Turli metaforik turg‟un
birikmalar - davr talabi, do’stona suhbat,
yuqori hosil uchun kurash, yaratuvchilik ishlari, dunyo hamjamiyati, mustaqil
mamlakatlar hamdo’stligi, mustaqillikni mustahkamlash singarilarni faol
qo‟llash ham ommabop uslub tabiatiga mosdir.
So‟roq gaplarning mahsuldor ishlatilishi,
ularning murojaat va dialog
shaklda bo‟lishi, bunda savol beruvchi ham, javob beruvchi ham muallifning o‟zi
hisoblanishi
G‟urur nima o‟zi? Rangi qanaqa? U hammada birday bo‟ladimi yoki
aksinchami? Menimcha, g‟ururli odam mamlakat miqiyosida amalga
oshirilayotgan har qanday muvaffaqiyatni o‟ziga tegishli deb biladi va undan
quvonadi9 , kabi uyushiq bo‟lakli gaplarga ko‟proq murojaat qilinishi (
Chunki
o‟qituvchi zoti mashaqqatli mehnati, hayotiy tajribasi, beqiyos mehri bilan yosh
avlodga faqat ilm-fan sirlarini o‟rgatib qolmay, uning yuragida Vatanga
muhabbat, ajdodlar ruhiga hurmat, el-yurtga sadoqat kabi yuksak tuyg‟ularni
kamol toptirishda ibrat va namuna bo‟ladi.10, undovlarning, kirish bo‟laklar va
kirish gaplarning, shaxsi umumlashgan gaplarning keng qo‟llanishi
bilan ajralib
turadi.
Ommabop uslubning badiiy uslub bilan mushtarak tomonlari, ayniqsa,
uning leksikasi va frazeologiyasida seziladi.
Yuqorida ta‟kidlab o‟tganimizdek, yangilikni yoritishga bo‟lgan
intilish ommabop uslubning asosiy xususiyati sanalib,
bu xususiyat tilning yangi
so‟z va iboralar bilan boyib borishiga sabab bo‟ladi. T.Qurbonov bu uslubda so‟z
yasalishning ikki ko‟rinishi – morfologik va kompozision usulining mahsuldor
ekanligini ta‟kidlaydi hamda bunda
-chi, -shunos, -parast, -xona, -dosh, -lik, -
cha birliklarining ahamiyatini alohida ta‟kidlaydi.
9 . Xalq so‟zi, 2011 yil 20
sentyabr
10. I.Karimov. O‟zbekiston o‟qituvchilariga va murabbiylariga tabrik, Xalq so‟zi, 2001 yil 29
sentyabr
