V.Ə. Qasımov
Alqoritmin proqramının tərtib edilməsi
Yüklə 0,99 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- 4.2.4. Proqramlaşdırma dilləri Proqramlaşdırma dilləri
|
4.2.3. Alqoritmin proqramının tərtib edilməsi
Alqoritm hazır olduqdan sonra onun reallaşdırılması üçün hər hansı proqramlaşdırma dilində (C, Packal, Basic və s.) proqram yazılır. Qeyd olunduğu kimi, alqoritm yerinə yetiriləcək əməliyyatların addım-addım təbii insan dilində - Azərbaycan, rus, ingilis, ərəb və s. dillərdə yazılışıdır. Proqram isə həmin əməliyyatların proqramlaşdırma dilinin operatorları adlanan «cümlələrin» ardıcıllığı şəklində yazılışıdır. Proqramlaşdırma dilində yazılmış proqram yerinə yetirilərkən xüsusi proqram təminatları (translyator, kompilyator və ya interpretator) vasitəsilə maşın dilinə çevrilir. Yalnız bundan sonra proqram sərbəst yerinə yetirilə bilir. Bu prosesi sxematik olaraq 4.2 saylı şəkildəki kimi göstərmək olar. 4.2.4. Proqramlaşdırma dilləri Proqramlaşdırma dilləri məsələlərin həlli alqoritmlərinin kompüterdə təsviri üçün istifadə olunan formal dildir. Bu dil məsələnin həlli gedişində alqoritmin təbii insan dilindən maşın dilinə keçidi təmin etmək üçün istifadə olunan aralıq süni dildir. 62 Alqoritm Təbii insan dili Proqramın mətni Proqramlaşdırma dili Yüksək səviyyə Aşağı səviyyə Həll edilən məsələ Şəkil 4.2. Proqramların hazırlanması proseduru Yerinə yetirilə bilən proqram Maşın dilində proqram (0 və 1) Proqramlaşdırma dillərinin formallaşdırılması dərəcəsindən asılı olaraq, onları yüksək və aşağı səviyyəli dillərə bölürlər. Yüksək səviyyəli proqramlaşdırma dilləri insan dilinə daha yaxın olur. Onların operatorları təbii dilin sözləri ilə ifadə edilir. Hər hansı proqramlaşdırma dilində proqramın mətni insan tərəfindən əl ilə mətn redaktorunda yaradılır. Proqramın ilkin mətninin maşın dilində olan ikili koda çevrilməsi isə translyator adlanan xüsusi proqram təminatları vasitəsilə yerinə yetirilir. Yüksək səviyyəli proqramlaşdırma dilləri insan dilinə yaxın olduğuna görə aşağı səviyyəli proqramlaşdırma dillərinə nisbətən daha sadədir. Bu dillər kompüterin qurğuları, onların elektron quruluşu haqqında geniş bilik tələb etmədiyinə görə kompüter texnikası sahəsində peşəkar mütəxəssis olmayan insanlar onların köməyi ilə çox böyük çətinlik çəkmədən proqramlar tərtib edə bilərlər. |