|
Psixologiya ilim sipatindaUliwma psixologiya kk
Psixologiya ilim sipatinda.Ilimiy ha`m turmisliq psixologiya bar ekenligi bizge belgili.
Psixologiya predmeti tiri jannin` ha`r qiyli ishki ha`m sirtqi ko`rinislerindegi psixikasi, onin` bul
ko`rinisler ha`m protsessler arasindag`i korrelyatsiya, sub`ekttin` sotsialliq qatnasindag`i psixikasinin`
sebepshi boliwi, onin` jeke qa`siyetlerinin` roli usi ha`m basqada psixikanin` ôåíîìåí (siyrek
ushirasatug`in, tan` qalarliq qubilis) belgili bir nizamshiliqqa boysing`an bolip oni ashiw ilimiy
psixologiyadan talap etiledi. Bul oni fiziologiya, sotsiologiya yamasa basqa pa`nlerden shekleydi.
Endi psixologiya ilim sipatinda ne u`yrenetug`inlig`in anig`iraq ko`remiz. Zamanago`y psixologiya
u`yrenetug`in tiykarg`i tu`siniklerdin` sxemaliq tu`ri to`mendegishe.
protsessler jag`daylar qa`siyetler
jeke toparliq
ishki(psixikaliq) sirtqi(minez-quliq)
Bul tu`sinikler arqali psixologiyada u`yreniletug`in qubilislardin` 12 klass atamasi qa`liplesedi.
Olar to`mendegi kestede ko`rsetilgen (psixologiyada u`yreniletug`in qubilislardin` ko`pshiligin tek 1
toparg`a jatqariw qiyin). Olar ha`m jeke ha`m toparliq boliwi, protsess ha`m jag`day tu`rinde shig`iwi
mu`mkin. Sol sebepli kestenin` on` bo`leginde atap o`tilgen fenomenlerdin` birazi qaytalanadi).
Shig`is oyshilarinin` psixologiyaliq ko`z-qaraslari:
Xorazmiy- Turannin` pu`tkil du`n`yag`a taniqli alimlarinan biri Muxamemed Ibn Mussa Xorazmiy
bolip, ol shama menen 783 jilda tuwilip, 850 jilda Bag`dadta qaytis bolg`an. Onin` atin tariyxta
qaldirg`an shig`armalarinan
–
biri «Al muqabama» bul shig`arma Batis ha`m Shig`is alimlarina algebra
pa`ni boyinsha da`stu`r sipatinda xizmet etedi. «Algoritm», «Algebra» degen atamalar Xorezmiy ati
menen baylanisli Xorazmiy sezimlik ha`m aqiliy biliwdin` o`zine ta`n o`zgesheliklerinin` ma`nisin,
o`z-ara baylanisin aytip o`tedi. Aqiliy biliw sezimsiz bolmaydi. Sezimlik biliw barliqtin` sirtqi
ta`repleri haqqinda bilim beriw o`zegi. Aqiliy biliw ja`rdeminde insan na`rse ha`m ha`diyselerdin`
quramali ishki du`zilisin, a`hmiyetin, nizamliqlarin bilip aladi.
Mussa Xorazmiydin` shig`armalari jaratqan ta`liymati psixologiyaliq, filosofiyaliq ko`z-qaraslari
ha`zirgi da`wir ushin u`lken g`a`ziyine, erkinliginin` ushin xizmet etetug`in biybaha ruxiy bayliq bolip
tabiladi.
Dostları ilə paylaş: |
|
|