərəkdiyi yerinə, durumuna qoymaq, yerinə gətirmək).

qabının -çəkilən nərsənin qabının ağılığı: sar. sarm.

qabırqa 1. dama sərilən saxsı tikələri. 1. qapınc. qapıc. salınc. salış. sarınc. sarış. tapınc. tapış. dayanc. dayaş. duranc. duraş. qayınc. qayış. (qatlanma) dözünc. dözüş. cıdam. təhəmmül. səbr. səbir. qərar.

qabırqaların -qabırqaların altına düzülən əğrik atmalar, ağaclar: sallama. dallama. (qabırqa: dama sərilən saxsı tikələri). - bu evin çatısın örtməyə yüzdən çox sallama gərəkdir. - damın sallamasının biri qırılıb.

qabırqalı qapıclı. qapıçlı. salışlı. sarışlı. tapışlı. dayaşlı. duraşlı. qayışlı. (qatlanma) dözüşlü. cıdamlı. təhəmmüllü. səbrli. səbirli. qərarlı.

qabırqanın -qabırqanın sinə bölümündə aralıqlı sümükləri: sapırqa. səpirgə. göğüs gəmiyi.

qabırqasız qapırsız. qapıcsız. salışsız. sarışsız. tapışsız. dayaşsız. duraşsız. qayışsız. (qatlanma) dözüşsüz. cıdamsız. sıydırığsız. sığrıtsız. sığırsız. sırığsız. səbrsiz. səbirsiz. qərarsız. təhəmmülsüz.

qabırsız abırsız. gürgəvəz. çürgəvəz. gəmsiz. rüsvay. - el içində gürgəvəz qaldıq.

qablama -uzun saplı tava, qablama, qabcığ: sapaş. sapac. sapat.

qablamaq sırıtmaq.

qablar idişlər. qablar - sınığ çırtıq idişlər_. : qablar.

qaç 1. kürün. rədd ol. -kürün burdan. 1. qaç!. aç!. saç!. yay!. tök!. ək!. savır!. səp!. at!.
-sən bir eyi, min kötü, qaç önündən, qor kökü, bir sarmaşıq güllükdə, qurutmuşdur min kökü. (qor: qoru). (sarmaşıq: asalaq. əngəl).

qaç -yaman yoldaş yolda daş, ya qoğgilən yada qaç.

qaça -yanan ilə kül olma, hər tikana gül olma, qaçsa əlindən bəxdin, bırax bəxdin qoy qaça, qaçan bəxdə qul olma, bəx dediyin əlində, biri öldü biri doğar, quyla itsin öləni, əlində tut doğanı.

qaçaq qaçağ. 1. qaçağ yolu. savağ > surax. 1. yoğur. oğur. yoruğ. örtülü, gizli iş. 1. gizli. örtülü. içrək. içlik. saxlı.
-qaçaq yol: sındırqaç. sovap. savap. soğaq. supap.
-qaçaq yol: sokak. soxaq. sovaq. savağ. (1. < soxmaq. suxmaq. 1. < sökmək. 1. < sovmaq. savmaq). sökmük. ana yoldan ayılan yol.

qaçan -üzündən qaçan özünə çatar, içinə çatan, donunu atar.
-yanan ilə kül olma, hər tikana gül olma, qaçsa əlindən bəxdin, bırax bəxdin qoy qaça, qaçan bəxdə qul olma, bəx dediyin əlində, biri öldü biri doğar, quyla itsin öləni, əlində tut doğanı.

qaçar -acı qalsa içində, paylaşmasan kimsələ, dadlı qaçar yadından, yaşın sönər tez çağın.
-hey döşən döyüb mən mənəm demə, ölüm çatsa qırqınından qurtulam demə, hər işin var qıl ayaqdasan, köç çağı qaçar gücün qılaram demə.

qaçarqən -dönüklər ölümdən qaçarkən dönüklüyü seçərlər.

qaçarmı - kösnük qısraqdan qaçarmı?: qızmış ərkək qısraqdan qaçarmı ?.
- qızmış ərkək qısraqdan qaçarmı ?: kösnük qısraqdan qaçarmı?.

qaçıb -nərsədən qaçıb qurtulmaq: sıypamaq. sıpamaq. sırbamaq. sıyrılmaq. sırpınmaq. savrunmaq. - bu sarqığın (muzahim) əlindən gücün billah sıpadım.
-bir nərsəni tapmaq üçün çabalamaq, çalbalamaq, qaçıb durmaq: səlpələmək. çalbalamaq. - gün uzunu bu pitiyin ardınca səlpələdi.

qaçıq -qaçıq, gizli, örtülü olan nərsə: sinsi. sintə. sinti. sıntı. siğsi. sığsı.

qaçılmış -yaman yılxı satılmış, yaman qardaş qaçılmış, yaman arvad atılmış. (yılxı: heyvan).

qaçımaq saçımaq. qaçışmaq. sapışmaq. keçəmək. çeçəmək. 1. boğazına qaçmaq. 1. sözü ağzında qalmaq.

qaçınmaq sakınmaq. üz çevirmək.

qaçır çərtilir. cayır. - ərdəmsizdən qut çərtilir. (qut: şans).

qaçırımsınmaq qaçaq düşməyə enimli, əğimli, meyilli olmaq. {sınmaq. sıyınmaq. sıyanmaq. sınınmaq. sıyınmaq. sıyanmaq. oxşanmaq. nərsənin sayağın, sıyağın tutunan kimi görünmək, meyillənmək}.

qaçırır - dalqınlıq qaçırır uykularımı, kimsələr biləmir acılarımı, bir yadın oluram gecə olunca, illər ötür ata dan ışıq doğunca. (yadın: kəndinə yabancı).

qaçırıtsınmaq qaçaq salmağa enimli, əğimli, meyilli olmaq. {sınmaq. sıyınmaq. sıyanmaq. sınınmaq. sıyınmaq. sıyanmaq. oxşanmaq. nərsənin sayağın, sıyağın tutunan kimi görünmək, meyillənmək}.

qaçırmaq gözdən qaçırmaq. gözdən salmaq.
- söz qaçırmaq: bara qoymaq.

qaçırmamaq səktirməmək.

qaçırtınsa - saldınsa bul, qoydunsa götür, qaçırdınsa tut.

qaçırtmaq 1. kürətmək. sürətmək. - hamını özündən kürətdi. - onu alkodan kürətməyə nə var. - kürətmə hər önə gələni, anılma (düşünmə) hər keçib gedəni. 1. səktirmək. səğdirmək. səğirtmək. səğritmək. yayındırmaq. - içginin çoxu əsridibdə, gözəllikləri gözdən səkdirər. 1. səkritmək. səkirtmək. salmaq. atlatmaq. rədd olmaq. - tam sayıları birbir, səkirtmədən oxudu.

qaçısımaq -dadı çönəsimək, qaçısımaq: savınsımaq. savısımaq. bayatsımaq. bayısımaq. savığınsımaq. savnısınmaq. geçginsimək. ötümsümək.

qaçışmaq 1. saçımaq. qaçımaq. sapışmaq. keçəmək. çeçəmək. boğazına qaçmaq. 1. saçımaq. qaçımaq. sapışmaq. keçəmək. çeçəmək. sözü ağzında qalmaq. 1. sıvışmaq. sıyrılmaq. yavaşca axıb aradan çıxmaq.
-bir sürü, kərvanın çevrəsində çapıb durmaq, qaçışmaq, qoşuşmaq: səğirmək. səğrimək. dağalanmaq. dağqalanmaq. dalqalanmaq. çalxalanmaq. - göz qapağım səğirir. - yel əsib su örpəyin səğirir.

qaçıya -gecə keçmiş yarıya, çapıl (əcəl) gəlmiş qapıya, güman qalmış qaçıya, indi ev davarın saçqılan. (saçmaq: atmaq. əl çəkmək. əldən qoymaq. tərk edmək. bıraxmaq).

qaçqınmaq qocunmaq. quşqunmaq. saçıvmaq. savıcmaq. (həşərilənmək. şıllaqlamaq. şıltaqlanmaq) disginmək. (işginmək. işgillənmək) .

qaçmaq 1. . səkmək. səğmək. səğirmək. səğrimək. yayınmaq. - qaranlıq olduğundan o gözümdən səkdi. 1. saçmaq. 1. savqarılmaq. - iş çətinə düşdü, hammı savqarıldı. - gəlsə işin çətini, savqalar qalmaz biri. 1. səkmək. təfrə gedmək.
-ürküb qaçmaq, çəkilmək: quyruq çevirmək. quyruğu omuzlamaq. quyruğun qısmaq.
-ürküb, qorxub çəkilmək, qaçmaq. (> qorixtən (fars)}. kürükmək. küyrükmək. geyrikmək. geyikmək.
- boğazına qaçmaq: saçımaq. qaçımaq. qaçışmaq. sapışmaq. keçəmək. çeçəmək.
-atıla atıla qaçmaq: güpürdəmək.
-gizlicə qaçmaq: sıpıqmaq. sıypıqmaq. sıyvışmaq. sıvışmaq. sürvüşmək.
- sapcamaq düşmək, gedmək: bir yönə qıvraq qaçmaq.
-tutruğundan, sözündən, qovlundan qaçmaq: sapıtmaq. - sapıta sapıta günləri savdı.
-süzüb gedmək, qaçmaq, yox olmaq: zivməlmək. zivrəlmək. sikrəlmək. sızvalmaq. süvşünmək. sıvşınmaq. (züvşünmək) sırmalmaq. sızralmaq. cırmalmaq.
-yuxusu qaçmaq: sıyqaqlanmaq. sıyğaqlanmaq. sırğaqlanmaq. sərgəklənmək. quşqulanmaq. quşqulu olmaq.
-gizlicə qaçmaq, aradan çıxmaq: sıvırıqmaq. sıvırıqmaq. sıvığmaq. sırışmaq. sürüşmək.

qaçmasına - bir nəyin keçməsinə, çıxmasına, qaçmasına yol bıraxmamaq: quş uçurmamaq. -quş yuxusu: yüngül yuxu.

qaçmış -çağı ötmüş, dadı çönmüş, qaçmış yemək, nərsə: savın. savıq. savuq. savğın. savnığ. bayat. geçgin. - savın yemək yməkdən bıqdıq.

qaçsa -yanan ilə kül olma, hər tikana gül olma, qaçsa əlindən bəxdin, bırax bəxdin qoy qaça, qaçan bəxdə qul olma, bəx dediyin əlində, biri öldü biri doğar, quyla itsin öləni, əlində tut doğanı.

qafa -qafa gəlmək:sırıtmaq. sırtarmaq. qarşı gəlmək. - indiki uşaqlara söz deyəndə sırtarırlar.

qafası -qafası kava, ağızdan hava. (kava: boş. çürük).

qafasına -qafasına girmək: sınğmaq.
-qafasına girmək: sinmək. (sink (ingilis). batmaq. basınmaq. gömülmək. saplanmaq. çökünmək. dalınmaq. içinmək. düşünmək. sağınmaq. sağanmaq. eninmək. azalmaq. unutulmaq. yerləştirmək. örtbas edmək. yatınmaq.

qafasız silik. alkolsuz içgi. çalıq. məngəfə.

qah -gah öylə gah böylə olmaq: səğmək. səğimək. səğdələmək. səndələmək.

qahıl kahıl. gic. səfeh . -ükəl yatsa el yatar, kahıl yatsa qal yatar. (ükəl: uka. dahi. zəki. ağil). (kahıl: gic. səfeh) .

qahtan -doldum boşaldım gahdan, hammı köçdü yanımdan, doymaq yaşam dadından, boş sözlərdən sayılmış, çox azlığın bu boşluğa inanmış.

qaqa quşburnu.

qaqan xaqan. salxan. böyük xan.

qaqaz -kiçik kağaz: kağaz tikəsi: . kütül. küt. küsül. küs. çütül. çüt. - oy kütülü: səs vermədə işlənən kağaz tikəsi.

qaqil kakil. 1. < saçqıl. saçağa. keçəğə. təpədə saxlanılan pərçəm. 1. çalağ. çaqqul. çəkgül. qaqgül. qırxma. kəsmə. pərçəm. zülf. 1. cıqa. lələk. pipik. {jva (təbbət): börk. çikka (sanskirit): kakil}. 1. pipik. cıqqa. 1. çələng. cıqqa. 1. kəkil. kəsmə. alına düşən saç. pərçəm. 1. salbiç. çalbiç. tomlaq. domalqa. pərçəm. 1. qırxma. ucu kəsilib, alna bıraxılan saç. kəsmə. pərçəm. bürçən. burçan.

qaqır 1. kağır. sağır. kar. (soğur: koğur. kor) . 1. qağır. ağır. gərgin. çəngin. qarqın. (# səngin. dəngin. dərgin. tərgin. yumuşaq. mö'tədil. musaid. mürəttəb).

qaqırmaq qağırmaq. qağlamaq. küvləmək. huylamaq. hoylamaq. haylamaq. bağırmaq. nə'rə çəkmək.

qaqışmayın qağışmayın. sanışmayın. singin, niyəran olmayın. narahat olmayın.

qaqız -kağız üzü: səyə. yəyə. sərə. səfə. səfhə. səhvə.

qaqqıltamaq qaqqıldamaq. şaqqamaq. çaqqamaq.

qaqqül qaqgül. çəkgül. çaqqul. çalağ. kakil. qırxma. kəsmə. pərçəm. zülf.

qaqlac kağlac. küsgü. kösgü. çökgü. küsgüc. kösgüc. çökgüc. köşgüc. ağac dibi kağlamaqa, bitgi kökün qazıb çıxartmaqda yarar arac.

qaqlamaq qağlamaq. qağırmaq. küvləmək. huylamaq. hoylamaq. haylamaq. bağırmaq. nə'rə çəkmək.

qaqlamaqa -ağac dibi kağlamaqa, bitgi kökün qazıb çıxartmaqda yarar arac: küsgü. kösgü. çökgü. küsgüc. kösgüc. çökgüc. köşgüc. kağlac.

qaqlat qaqlat!. sıxlat!. yığlat!. - onları sıxlat, hamısına yer olsun.

qal 1. xal. səpgil. sıpqıl. çıpqıl. bənək. kəkək. çəkək (şəbnəm) . 1. xal. saçıtıq. saçıtqı. saçratıq. saçratqı. sıçıtıq. sıçıtqı. sıçratıq. sıçratıq. bənək. dük. bük. 1. kal. qurun. (sulanmamış). yetişməmiş yemiş. 1. kal. savıyı. yetişməmiş.
-yetişməmiş, kal üzüm: qurun. (sulanmamış). qora.
-ükəl yatsa el yatar, kahıl yatsa qal yatar. (ükəl: uka. dahi. zəki. ağil). (kahıl: gic. səfeh)
-sağman qal: sağdur. sağman dur. səlamət ol.
-dəğişə bilməyirəm mən səni bil heç nəyilə, gedisən ged qalısan qal bu açıq yol sən üçün.
-qayğılı qal elivə , sayqılı ol dilivə
-qıraraq sapı üstündə qalan kal qohun: sapca. sıpça. çapca. qırça. kalah. - başını sapçayın üzmək: kəlləsin qırça kimi vurmaq, qırmaq.

qala 1. saltur. sağış. istihkam. 1. quşat. istehkam.
-qalabaş: salbaş. baştutan. dikəbəy. məğrur.
-xala xatırın qalmasın, qazan dibin yanmasın
- qalada deydilər ki: ki şəhərdə deyillər ki.

qalabaş salbaş. baştutan. dikəbəy. məğrur.

qalah kalah. sapca. sıpça. çapca. qırça. qıraraq sapı üstündə qalan kal qohun. - başını sapçayın üzmək: kəlləsin qırça kimi vurmaq, qırmaq.

qalaqayı kalağayı. sarağuc. (ru səri) .

qalaqlamaq kütdəmək. kütləmək. küpdəmək. küpləmək. yığmaq. dərləmək. toplamaq. topalamaq.

qalan -həmməşə göy, canlı, olduğun, yeniliyin itirmədən qalan, duran: həmməşə bahar. göyçağay. göycəğay. solmaz. solsamaz. sönməz. sönsəməz. cavidan.
-qulağın sallaq qalan sırqa taxılan alt bölümü: sırqalıq. asqalıq.
-bayrama əlli gün qalan qapı qapı qoşquları oxuyan kimsə: sayaçı. savaçı.
-nərsədən qalan artıq: sarqıt. salqıt. sırqıt.
-çay daşı yosun tutmaz, yalnız qalan evin qurmaz.
-gözü əllərdə qalan, könül toxluğu görməz.
-yağmış yağış cücərməmiş ayağ altda qalan gül. {ayağ altda qalmağın büktüsü budur. (büktüsü: hükmü)}.
- arda qalan azacıq qalıntı: quzu payı
-seçindən arda qalan atılmalı nərsələr: saçma. səçmə. seçmə. seşmə. qırma. tullantı.
-bir qolun (çayın. nərsənin) neçə qola ayrıldığı yerində, ayrılan qolların arasında qalan bölüm: salavan. salıvan. çalavan. çalasal > çalasər. delta.
-yeməkdən, nərsədən arda salınan, qalan bölüm: salıt. artığ.
-yumurta döğüşündə kəlləsi bütün qalan yumurta: sağa.
-biçin ardı qalan töküntü taxıl: salmanta.
-geri, artığ qalan nərsə: sırğıntı. sızğıntı. (təh mandə) .

qalanı -bir ölçüyə görə artığ qalanı: savab. daşat. qaba tökülən nərsənin qaba sığmayıb dışarı töküləni.

qalanları -yaşam, sevməz keçmişdə qalanları, ötünə yananları. (ötünə: keçmişə).

qalanmaz -yaş keçər sevgi ötər durca qalanmaz kimsə, kişi oldur o günə qılsın özüçün yarağın. (durca : dəğişməz. sabit)
-düşər axşam qaranlıq, güdə gedər kölgələr, qaraldıqca qalanmaz, yoxa çıxar kölgələr.

qalar - qonaq gəlsə qarşı qıl, qalar oldu sayqı qıl, gedən çağı ardı çıx, birdə dönsün arzı qıl.
-dünya malı yoxunsa çalış əldə edəsən, pulsuz dilək boşuna, ağız yeməz qarın qalar boşuna, diləklərin gələr olsa düşünə, para yoxsa qoyulmamış yoluna.
-geri qalar yükünüz, baş qoşdunsa özgüyə. (yükünüz: məsuliyyətiz)
-qaragünlü varlılar, mal üstünə mal qalar, altmış yetmiş yaşasa, qoduq gəlib mal qalar.
-çevrəni bəkləyən geridə qalar. -irəli!
-ağız deyər qulaq duyar, iş olmasa , sevgi yalan söz qalar.
-səlivər mala göz tikən, alıvar maldan qalar. (alıvar: almalı) (səlivər: salıvar. səlləminə. yiyəsiz. ıssız).

qalası salası. - salası yeri: qalması yeri. - salası yeri qoymayıb aradığ, tapmadığ. - salası söz qalmadı ki eştmədik.
-ərk qalası, düşümana qadası.

qalay necə. - sordum içi qalay (necədir), söylədi - üzü alay (bəzək), içi halay (boş).

qalı 1. salı. salu. (> zilu) döşəmə. fərş. 1. sonra. sora. artıq. daha. - sonra nə deyim. - sən belə dediyindən sonra, mən nə edəbilirim. - bundan qalı yaşam nəyə gərək. - qalı nə oldu. - qalı qalı nə oldu, anlat baxlım. - öləndən qalı nə yapabilir
-qalı ortasına salınan çəggi, nəxşə: sığdıq.

qalıb saluq. saluğ. salığ. çalığ. tuka. tuta.
-qoşa qalıb yalnızlığın utdursa, yalnız qalıb çək qoşalıq nisgilin.
-bura dustaq içi bir quş qalıb bağlı qanat bağırır, bilməzləri harayına çağırır.
- ucları açığ qalıb sallan kəmər çeşiti: sallama quşaq.

qalıbən -yardım güdən özgədən, batalıqda can verir, hər gələn pay verən, ac qalıbən can verir.

qalın salqıt. salqız. səp. sap. sapsat. cehiz. - savçılar qızın salqıtın sorarlar. 1. sapıt. cehiz. cahaz.
-uzun, ənli, qalın olan nərsə: sığırdil.
-hər nəyi yorqan döşək kimi, içi yünlü, parça qatlı olan qalın nərsələri, sırım sırım, rədif rədif hər yanın iğnəsaplamaq, tikmək:sırımaq. sırınan nərsənin incə qalınlığına görə tikişləri işgə, iri olur.
-qalın durlu, türlü, burlu, duruğlu: sıxıylı. sıyıxlı. türüklü. buruğlu. bürlü. bürüklü. sifətli. (sıy: saya. sayağ. sıya. sıyağ. dur. duruğ. tür. türük. bur. buruğ. bür. bürük. sifət. üz).
-qalın qış geyimi: sıxma.
-qabığı qalın, dayamlı qabağ çeşiti: suqabağ. suqavağ. bu qabağdan yasanmış qab.
- sağat qalın. (sağat:sağlam. sağan. sağlıqlı).
-qalın, yoğun olan nərsə: kütük. kötük.

qalınca tıx. tıxı. sıx. qoyuca. sıxıt > sift. qəliz. külüft. zəxim. (# seyrək) .

qalının -döşəmə ilə qalının arasına salınan örtük: təkəlti. təkaltı.

qalınlaştırmaq qalınlaşdırmaq. sıxamaq. sıxlaşdırmaq.

qalınlatmaq sapıtmaq. sapıtdamaq. cehiz qoşmaq.