U. P. Shukurova, M. R. Sobirova, N. X. Muxamedova

Qondagi gemoglobin miqdorini kalorimetrik usulda aniqlash
Qondagi gemoglobinni taxminiy aniqlash uchun ba’zan Sali 
gemometridan foydalaniladi. Usui tekshiriluvchi eritma bo‘yalish 
intensiv gematinga aylanadi. Hosil bo‘lgan eritma kolorimetlanadi:
• 
graduirlangan pipetkaning pastki dumaloq belgisigacha, 
xlorid kislotaning detsinormal eritmasi quyiladi;
• 
so‘ngra probirkaga kapillyar pipetka yordamida, 20 mkl 
barmoqdan olingan tekshirilayotgan qon quyiladi;
• 
xlorid kislota bilan qon, probirkani pastki qismiga yengil 
urilib, yaxshilab aralashtiriladi. Qon rangining o‘zgarishi 5 daqiqa 
davomida kuzatiladi;
• 
vaqt tugaganidan keyin suyuqlik, intensivligi standart 
eritma bo‘yalish intensivligi bilan bir xil bo‘lguncha astalik bilan 
aralashtiriladi;
• 
eritmaning pastki meninsk sathidagi shkala raqami 
gemoglobinning granunfoiz (g%), gramm litrdagi (g/1) 
konsentratsiyasini ko‘rsatadi.
Eritrotsitlar sonini fotometrik usulda hisoblash
• 
gemometr Sali kapillyar pipetkasiga olingan 20 mkl qonga, 
9 ml 3% li NaCl eritmasi qo‘shiladi;
• 
aralashtiriladi va 3 mm qalinlikdagi kyuvetga quyiladi;
• 
o‘lchash kyuvetdagi quyun harakatlari to‘xtaganidan so‘ng, 
eritrotsitlar cho‘kishi boshlanmasdan, kyuvet to‘lganidan 50–60 
sek keyin boshlanadi;
• 
to‘lqin uzunligi 750 nm da, ekstinksion koeffitsiyent 
o‘lchanadi, nazorat sifatida 3% li NaCl eritmasidan foydalaniladi;

---

68
• 
eritrotsitlar soni moslashish egriligiga asoslanib tuzilgan, 
maxsus jadval yordamida hisoblaniladi (kamerali usul bilan 
taqqoslanadi).
Uning kamchiligi natija faqatgina eritrotsitlaming miqdoriga 
emas, balki ularning o‘lchami va gemoglobin konsentratsiyasiga 
bog‘liq.