Turuz söZLÜGÜ 15-01-2017 1395- III 18 400 Başlıq Bey Hadi

qəlişqən -işlərin gözəl, gəlişgən, iyi yolda olduğun göstərən söz: sıxqa. > sikkə. sikgə. saz. - o niyə sızıldır, onun ki işi siggədir.

qəlişqin gəlişgin. səlim. tutşı. tutşu. tuştu. yoğursaq. yoğsaq. yaxın. isrik. isti qanlı (xungərm) yarsıy. yastağ. (qavışsın. yumuşaq. yola verən) ilisin. insinik. inənc. çin sıtqılıy, çıtqılıy. sındıq. sinsir. sinbat. içdən. candan. canciyər. doğus dürüst. doğru dürüst. içli dışlı. muxlis. sadiq. səmimi.

qəlişmək gəlişmək. 1. saçarlanmaq. çiçəklənmək. açılmaq. böyümək. başarı qazanmaq. 1. sərilmək. sərpilmək. ösüşmək. dallanıb budaqlanmaq. göyərmək. göysərmək. yetişmək. daraqlanmaq. diriklənmək. (əfzayiş. urçalış. dirçəliş. rüşd. rovnəq. nəmovv. müvəffəq. pişrəft. kamyab. tərəqqi). - daraq bazar: dərik bazar: rovnəqli bazar. dirik işli: işləri yolunda, gəlişmədə. - kefi dirik: kefi kök). - gündən günə işlərimiz daraqlanır. - işlərimiz daraqlandı, dərikləndi: cürləndi.
-bala bala boy atıb gəlişmək: sızamlamaq. sərpəmləmək. sərpmək. cücərmək.

qəlişmətə -işləri yolunda, gəlişmədə: dirik işli.

qəlişməyi -gərəkli gəlişməyi göstərəməmək:tapşırığın yapamamaq. kürmək. kürümək. kürünmək. küzmək. küsümək. küsünmək. çözünmək. çözgünmək. büzünmək. büzgünmək. üzünmək. üzgünmək. küsmək {(1. < qıs. kis. {1. < qız. köz. qoz. qos. qoş. 1. < qaz. qas)}.

qəllə 1. gəllə. sığla. > sələ. sürü. 1. kəllə. tingə. tınqa. tınağ. mingə. beyin (brain (ingilis). tumağ. tüməğ (kəllə içində yumulu qalan yuvar bölüm) damağ. dəmağ. qavrayış. mox. məğz. us. fəhm. fəhim. zəka'. zəkavət. huş. ağıl. dərrakə.
- uzun, sivri kəllə: salpan baş(salpan:sallaq).
-kəllə paça yeməyi: xaş. sallama.

qəlləqə -susqunluq dolu söz, danışmağa dillə göz, qulaq gəlir köməyə, beyin varsa kəllədə.

qəlləqənti -kövüllərdə kirəcli (ahahlı) su damlamasından, dəğişik biçimlərdə oluşan, gənəlliklə kəlləqəndi andıran, çatıdan asalaq, sallaq, qırılqan daş: sarqıt. sarquc. kövürgə. istalakmit. istalaqmit.

qəllələşmək kəllələşmək. güpüşmək. güpmək. süsləşmək. toslaşmaq. tos vurmaq.

qəlləsi -yumurta döğüşündə kəlləsi bütün qalan yumurta: sağa.

qəlləsin - kəlləsin qırçayın (qırça kimi) vurmaq, qırmaq: başını sapçayın üzmək(sapcayın: sıpçayın. çapcayın. qırçayın).

qəlləsintən -piçlə piçlənən nərsənin ortasına qoyulan, piçin kəlləsindən kiçik deşikli bölüm:quşgözü. qayıq. qaycıq. kiçik möhrə.

qəlmək - gözə qaraltı kimi gəlmək, bəlirmək:salğım olub görünmək. xəyal miyal görünmək
- sava gəlmək: gecə qalmaq. (sava: gec. sova. yubat).
-geri gəlmək, təpmək: utqunmaq. səğirmək. səğrimək. gəğirmək. geğirmək. - odlu yaraqların atışda geri təpməsinə geri 'səğirmə' deyilir.
- bir yerə çox gedib gəlmək: kimsənin, bir yerin görməyinə sürəli gedmək. nərsəni sürürb çoxmaqdan (çoxatmaqdan), ona alışmaq. siyrə yapmaq. sirə yapmaq: (siyrə: sirə. uzun. uzanan).
- bilməzliyə salmaq: bilməzgə salmaq: bilməzlikdən gəlmək. (salmaq: vurmaq).
- görməzlikdən gəlmək: görməzgə salmaq: (salmaq: vurmaq).

qəlməmək -düz gəlməmək: sallaşmaq. arası dəğmək. - niyə dosdunla sallaşdın.

qəlməsi -nərsənin gərəkli duruma gəlməsi: sınmaq. sınımaq. qəvama gəlmək. - sınık yoğur: acımış qabarmış xəmir. - sınık yoğurdan pişirilən çörək ürəyə düşməz.

qəlməsin -soyuq, hava, səs gəlməsin diyə, qapı pəncərə arasına qoyulan tikə, parça: güpür. küpür. kipir. dalqıc. ayrıq. yayqı. yolluq.

qəlməyən -düşə gəlməyən: nəsib olmayan. qismət olmayan. - hər başa düşə gəlməyən duyqular.

qəlməyəni -sanına gəlib gəlməyəni ötrüşmək, demək: sandırışmaq.

qəlməz -doğru dosluq oxşarı var sağlığa, gözə gəlməz biri əldə, biri təndə varikən.
-can tənində, huş başında, güc əlində varkən, çalış yapın diləgin, çağ ötürsə, son yetirsə, heç bir əldən iş gəlməz
-ipə sapa gəlməz: sapdadurmaz. çox oynaq, şuluğ.

qəlməzqi -nə işlər var gəlməzki başa, dönər çoğun yoxsulda paşa. (dönər çoğun: fırlanar fələk. devir çönər) .

qəlmiş -cana gəlmiş:siləmə
-bir gün utan, günü gəlmiş utuzmuş, çox görübdə bilənlər, çağı varmış unutmuş.
-gecə keçmiş yarıya, çapıl (əcəl) gəlmiş qapıya, güman qalmış qaçıya, indi ev davarın saçqılan. (saçmaq: atmaq. əl çəkmək. əldən qoymaq. tərk edmək. bıraxmaq).

qəlsə -ölüm gəlsə yox edər, ayrılıqlar çürüdər.
-qırx el qıran gəlsə, ölümü çatan köçmüş.

qəlsin -iyi gəlsin pay alsın, kötü gedsə pay qoymaz.

qəlşiqü gəlşiğü. yaraşığı. -toy gəlşiğü bağşıdur, sözün düzü yaxşıdur. (gəlşiğü: yaraşığı).

qəltəq qəltək. sırvac daşı. dığır daş. yuvağ. sürgü. silindir. tapan. loğ.

qəltiq -bir gün gəldik, bir gün getdik, bilib bilməz nələr etdik.

qəltim -silə gəldim: cana gəldim bıqdım - sənin əlindən silə gəldim. (siləmə: cana gəlmiş).

qəm 1. gəm. kəm. silgin. şingir. (< silkəmək) böyük toprağ ələyi. 1. sıxın. sınığ. sox. sıx. sağı. > suq. müsibət. matəm. əza. ənduh.
-xoşluqları vurun başa, qəm çanağı dəysin daşa, ömür güdə arzu uzun , qıssa diləklə yaşa
-kəm kəm: seyrək. səğrək. səkrək. seydəm. saldan. sayğan. aralıqlı. arada bir. endik. endər. az tapılan, bulunan, görünən. nadir. azaraq. araraq. ayaraq. çox az. tənik. (# tünük) dar. qıt. qırtaq. nüdrətən. nadir halda. nadirən. ziyq. kovarğan (moğol) (# tovarğan: toğarğan: doğarğan: bolarğan. bol bol. sıx sıx. sulumlu. bərəkətli. saysız) (sınırlı. qısıtlı).

qəmə küsgü. kösgü. çökgü. küsgüc. kösgüc. çökgüc. köşgüc. kündə, daş, bərk nərsəni aralamaqda, bölməkdə işlənən dəmir tikə.
-tüfəngin ucuna taxılan qəmə: salcıt. salcida. sal+ cida. salcut.
-qıssa qəmə: sancar. səncər > xəncər.

qəməlmək kəməlmək. sındırmaq. qırmaq. azalmaq. - qızdırmanı sındıran nərsələr.

qəmənt -tor, qarmaq (qullab), kəmənd kimi nərsə ilə tutmaq: qapdırmaq.

qəmər 1. ( kəmər) < çəmər. səmər. malqaranın belinə salınan yüklük örtüyü. palan. paltan. 1. kəmər. quşağ. belt. sarıntıq. yarıntıq. qarıntıq.
- ucları açığ qalıb sallan kəmər çeşiti: sallama quşaq.
-beli üstün, dik, bərk tutduran gəmik: onqurqa. omqurqa. bel gəmiyi. bel tirəsi. bel üstünü. onqura. qonqura. tiriz. güvən. küvən. güpən. güpər. sütuni fəqərat. - güpənin qırılsın.

qəmilmək kəmilmək. silgimək. solğumaq. salğımaq. soluğmaq. axsamaq. asğamaq. azalmaq. - işlərimiz silgiyib.

qəminin - gəminin su sığımı: gəminin suya batma ölçüsü.
-gəminin künclü olan uc bölümü: sökəcən. sukəsən. burun.

qəmirtmək gəmirtmək . 1. azaltmaq. zayıflatmaq. (# təmirtmək. tamurtmaq. səmirtmək) 1. gəmirtmək azaltmaq. zayıflatmaq. (# təmirtmək. tamurtmaq. səmirtmək) .

qəmisi gəmisi. salı. (qayığı). - salı ağnamaq: qayığı, gəmisi qayrılmağa, batmağa, qərq olmağa yönəlmək.
-döğüş gəmisi: gürsavır. gursavır. donanma. navşikən. rəzmnav. navqan.

qəmiş -qəmiş qoymaq: quyruq sallamaq. quyruq uzatmaq. dəxalət edmək.

qəmiyi - quyruq gəmiyi: üç gən sümük.
- sapan gəmiyi: burun gəmiyi.
-bel gəmiyi: onqurqa. omqurqa. bel tirəsi. bel üstünü. beli üstün, dik, bərk tutduran gəmik. onqura. qonqura. tiriz. güvən. küvən. güpən. güpər. sütuni fəqərat. - güpənin qırılsın.
-göğüs gəmiyi: sapırqa. səpirgə. qabırqanın sinə bölümündə aralıqlı sümükləri.

qəmli -tutqun, yasıq, qəmli ötüş: satı. sağı. (sığı) .

qəmliq gəmlik. savlıq. sovluğ. suvluğ. atın qapmasın savlamaq, əngəlləmək üçün, ağzına vurulan dəmir. dəhənə. dəhnə.

qəmsiz gəmsiz. gürgəvəz. çürgəvəz. qabırsız. abırsız. rüsvay. - el içində gürgəvəz qaldıq.

qəmtə -çox yemə qəmdə könül ötüb küçüb keçənlərin, ki sənə qalmayacaqdur nəyisə çox yediyin qəmdən ötür.

qəmtən -çox yemə qəmdə könül ötüb küçüb keçənlərin, ki sənə qalmayacaqdur nəyisə çox yediyin qəmdən ötür.

qən -ağzı gən olan qab, nərsə: sıyıl. (# sığıl: ağzı dar olan qab, nərsə)
-üstü gən, ağı körüklü (qat qat olub açılıb yığılan) dizdən dar şalvar çeşiti: sıxma.
- üç gən sümük: quyruq gəmiyi.

qənar kənar. 1. qınar. sınar. qırağ. - ölkənin sınar yerləri. - duvar sınarına yığılmış xəzəl. - sınardan keç, maşın basar. - keç sınara. 1. sapa. sopa. sava. sova. nərsənin içinə görə yanı, qırağı. - şəhərdən sava keçən yol: kəndin içindən keçməyən yol. - konudan sava: movzudan kənar.

qənarə sarısərçə. sarıköynək. sarduvac. sağduvac. sərduvac. bülbül.

qənc gənc. 1. gömü. sarnıc. sarnaç. sarnaq. sarnıq. sarqaq. kisib. kizib. dəfinə. xəznə. 1. saqqalsız. yaş. cəvan. - saqqalsızın sözün gücün keçər.

qəncər xəncər< səncər. sancar. qıssa qəmə.

qəncinə gəncinə. sintə .

qənə kənə. gənə. sağırqa. qansoran.
-iri kənə:sapcaq. (yapışıb qopbayan) salca.
-vəkillər, kəşişlər, xanların geydikləri gənə bol üslük geyimləri: gürdə. kürdə.

qənəbol gənəbol. 1. sərçin. sərsin. sərgin. sərpin. sərtin. səryinğ. sərvin. sərpik. səprik. saçıq. açığ. yayıq. vəsi'. vüsə'tli. 1. yaylım. dalbadal. -yekə törənlərin girişində yaylım (dalbadal. gənəbol) atılan, salınan top, patlaq, gurulutu: sağut. sağıt. salıt. salğıt. salğut. salut. qoşun səlamı. hərbi, nizami səlam.
-gənəbol, sallağ duran geyim: salvırağan geyim. (salvıramaq: sallanmaq).

qənəl gənəl. sarqun. yayqın. yürkə. yürək. mütədavil. külli. mə'muli. imumi. came'.

qənəlliqlə gənəlliklə. sərik. sərəki. sərcə. açıqca. imumiyyətlə.
-gənəlliklə süt sağımağa uyuq, ağzı gen, hər çeşit qab: sağır. sağrınğ. sehin. sehing. səhəng.

qənqəş gəngəş. danışıq. açıqlayış. - (əkəndə gəngəş olsa, dartış biçinə qalmaz). (səpəndə dartış, biçində yartış). (yartış: iməcilik. əməkdaşlıq. barış).

qəntəq xəndək < kəndək. sıpa. çıpa. çuxur.

qənti kənti. çənti. çəntə. santi. cızığ. bir ölçünü kiçik bölümlərə bölən cızığlar.
-kəndi ilə götürmək: salmaq. - yanında (üstündə) pıçağ salma.
-kəndi yolun, kəndi yasan, kəndin ol
-yanan odur, kəndi başan kül olma. (yanan odursa, sən niyə bəs kül olursan).
-kəndi aşın kəndi başın, öz işinlə kəndin aşın.
-kölgə salsın ağac kəndi dibinə, qaykişini odun yığma ipinə. (qay: pis)
-yazmış başdan boşuna, baş yazısı adlanan şey bir nədir, hər kim gəlir kəndi yazır başyazısın başına.

qəntin -kəndi aşın kəndi başın, öz işinlə kəndin aşın.
-kəndi yolun, kəndi yasan, kəndin ol.

qəntinə - kəndinə qalxan edmək: sipər edmək
-kəndinə yabancı:yadın. - dalqınlıq qaçırır uykularımı, kimsələr biləmir acılarımı, bir yadın oluram gecə olunca, illər ötür ata dan ışıq doğunca.

qəntini -kəndini göstərməmək, saxlanmaq: sinmək.
-yaxasın, kəndini nərsədən qurtarmaq, uzaqlatmaq, ayırmaq: sıyrılmaq. sıvrılmaq. savrılmaq.

qəntivə -əlində yüyən, kəndivə güvən. (yüyən: cilov. noxda)
-kəndivə görə düşün, çevrənə baxıb biçin. (biçin: tədbir qıl. səyasət götür).

qəntivi -kəndivi artıq tanı, dosluqların bollansın.

qəp gəp. söz. kələçi.
-aydılmadıq gəp yok, duyulmadıq gəp çok. (aydılmadıq: deyilmədik).

qəpə - gəpə baxmaq: danışdırmaq. qonuşdurmaq.
-(tikəvi çeğnə, sonra danış. düşün danış). (tıncıvı: tikəvi) . -tıncıvı gəvə, sonası gəpə.

qəpəq kəpək1. (< çəpək) > çapus > səbus < 1. xırda. riz. rizə. - kəpək mıncıq. 1. döğülmüş buğda, dənənin arda qalan çapığ, oğuntulu qabığı. 1. qoğaq. başda oluşan dəri oğuntusu. 1. kəvək (moğol) xəvəh (moğol) kəvəl. səbus < savus. savrulduqan arda qalan aval, axal, oğal, oğuntu.

qəpən gəpən. qonuşan . - qısa yol sapmaz, düz gəpən yormaz.

qəpəyin -ələyib ələyib, sonunda kəpəyin una qatmaq. (gördüyü işi poxlamaq). (işsiz qalıb töküb yığmaq).

qəpiq kəpik. bahalı. - çox gəpik. - gəpiklik illər: bahalıq illəri. - gəpik, qaravsız qala: bahalı, baxımsız şəhər.

qəpir gəpir. bəha'.

qəpirçi gəpirçi. bahaçı.

qəpləşqən gəpləşgən. sırgəp. sərgəp. sığgəp. sözləşgən. söyləşgən. çox danışan. vərrac.

qəptə gəpdə (< qapmaq aracı).

qəptələmək gəpdələmək < qapdalamaq.

qər -kər yağı: kəryağ. kərə yağı. saryağ (s <> z) zaryağ. sarıyağ. səriyəğ. zarıyağ. zəriyəğ.

qərçəq gərçək. gerçək. sağı. sağlam. səhih. doğru. gün. iyi. uyqun. onat.

qərçəqliq gərçəklik. gerçəklik. sağılıq. sağlıq. sağlamlıq. oluşluq. olquşluq. səhihlik. səhhət. doğruluq. iyilik. onatlıq. uyqunluq.

qərçəyin -bir gərçəyin, olağın, vaqeiyyətin tərsinə tanıqlıq üçün qoyulan para, nərsə: dilbasan. boğazbasan. rüşvət.

qərə -kərə yağı: kəryağ. kər yağı. saryağ (s <> z) zaryağ. sarıyağ. səriyəğ. zarıyağ. zəriyəğ.
-qərə yəxə: qara yaxa: sərgil. sivil. (sarqıl: burkan. ruhani. malla).
-yetim dəğər bilirsə, sudan kərə çıxarram. (dəğər: qədir)
-bir işi ilkin kərə görmək: bir nəyə başlamağın ilkin atdımın götürmək. saçınmaq. saçdamaq. süfdə edmək.
-gərə gərə: gərgə gərgə. çərgə çərgə. rizə rizə. zolağ zolağ. cubuğ cubuğ. cizə cizə. bizə bizə. sərə sərə. dərə dərə. yol yol. qol qol. lülə lüə. lola lola. nola nola. saz saz. dizə dizə.

qərəcli -nərsənin qurulmasına gərəcli olan qoşular: quruntuluğ.

qərəqənlə -gözlənənlə, gərəkənlə oluşanın arasında düşən uzaqlıq, aralıq, ayrılıq, dalqıc, fərq, təfavüt: bir tutşdurma, düzləmə biriminə, ölçüsünə görə oluşan azlıq, çoxluq. sapma. saçma. çapma. ox qabı. - sizin ölçüzə görə burda heç bir sapma görünmədi. - iki nümrə sapma ilə sınavdan düşdü. - qurşun iki metr sapma ilə imə (amaca) çatmayıb yerə düşdü. - iki dosd ara sapma düşməsin. - keçən dəprəmdə bu evin eşik duvarına yekə sapma (çat) düşdü.

qərəqinmək gərəkinmək. sarmaq. sarınmaq. sarılmaq. icab edmək. ittixaz edmək.

qərəqir -kölgəni görməyə ışıq gərəkir, ışıqı görməyə kölgə gərəkməz.

qərəqləmək gərəkləmək. sanmaq. ağırlamaq. anlamaq. arıtmaq. bağışmaq. bağşamaq. bəkləmək. dözmək. duruzmaq. düşünmək. götürmək. gözləmək. sarqırmaq. onarmaq. önləmək. saltamaq. sayğımaq. saymaq. sıylamaq. yoğlamaq. yoğurlamaq. ummaq. güvənmək. güdmək. inanmaq. qaldırmaq. qıldıqmaq. qılmaq. - qabağdan onanmış ölüm güc gəlir. - eşitmək, onamaq deyil. - sorunu eşitmək, o demək deyir ki onadın.

qərəqlərin -bir işin başlanqıc gərəklərin yerinə gətirmək, hazırlamaq: saçaltı yapmaq.

qərəqli -nərsənin gərəkli duruma gəlməsi: sınmaq. sınımaq. qəvama gəlmək. - sınık yoğur: acımış qabarmış xəmir. - sınık yoğurdan pişirilən çörək ürəyə düşməz.
-gərəkli gəlişməyi göstərəməmək:tapşırığın yapamamaq. kürmək. kürümək. kürünmək. küzmək. küsümək. küsünmək. çözünmək. çözgünmək. büzünmək. büzgünmək. üzünmək. üzgünmək. küsmək {(1. < qıs. kis. {1. < qız. köz. qoz. qos. qoş. 1. < qaz. qas)}.

qərəqməz -kölgəni görməyə ışıq gərəkir, ışıqı görməyə kölgə gərəkməz.

qərəqsiz - işsiz qalmayıb, gərəksiz qonuşmaq: söz olsun, torba dolsun.
- gərəksiz, düzənsiz uzun qonuşma: söz salatı.
-gərəksiz nərsə: savağ. sovağ.
-gərəksiz yerə uzatmaq: sallamaq.

qərəqtən -gərəkdən, ehtiyacdan arda qalan nərs: artığ olan nərsə. sapan. mazad. - saxla samanı, gələr zamanı: saxla salmanı, yetər yarmanı: atma eşiyə artığ qalanı, gələr yarın, qılır yaranı. bu gün əlində artığ olanı at qırğa, yarın gərəyin olar.

qərəqtiyi -nərsəni gərəkdiyi yerinə, durumuna qoymaq, yerinə gətirmək: salmaq. - yadından çıxmasın, qapının dalın sal. - qabına salmaq: gərəkdiyi qarşıtı vermək. - bunu ona salanmadım.

qərənti siqorta < saxurta. saxurtuq. saxtuq. (saxurtlama. < saxlamaq. qorumaq). bimə. tə'min. zəmanət. təzmin. vəsiqə. əmniyyət. məsuniyyət. asayişi xatir. itminan.

qərətə -bir işi bir kərədə, yerli dibli eləmək: sıpqırmaq. çıpqırmaq.

qərəyi - gərəyi kimi danışmaq: sözünü bilmək.
-gərəyi kimi: sallısoplu. sallı sartlı. dosdoğru.

qərib -sansız yaman tuşlayacaq yaşamın, hünər odur dolayıbən keçəsən, bəs bəllidir yaman basar eyini, sinə gərib döğüşünə girəsən. (sansız :saysız). (dolayıbən: dönük verərək. dövr vuraraq) .

qərilmək gərilmək. dartılmaq. quyrulmaq. qurulmaq. - quyrulu yaya yiyə çıxan: müfdə xor. - soyuq vurub belim qurulub. - canın quyrulsun: öləsən!. öləsi ağrıya düşəsən.

qəriş gəriş. kəriş. sıyıldırım. sıyıldırım. sıldırım. kəsmən. ağır, iti yoxuş. sinəkeş.

qəritmək -ox gəritmək: saplamaq. oxu yaya qoymaq.

qəriz kəriz. 1. kəhriz. güdür. (suğarmaq üçün) kərdilərin aralasında açılan ilişik arxlar. mürtəbit araxlar. - güdürün dəngərin yarçıq aç. - güdür açmaq: kərdilər, quylar, neçə su qaynağı arasında su yolu açmaq. 1. sınğar. sinək.
-üstü örtülü arx, kəriz, kəhriz: sarap. sarab. sarqağuc.

qərq -qayrılmağa, batmağa, qərq olmağa yönəlmək: ağnamaq. - salı ağnamaq: qayığı, gəmisi qayrılmağa, batmağa, qərq olmağa yönəlmək.
-qərq edmək: sınğıtmaq. basıtmaq. çökütmək. boğutmaq. dərinliyinə aparmaq.
-qərq olmaq: boğulmaq. sınğmaq. batmaq. dalmaq. dalınmaq. salınmaq. gömülmək. basınmaq. çökmək. oturmaq (təhnişin) dərinliyinə gedmək.
-qərq olmaq: sinmək. sınğımaq. sınımaq. sinğmək. bürünmək. - dağlar alaqan ışığa sınğmışdı.

qərqə -gərgə gərgə: gərə gərə. çərgə çərgə. rizə rizə. zolağ zolağ. cubuğ cubuğ. cizə cizə. bizə bizə. sərə sərə. dərə dərə. yol yol. qol qol. lülə lüə. lola lola. nola nola. saz saz. dizə dizə.

qərqərə 1. sarqac. tuğqac. fırqac. topara. mağara. bobin. məkik. 1. sarman (> sərmən). topara. bobin.
-topara, qərqərə sapı, teli: sapqıl. tək qat sap.

qərqərəni - o qərqərəni sağıb bu birinə sar. (sağmaq: açmaq. boşaltmaq. çözmək). ( sarmaq: 1. dolamaq. 1. doldurmaq).

qərqin gərgin. 1. çəngin. qarqın. qağır. ağır. (# səngin. dəngin. dərgin. tərgin. yumuşaq. mö'tədil. musaid. mürəttəb). 1. çağlı. çağıl. sallı.
- gərgin, dar düğünə düşmək: quyruğu qapana qısılmaq, sıxışmaq. quyruğu qapı arasında qalmaq.

qərqinləşmək gərginləşmək. çağlanmaq. çağlınmaq. sallaşmaq.

qərqinlətmək gərginlətmək. qarışdırmaq. qarmaq. tədirginlətmək. dalqatmaq, dalqalandırmaq. çalxamaq. müşəvvəş edmək . -qamuoyunu (imumi əfgarı) tədirginlətmək, gərginlətmək, müşəvvəş edmək.

qərqinliq gərginlik. sal.

qərqinliqtən -gərginlikdən düşmək: sınğımaq. sınğışmaq. (aşağ) düşmək.

qərqürmək gərgürmək. sarqurmaq. qarqurmaq. sərgürmək.

qərmə kərmə. sığıma. yabba. təzəklə saman sığmasından, qarışığından yapılan yanacağ.

qərmək gərmək. 1. sərmək. dərmək. 1. sərmək. sərimək. əsnətmək. çəkmək. keşətmək. - bu ip sərdikcə sərilir.
-xərmən savırma kürəyi: yapa. səkov (< səkmək: atmaq).

qərpətin kərpətin. sapaqar.

qərpiç kərpiç. sındığ.

qərti kərdi. salma. evlək.

qərtiq kərtik. kürtük. kürlük. kütcə. qısa üslük. yelək. çulqa. çuxa. çoxa. xırqa. xirqə.

qərtilər - kərdilər, quylar, neçə su qaynağı arasında su yolu açmaq:güdür açmaq. { güdür:(suğarmaq üçün) kərdilərin aralasında açılan ilişik arxlar. mürtəbit araxlar. kəriz. kəhriz}.

qərtilərin -(suğarmaq üçün) kərdilərin aralasında açılan ilişik arxlar: güdür. mürtəbit araxlar. kəriz. kəhriz. - güdürün dəngərin yarçıq aç. - güdür açmaq: kərdilər, quylar, neçə su qaynağı arasında su yolu açmaq.

qərtiş sayrılış. saylınış. səyriniş. səyləniş. seyriliş. seyləniş. salyanış. bayralış. (çöldə bayırda, eşikdə) solaşma. sovlaşma. dolaşma. gəzişmə. gəziş. gəzi. yolğarma. yolğarış. səyahət.

qərtü kərtü. kərüt. səkit. (kəsit) > saqat. naqis. şil. çolağ. bir yanı işləməyən, çalışmayan kimsə, nərsə.

qərüt kərüt. kərtü. səkit. (kəsit) > saqat. naqis. şil. çolağ. bir yanı işləməyən, çalışmayan kimsə, nərsə.

qərvan kərvan. 1. ardış . -ardış (kərvan) birbirin ardından uzanan duru: sırasır. sırsıra. silsilə. salsala. sap. rişdə. - dağ sırsırası. - sanlar salsalası: ə'dad silsilə. 1. karvan. kərvən. sarvan. sərvən. uzanıb gedən. 1. sarıt. sərit. arqaş. 1. sarqa. (> sarva. sarba)
-kərvan ağası: kərvançı. kərvanbaşı. sarqağa. sarban. sariban.
-köçər oba keçər kərvan, atlu olda azu yayvan, mal davardan nə vardan, sözdən başqa heç bir neden iz qalmaz. (azu : yaxud). (yayvan: yaya. piyada)
-quş uçmaz kərvan keçməz: hər yerdən uzaq, kimsənin gəlib gedmədiyi sapa, ıssız yer.