Turuz söZLÜGÜ 15-01-2017 1395- III 18 400 Başlıq Bey Hadi



Yüklə 13,47 Mb.
səhifə46/171
tarix25.04.2017
ölçüsü13,47 Mb.
#15753
1   ...   42   43   44   45   46   47   48   49   ...   171

qəztirmək - səlit gəzdirmək: söz gəzdirmək. salıt. səlit. söz. sorağ. sorğa. xəbər.

qibi bax < kimi.

qibləmək kibləmək. sibləmək. sinləmək. çıplamaq. oxlamaq. önəmsəmək. aldırmaq. dikləmək. dəğər vermək.

qibrit kibrit (sumer). sıpışqa. çıpışqa. çaxmaq. birbirinə çırparaq, vuraraq çaxır, qor törədən nərsə.

qic gic. səvgət. savğat. səhvət. səpə. çapa. səmə. (çəpələk. səmələk. avara) səvsəx. savsax. axmaq.

qıca kütün. köşşək. çözzək. köçəl. götür. qarqıdalı kötüyü.

qicəlmək gicəlmək. səyəllənmək. səyələnmək.

qıcırlıq şişmanlıq. şişginlik. tıqırlıq. tıxırlıq. qocurluq. kotulluq. köküllük. kötüllük. doluluq. kirtillik. kitrillik. kopanlıq. qopanlıq. gursuqluq. gürüşlük. gürüşlülük. guruş. topluluq. topuçluq. gömbəlik.

qıcıva qıycıva. sırtıq. cıvık. sıvıq. sürbet. sırbit. qırnac. qırcanıq. qırnaşıq. sırnaşıq. sürnaşıq. çırnaşıq. qıynaşıq. yılışıq. bayıq. qaşqa. güctax. güstax. qoçtax. qurtax. gürtax. üzə girən. dürtük. sulu, boş, yüngül şakalar yapan kimsə. qapıdan. üzü bərk. çındırqayış. sürtük. qoycan. quycan. tərs. qatuvaz. qatavuz. qatvaz. qısıq. qısıqçı. qısqaç. qısnaş. qıtnaş. girtiş. kitriş. inad. simic. < sinic. sinicən. sinitən. simitən. əl çəkməyən. əl üzməyən. - qırnacın biridir yenilməz, qarşındakın caydırır.

qıç 1. geri. quyruq. dal. arxa. - quyruq ışığı: arabanın arxasında olan tormuz ışığı. 1. sağan. saçan. satan. bacağ. gövdədə butdan ayağa dək olan bölüm.

qiçiq kiçik. köçək. köçük. kövçək. kövçük. quzu. xırda.
-kiçik yağlıq: silcik. silbiç. dəsmal.

qiçiyəm -mən kiçiyəm : mən nökərizəm. (təbriz sayağı deyim).

qıçlı - uzun bacağlı, qıçlı:atdım araları çox aralı olan. seyrək basan. seyrək bacaq. seyrək ayaq.

qıfıl salcığ. salcağ.

qıq -dəvəçiyə xıx deməzlər, kor birinə bax deməzlər.

qıqocılqım -çaxmağ daşına çalınaraq, qığocılğım salan, çaxan, çəlik tikəsi: satıl. salıt. çatıl. çalıt. çəlit. sağut.

qıl yür. qılın. -köp bilən get, özbaşınla yür. (köp : çox). (çoxuyla danış, öz bilənin ed)
- qonaq gəlsə qarşı qıl, qalar oldu sayqı qıl, gedən çağı ardı çıx, birdə dönsün arzı qıl.
-
hey döşən döyüb mən mənəm demə, ölüm çatsa qırqınından qurtulam demə, hər işin var qıl ayaqdasan, köç çağı qaçar gücün qılaram demə.
- qıl payı: saç payı. az qaldı.

qil kil. sağu. sağuq. bölmə, dağıtma qabı, ölçüsü. peymanə. məşgəfə. - qırqılım sağı: (qırqılım: qıpqılım: başınacan) keçmişdə alım satımda, başınacan doldurulduqda bir dartı, ölçü qabı.
- sağuq dolu gözləyu: gilas kimi dolmuş gəzləri.
- sağulamaq: sağu, peymanə ilə ölçmək
- sapagil: bir yerin, nərsənin gilin, palçığın arıdan. (sapa: sayladan. təmizləyən).

qıla -güman qalmaz umuda, oda bir gün unuda, çaba əlindəkin qıla ver. (çaba: çalış) (əlindəkin: bacardığın) .

qilaf qılıf. sərir. siltə. nərsiyə çəkilən üz, örtü. (rupuş. rukeş. puşiş) .

qılaram -hey döşən döyüb mən mənəm demə, ölüm çatsa qırqınından qurtulam demə, hər işin var qıl ayaqdasan, köç çağı qaçar gücün qılaram demə.

qilələmək gilələmək. saydalamaq. çandalamaq. çəndələmək. dənələmək. - üzüm saxımların saydala.

qiləm - baş yazıvı yazmış giləm öz əlin, pozmağına özgə əli gözləmə.

qılıb - saqqız qılıb çeynəmək: durmadan təkərləmək. ağzından düşürməmək.

qılıc qılınc. salur.
- qılıc sıyırmaq: qılınc çəkmək.
- kəsgin qılıc dil durur, qansız izsiz öldürür
- qılıc salmaq. (salmaq. vurmaq. çırpmaq).
-ustaca, iyi qılıc salan, çalan: salqar. sağlar. salur (> salar (fars)}.

qılıf qilaf. sərir. siltə. nərsiyə çəkilən üz, örtü. (rupuş. rukeş. puşiş) .

qılıq sıyın. sığın. sınır. suyun. ötgə. qılınğ. xuy. əxlaq. məzac. təb'. karakter. tembir.
-qolayca əğilib, yasılıb, qalxıb davrana bilən qılığ, arxa, yarqa, xəsiyət, keyfiyyət: sar. sər. yumşaq. yamşaq. yamışaq. initaf pəzir.

qılıqlı seçtil. saçtıl. çeştil. səciyyəli. karakterli. xuylu. yaradılışlı.
-ağırqılıqlı: ağırxəsiyətli. qaşqabaqlı. qaraqabaqlı. küsənət. küsnət. gücənət. gücnət.
-yumşaq, gözəl qılıqlı, çinəli, xuylu: söğüt. söyüt. söyümlü. sevimli.

qılıqsız çeşitsiz. seçitsiz. saçıtsız. səciyyəsiz. karaktersiz. xuysuz.

qilim kilim. sərgi. çarşab.

qılın yür. qıl. -köp bilən get, özbaşınla yür. (köp : çox). (çoxuyla danış, öz bilənin ed).

qılınan -çaxan, boş, yalan söyləyən, qılınan, yapan, işləyən: saxda < çaxat. çaxtan. soxda. -çaxda kişi, yaşdı işi.
-yersiz danışan, qılınan: güdük.

qılınc 1. qıyım. qıyın. qıynış. qıynıc. gürəlik. guralıq. aşırı istək, yeyiş, iştah, könül. gövül. göyül. ürək. uçuş. uçuç. közək. közənək. köznək. buraz. burat. həvəs. 1. qılıc. salur.
- qılınc çəkmək: qılıc sıyırmaq.

qılıncı - quzqun qılıncı: qarqa soğanı. qılayol gülü.

qılınq qılınğ. sıyın. sığın. sınır. suyun. ötgə. qılıq. xuy. əxlaq. məzac. təb'. karakter. tembir.

qılınmaq -çox iti davranmaq, qılınmaq, işləmək: sapcamaq. sıpcamaq. çapcamaq. çıpdamaq.
-utanmazca qılınmaq: sıyıtmaq. sırıtmaq. sıytılmaq. sırtılmaq. sırtıqlanmaq. sırtarmaq. dişlərin ağartmaq. sarnıcmaq. sürbetinmək. sırbitinmək.

qılınmaz -işsiz sevgi qılınmaz, sevgi ağza sığınmaz.

qılış : iradə. - qılışlı kişi, görər işi, yaxcını pisi.
-sabaq qılış: dərsə baxma.

qılışmaq -başma baş, payma pay, paya pay sayışmaq, kəsişmək, qılışmaq: satruşdurmaq. sağuşdurmaq. saçruşdurmaq. sayğuşdurmaq. sayışdırmaq. ayırbaşdamaq. biri birinə dəğişdirmək. taxuşdurmaq. taxsaşdırmaq. taxazlaşdırmaq. takas yapmaq. - o alverin, alım verimlə sağuşdurur: o alışın verişiylə yapdı.

qilqə kilkə. şitil. çitil. çulq buruq. pırtlaş.

qilqir gilgir. sapqal. çapqal. təkərli aracları arxasına vurulub, su, palçıq sıçramağı önləyən enli tikə.

qıllanmaq sapbalmaq. çapbalmaq. saçlanmaq. tüklənmək.

qıllar -(darax dibində qalan) incə, qıssa qıllar: toxuma araclarından tökülən qırıntılar. kürküt. körküt. çürçüt. çörçüt. tiftih.

qilli -incə gilli, sırlı şirli saxsıdan yasalan nərsə:sırağıl. siramik.

qıllı sapbal. çapbal. saçlı. tüklü.

qılma -bağlac qılma: bağlamar. bağlama!. -dünü günə bağlamar!, günü tünə, tün ertinlə yarınar!. (bağlamar!: bağlama!. bağlac qılma!).

qılmaq 1. qaldırmaq. qıldıqmaq. sanmaq. ağırlamaq. anlamaq. arıtmaq. bağışmaq. bağşamaq. bəkləmək. dözmək. duruzmaq. düşünmək. gərəkləmək. götürmək. gözləmək. sarqırmaq. onarmaq. önləmək. saltamaq. sayğımaq. saymaq. sıylamaq. yoğlamaq. yoğurlamaq. ummaq. güvənmək. güdmək. inanmaq. - qabağdan onanmış ölüm güc gəlir. - eşitmək, onamaq deyil. - sorunu eşitmək, o demək deyir ki onadın. 1. salmaq. sallamaq. döşəmək. uyqulamaq. başarmaq. icra edmək. 1. -keçərsiz qılmaq: . silgəmək. silgələmək. silgətmək. siləmək. silmək. - bu yasalar silinmiş artıq.

qılovun -kəsər aracların ağzından pürüzlərin, qılovun çalıb salaraq, alıb götürərək itildən çəlik tikəsi: satıl. salıt. çatıl. çalıt. çəlit. sağut. sav.

qılp sap. sapağ. saplağ. - üzüm saplağı. - alma sapağı.

qılpı -hər nədən sapı, qılpı, tanışlığı olan: sapqın. çapqın. bilgili.

qılsın -yaş keçər sevgi ötər durca qalanmaz kimsə, kişi oldur o günə qılsın özüçün yarağın. (durca : dəğişməz. sabit).

qıltıqmaq qıldıqmaq. qaldırmaq. qılmaq. sanmaq. ağırlamaq. anlamaq. arıtmaq. bağışmaq. bağşamaq. bəkləmək. dözmək. duruzmaq. düşünmək. gərəkləmək. götürmək. gözləmək. sarqırmaq. onarmaq. önləmək. saltamaq. sayğımaq. saymaq. sıylamaq. yoğlamaq. yoğurlamaq. ummaq. güvənmək. güdmək. inanmaq. - qabağdan onanmış ölüm güc gəlir. - eşitmək, onamaq deyil. - sorunu eşitmək, o demək deyir ki onadın.

qıltırmaq -çox iti davrandırmaq, qıldırmaq, işlətmək: sapcatmaq. sıpcıtmaq. çapcıtmaq. çıpdatmaq. - arabasın sapcatıb getdi.

qıltırtmaq -önəmli atılımlar, iqdamlar qaldırtmaq, qıldırtmaq: səksətmək. səksəndirtmək. sallatmaq. sallandırtmaq.

qim -kim biliri könül çəkən dərdimi, hər bir sevən istədiyin dərdimi, sonu yox yoxdur çəkmək çilə, boşuna, hər bir ərən istəyinə ərdimi.
-kim bilirki kimi sevə kimini, gözdü görər ürək tutar birini.
-kim vermiş yetimə malın, el yığıla alanmaz.
-
kim üsdə: kim ilə. kim aralı. kimin təriqiylə. - pulu kim üsdə salğadın. (salğamaq: salağmaq. salmaq. göndərmək).
- biri sarınır biri sağılır. sarınan kim, sağılan kim: yoğunan kim, soyunan kim. (sağmaq: açmaq. boşaltmaq. çözmək). ( sarmaq: 1. dolamaq. 1. doldurmaq).

qimi kimi. -çıldırası sevənləriz, dəli qibi atanlar.
-sürülər gibi gediyoruz, hər nə dediz yapiyoruz, düşünməyiz, soramayız, qanmayız, bu yol sonun tamu içrə görüyoruz. (tamu: cəhənnəm).

qimi -kim bilirki kimi sevə kimini, gözdü görər ürək tutar birini.

qimi kimi . 1. yın. -sapcayın: sıpçayın. çapcayın. qırçayın. - kəlləsin qırçayın (qırça kimi) vurmaq, qırmaq: başını sapçayın üzmək . 1. kimi. kimya. himi. himya. şimi. simi. simya. -əl şimi:əl simi. şimya. (ş <> s <> k <> h) kimya. əl himya . 1. sarı. - gələnsıra: gələnkimi. - yeyənsarı: yeyənkimi. 1. sıyı. - hamı onu usta dəmirçi sıyı (kimi) dəng alır 1. 1. kimi. simanı. siməni. sımanı. səməni. bənzəri. oxşarı. - kişisimən: kişisi. insansıl. 1. kimya. kimi. himi. himya. şimi. simi. simya. -əl şimi:əl simi. şimya. (ş <> s <> k <> h) kimya. əl himya 1. sayın. - ərsayın. - dağsayın. - yoxsayın. - atasayın - elsayın. - gülsayın. - bunun sayın kişilər. - türk sayın yarıtmaz: türk sayağına oxşamaz.

qimilə kimilə. kim üsdə. kim aralı. kimin təriqiylə. - pulu kim üsdə salğadın. (salğamaq: salağmaq. salmaq. göndərmək).

qimilər -pənir qurdu kimilər, çox incə qurd: sırçığ. sıçığ.

qimiləri -su, çaxır kimiləri sağınlara, bardaqlara sağmaq üçün, uzun lülüşlü, əmzikli tüng: sağraq. səğrəq. sağır. səğir. sürəgi. sürahi.
-taxıl, mağaşar kimiləri saxlanılan yer, qab: sağan. saxan.

qimilərin -eyvan, köpü, avlu kimilərin qıraqlarına taxılan qoruqluq: saçtağ. satağ. nərdə. barmaqlıq. mə'cər. mərcər.

qimilərtən -incə mıncıq kimilərdən sapa düzülüb, boyundan sallanan boyun bağ: sallama. sinəriz.

qımıltaqan - çox qımıldağan, şuluğ uşaq: yerə vursan göyə səkrəy.

qımıltamatan -qımıldamadan durma: sindiri. rakitlik. rikud.

qimin -yaxmasın için özüvü, gülər saxla həmməşəlik üzüvü, yaxsa dışın özgələrin gözünü, sayma kimin yumar saxla gözünü.

qiminə - sınanmış kiminə edmə yoldaş özüvə, qıssa uzun yolunsa, oxu batar gözüvə.

qimini -kim bilirki kimi sevə kimini, gözdü görər ürək tutar birini.

qimisin -yaşamda başarı ən gözəl yaraq, necəki səni sevməyən kimisin üzər.

qımış sıxış!. qısış. qınış. topuş.

qimitir -unutmaq ölüm kimidir, ölməyin bacarmayan, zırbazır olar (ayaqlara düşər).

qımlaş sıxlaş!. qıslaş. qınlaş. toplaş. ekonomikləş. iqtisadiləş.

qimlər -değiliz kimlər kimi sıradan, sağuş olsun türk yaratmış yaradan. (sağuş: şükr. həmd).

qimləri -arzular uzun ömrümüz güdə, kimləri yetə, kimləri gedə!.

qimliq kimlik. 1. kütük. kötük. sicill. 1. sicill. -kimlik, sicill işlərinə yetişilən yer: kütüklük. kötüklük. 1. seçik. seçil. seçlə. sicill.
-kimlik başarığa satılmaz.
-dil sevgisi coşmuş olur könüldən, batsan içə dalsan sözə görərsən, dil yoxdusa söz anlamı tapılmaz, söz yoxdusa heç bir qavram yapılmaz, başlar kütər, beyin küsər, heç bir kimlik arınmaz, nə bir duyqu, nə bir savsal, nə bir kimlik yarınmaz. (savsal: fəlsəfə). (yarınmaz: yaranmaz).

qimliyimiz -söyləmədən kimliyimiz bəllənməz.

qimliyin -alver ilə çöllüklə, dos kimliyin sınarlar.

qimsə - kimsə bilmədən, duymadan: söz aramızda
- çox danışan kimsə. çançan. ozan. ağzan. söz körüyü. (savt (sovt) (ərəb) : səs).
- qocalıqdı kölgə salmış üstümə, odum sönüb kimsə durmaz tüstümə
-kimsə üçün ən sağın, qayın, yaxın, möhkəm olan arxadaşı: sadıç. sığdac. sığdıc. sığdış. sığdaş. sığdəş. sağdac. sağdıc. sağduş. sadış.
-yaş keçər sevgi ötər durca qalanmaz kimsə, kişi oldur o günə qılsın özüçün yarağın. (durca : dəğişməz. sabit)
-əl ayağı titrəyən kimsə: sarsık. salsık. çalsıq.
-sınavlı kimsə: qoca quş. qoca qurd.
-əğri çürükü olmayıb bütün, teyxa olan kimsə, nərsə: sağ akçə.
-içib sızmış, əsrük kimsə: küskütük. küskötük. korkütük. korkötük. köskütük. köskötük. zırkefli. dadlanmış.
-oyu (fikri) dağınıq olan, huşu başında olmayan kimsə: saçğın. saçığın.
-təmiz, açıq, düz, saf kimsə: quşbaşı.
-üzü aşağı yol, kimsə, nərsə: salqan.
-yükümsü, sıxıntısız kimsə: salt. salta. salt suvay. sat subay. arvad uşaqsız.
-iyi ürəkli kimsə: sinikxeyrxah.
-bayrama əlli gün qalan qapı qapı qoşquları oxuyan kimsə: sayaçı. savaçı.
-para ilə hər nəyi yapan kimsə: satılıq. satlıq.
-dünya varından, bağışlarından əl ətək sovmuş, üzmüş kimsə: sofi < sovu.
-səqqəl tükləri təkə tük olub, biz biz duran kimsə: soxasəqqəl: soxsəqqəl.

qimsələ -acı qalsa içində, paylaşmasan kimsələ, dadlı qaçar yadından, yaşın sönər tez çağın.

qimsələr - dalqınlıq qaçırır uykularımı, kimsələr biləmir acılarımı, bir yadın oluram gecə olunca, illər ötür ata dan ışıq doğunca. (yadın: kəndinə yabancı).

qimsəni -kimsəni bir nərsiyə, işə yollamaq, qoymaq, girdirmək: sırvatmaq. sırıştırmaq. sızvatmaq. sızışdırmaq. sıvşıtmaq. sıvışdırmaq. sıvaşdırmaq. suvaşdırmaq. süvüşdürmək. süvşütmək.
-kimsəni izləyən görəvçi: quyruq. qoyuq.

qimsənin -kimsənin təhtilhimayəsində olan: sığındı.
-bir yığında nərsənin, kimsənin say sanasın (neçə olduğun), yerin bəllədən sayı: sanağ san. say sana. sanarıq. şumarə. nümrə. ədəd.
- kimsənin, bir yerin görməyinə sürəli gedmək:bir yerə çox gedib gəlmək. nərsəni sürürb çoxmaqdan (çoxatmaqdan), ona alışmaq. siyrə yapmaq. sirə yapmaq: (siyrə: sirə. uzun. uzanan).
-yaşalanmış kimsənin yaraqının sallağ durumu: salaq.

qimsətən -bir yerə, verilən, atılan, bağışlanan, bir yerdən, kimsədən alınan, gələn, yığılan pay, pul, nərsə: kömək. salma. sağma. səpmə. (salman. sağman. səpmən: el içində gəzib bir törk, hünər göstərərək para toplayan) yardım. eanə. - bu kəndin çox işləri salmalıq parası ilə yollanır.

qimsəyə -çörək pişirirkən gələn kimsəyə verilən isti çörək: saçısıcağı.

qimsəyi - kimsəyi qoğmaq üçün '' əkil! çəkil! sikdir'' demək: quşlamaq. kişləmək. kişələmək.

qimsəylə - kimsəylə darılmağı, danışmamağı, qonuşmamağı sürdürmək: küsülü durmaq.

qimsin -yüksələndə çevrə bilər sən kimsin, düşən anda sən doslarun tanırsan.

qin kin. sınğı. çınğı. öc. - sınğısın çıxarmaq: öcün almaq.
-öc, kin bağlamaq: öcrəşilmək.

qına -qına. -sayın. -yana. -vəranə. - ərsayın: ərqına: cəvanmərdanə. - dəlsayın: dəlyana: dilavəranə. dilavər qunə.

qınaq qıynaq. sınaq. çəngəl. - sınağlı çivi: çəngəlli mıx.

qınaqsız qıynaqsız. sırnax. sıvax. sırvax. çəngəlsiz.

qınamaq qıynamaq. dinc, rahat qoymamaq. - yurd duyqusu məni qıynar. - az qıynayın: az rahatsız edin.

qınamız 1. əzabımız. 1. günahımız . -qaldıq yaman günə biz, bilməm nədən qınamız. -qanmır deyir qanıram, kordur deyir görürəm, laldır deyir ötürəm, kardır deyir duyuram, bilməm nədən qınamız.

qınar kənar. sınar. qırağ. - ölkənin sınar yerləri. - duvar sınarına yığılmış xəzəl. - sınardan keç, maşın basar. - keç sınara.

qıncıqlama -yıxılan uşağı avutma, oyalama, qıncıqlama üçün söylənən söz: quş tuttu.

qıncımaq gizinmək. gizginmək. keşinmək. keşginmək. çəkinmək. çəkginmək. gücənmək. qırcıqmaq. gücünmək. incimək. incinmək. yançılmaq. darılmaq. qıncınmaq. qırcımaq. qırcınmaq. qırılmaq. qırınmaq. kürmək. kürümək. kürünmək. küzmək. küsümək. küsünmək. çözünmək. çözgünmək. büzünmək. büzgünmək. üzünmək. üzgünmək. küsmək {(1. < qıs. kis. {1. < qız. köz. qoz. qos. qoş. 1. < qaz. qas)}. (# qoşunmaq. qorunmaq. qurunmaq) .

qıncınmaq qırcımaq. qırcınmaq. qırılmaq. qırınmaq. gizinmək. gizginmək. keşinmək. keşginmək. çəkinmək. çəkginmək. gücənmək. qırcıqmaq. gücünmək. incimək. incinmək. yançılmaq. qıncımaq. darılmaq. kürmək. kürümək. kürünmək. küzmək. küsümək. küsünmək. çözünmək. çözgünmək. büzünmək. büzgünmək. üzünmək. üzgünmək. küsmək {(1. < qıs. kis. {1. < qız. köz. qoz. qos. qoş. 1. < qaz. qas)}. (# qoşunmaq. qorunmaq. qurunmaq) .

qınıq duruğ. durğ. zahir. rixt. qiyafə.

qınıqsız duruğsuz. durğusuz. zahirsiz. rixtsiz. bədqiyafə.

qınıqsızın gücüksüzün. çətinliksizin. -gücüksüzün yaşam yox, çalışmadan aşam yox. (aşam: müvəffəqiyyət).

qınına - birinin qınına girmək: birinin saçına girmək: birini sinsitmək, rahatsız edmək.

qınış sıxış!. qısış. qımış. topuş.

qınqa singə. tingə. təngə. 1. hər nəyin uzun, incə olanı. 1. incə çubuğ, mil, milə. 1. asma. möv. 1. cəvanə. nəhal.

qınqır qıyınqır. qıvraq. sıxı. qızlac. qıslac. qıylac. qəvi. dayanıqlı. qurt. gürt. sağlam. möhkəm. qatı. ağır. qusqa. qozqa. qoyac. qoytac. quyac. quytac. salğar. mətin.

qınlanmaq sinlənmək. sınlanmaq. dinlənmək. tinlənmək. cimlənmək.

qınlaş sıxlaş!. qıslaş. qımlaş. toplaş. ekonomikləş. iqtisadiləş.

qınlaşıq -yılxılarda (heyvanlarda) köznüşmə, qornuşma, qoşnaşma, qınnaşıq, qınlaşıq, cütləşmə istəyi, çağı: gürdük. gurduq. gürdükmüş. qordaq. kosdaq. cürdük. kösnük. kösmük. kösnək. kösmük. köznək. qoşnuq.

qınnaşıq -yılxılarda (heyvanlarda) köznüşmə, qornuşma, qoşnaşma, qınnaşıq, qınlaşıq, cütləşmə istəyi, çağı: gürdük. gurduq. gürdükmüş. qordaq. kosdaq. cürdük. kösnük. kösmük. kösnək. kösmük. köznək. qoşnuq.

qintutmaz kintutmaz. silgik bağır. silgik. silik, arın ürək.

qip -pambıqla kip doldurulmuş, basılmış nərsə, yastıq: sıxpaxta
-kip kip birbibirinə sarılmış, yapışmış: sarağ.

qıp - xıp xıp: xırt xırt. xıt xıt. xırp xırp. kürt kürt. küt küt. qırç qırç. - küt küt yeyər yoncanı, yada salmaz daycanı.
-qıp qoyan, qulp qoyan: sap salan.

qıpa sibə. çıpa. (toprağdan, nərsədən qurulmuş) səngər.

qipəqip kipəkip. sipəsip. tığız. tıxız.

qıpı -sevgi degən qıpı yox, dişi degən bığı yox.

qipir kipir. güpür. küpür. soyuq, hava, səs gəlməsin diyə, qapı pəncərə arasına qoyulan tikə, parça. dalqıc. ayrıq. yayqı. yolluq.

qıpışlıq quma sınan suya tay (su kimi). səssiz səmirsiz. xamuşluq. - quma sınan su kimi dinməz söləməz qaldı.

qıpqılım qırqılım. başınacan.

qipli -yel kipli uça verdi: sarqın.

qır 1. sağıç. - sağıçlamaq: qırlamaq. asfalt edmək. 1. savan. savın. istep. fəlat.
-(boya, parça, taxda, daş, qır kimilər) bir nərsəninin üzərinə vurulan, yaxılan, yapılan üzlük, örtük, qaplama: sarqıt. (salqıt: (bir yerin altına, üstünə, yuxarısına salınan, qouylan, döşənən nərsə)
-yamanlardan uzaq dur, qarşılınsa belin qır.

qir 1. gir. sınğış. nifuz ed. - çalış onun içə sınğış. - dil tapmaq üçün yağı içə sınğışdılar. - birbirinə elə sınğışıb ki ayırmaq olası değil. 1. kir. saçır. ləkə. 1. kir. saçıtıq. saçıtqı. saçratıq. saçratqı. sıçıtıq. sıçıtqı. sıçratıq. sıçratıq. bələş. bulaş. batqa. kəsafət. 1. kir. satır. sağır. batır. bələş. (saçılan, sağılan, axınan, sürtülən nərsədən qalan iz) pisgil. pasaq. şaqqıldağ. ləkə. - bu satır suynan yumaqla gedməz.
-gir vermək: sallamaq. salğamaq. bədləmək. imalə edmək. tutdurmaq. - məndə olmasaydım bir başqasın tapıb sallayacaq.
-sabınına kir yumamısınız: hələ onu tanımamısız.

qırac -qırac (nərdüvan) səkələri, nərdələri: saçtağ. satağ.

qıraq qırağ. 1. səkə. tək. yan. (münzəvi). - səkə yer: qırağ yer. 1. sınar. qınar. kənar. - ölkənin sınar yerləri. - duvar sınarına yığılmış xəzəl. - sınardan keç, maşın basar. - keç sınara. 1. uzaq. sırt (< yırt. qırt). yançağ. ucqar.
-qucaq açar ər yerdən , görsə qonaq qıraq yerdən uzaqdan, bir qapını qırx qapar, qaykişilər uzaq olsun qonaqdan. (qaykişilər: (qay: pis). namədlər)
-uzaq, ucqar, yan, qırağ düşmüş nərsə, yer: savı. - savı qalmaq: ayrı düşmək. dalqınmaq.

Yüklə 13,47 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   42   43   44   45   46   47   48   49   ...   171




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin