YAŞLIDA DİYABETİN KRONİK KOMPLİKASYONLARINA YAKLAŞIM B. Otonom Nöropati - Ortostatik
hipotansiyon
- Kardiyak denervasyon sendromu: KV refleksleri etkiler.
a) Kalp katekolaminlere aşırı duyarlı hale gelir.
b) Disritmiler (sıklıkla taşikardi)
c) Egzersiz toleransında azalma
d) Sessiz (ağrısız) miyokard infarktüsü
e) Ani ölüm görülebilir.
- Gastrointestinal
nöropati
Mide boşalması gecikir (gastroparezi) ,motilite azalır (yutma güçlüğü, çabuk doyma, bulantı,
kusma görülebilir). Alınan gıdaların absorbsiyonu gecikir (Brittle diyabet: Tekrarlayan hipo ve
hiperglisemiler nedeniyle diyabet regülasyonu bozulur). Konstipasyon (kolon atonisi) Gece diya-
releri, Kolesistit, safra çamuru (safra kesesi atonisi)
- Genitoüriner nöropati: Yaşla beraber erektil disfonksiyon,inkontinans,prostat ve mesane
patolojilerinin arttığı, diyabetik yaşlıda diyabete özgü komplikasyonların da eklenmesiy-
le yaşam kalitesini bozan, organ fonksiyonlarında bozulmaya yol açabilecek patolojiler
oluşmaktadır.
- Hipogliseminin farkına varamama (hypoglycemia unawereness): Hipoglisemiye kontrre-
gülatuvar hormon (epinefrin, glukagon) yanıtı körelir. Yaşlı diyabetikte hipogliseminin
mortaliteye olumsuz etkileri çok net olduğun için bu durum hastalık yönetimini daha
zorlaştırmaktadır.
- Otonom sudomotor disfonksiyon: Ekstremitelerde kontrol edilemeyen terleme azlığı
- Gustator terleme (santral hiperhidroz): Özellikle yemekten hemen sonra göğüsün üst kıs-
mı, boyun ve yüzde ortaya çıkan terleme ve vasodilatasyon (flushing)
- Diyabet süresi uzun ve klinik mikrovasküler komplikasyonları olan hastalarda ortostatik
hipotansiyon ve istirahat taşikardisi gibi kardiyak otonom nöropati ile ilgili semptom ve
bulgular sorgulanmalıdır.
- Gerekli vakalarda Valsalva, EKG ile ekspiryum ve inspiryumda R-R aralıklarının ölçülme-
si gibi daha ileri incelemeler yapılmalıdır.
Diyabetik ayak
Yaşlı hastalarda daha fazla alt ekstremite amputasyonları olmaktadır. Bunun nedeni aterosklero-
tik damar hastalıklarının yaşla beraber artması, diyabet süreleri, motor ve otonom defisitler,eşlik
eden sosyo-ekonomik faktörler, kişisel bakımın uygunsuz olması gibi pek çok faktörle ilişkili
olabilir. Diyabetik yaşlıda bakımla ilgilenen aile üyeleri ve bakıcılar bakım ve korunma açısından
eğitilmelidirler (7).
Diyabetik hastalarda ayağı ilgilendiren sorunlar üç ana başlık altında toplanabilir.
1. Ayağın akut yaygın infeksiyonları,
2. Diyabetik ayak ülserleri (kronik yara)
3. Charcot nöroartropatisidir.