m antiqiy tafakkuri o ‘sadi, mustaqil fikr yuritish ko‘nikmasi
tarkib topadi, matematika faniga boMgan qiziqishi oshadi va
atrof-m uhitda sodir boMayotgan o ‘zgarishlarga teran nazar bilan
boqa oladi.
Shu o ‘rinda “K o‘p yechimli masala nima?”, yoki “Qanday
masala?”, -
degan savol tugMladi. Talabalarga shu savolni
berganda, ulardan aksariyat qismi ikki va undan ortiq usul bilan
yechiladigan masalalarni misol keltirishdi.
Misol qilib quyidagi masalani olsak.
1-masala: Tomonlari 6 sm va 8 sm boMgan to‘g ‘ri to4rt-
burchakning perimetrini toping.
R=2 (a+b) formulasidan foydalanib, to‘rtburchakning peri-
metri topiladi. R=28 sm ekanligini o4quvchilar juda oson topadi.
Endi masalaga boshqacha yondoshsak. Perimetri 28 sm boMgan
to‘g ‘ri to‘rtburchaklarning tomonlarini toping. Bunda o‘qituvchi
bergan savol o‘quvchini o‘ylashga majbur qiladi.
a =8sm, b =6sm ligidan a ni 1 sm ga kamaytirib, b ga I sm ni
qo4shish natijasida bir necha javoblarni topamiz.
Shunga okxshash. a =7 sm, b =7 sm; a =6 sm, b =8 sm; a =5
sm, b =9 sm;a =4 sm, b =10 sm; a =3 sm, b =11 sm; a =2 sm, b
= 12 sm; a =1 sm, b =13 sm.
Endi b ni 1 sm ga kamaytirib, a ga 1 sm ni qo‘shish natijasida
bir necha javoblarni topamiz: a=9sm, b=5sm ni hosil qilamiz.
Olingan natijalariga 1 ni qo‘shish va ayrish orqali a=10sm, b
=4sm: a =1 Ism, b =3sm; a =12sm, b =2sm; a =13sm, b =1 sm
larga ega boMamiz.
Bu yerda o‘quvchilar yigMndisi 14 ni tashkil qiluvchi ikki
natural sonning yigMndisidan foydalanishadi. Qisqacha aytganda
masalani jadval shaklida yechsa ancha tushunarli va sodda
ko‘rinishga keladi.
Dostları ilə paylaş: