‘z b e k is t n r e spu b L ik a si o liy va o rta m a X su s ta’lim vazirligi ‘rta m axsus kasb-hunar ta’limi markazi

Aralash transport 
- qazish joyidan qazib olingan kon massasini 
b irin-k etin turli transport vositalariga qayta yuklab tushirish 
joyigacha tashish jarayonlari tizim idir. Bunda b ar bir turdagi 
transport ishlashi qulay bo ‘lgan sharoitlarda qo ‘llanadi. M asalan, 
konveyer transporti karyerning eng chuqur joyida, avtotransport 
y u q o riro q d a , te m iry o ‘l tra n s p o rti esa y e r y u ziga y a q in
gorizontlarda qo ‘llanishi texnik-iqtisodiy jih a td a n m aqsadga 
muvofiq hisoblanadi (14-rasm ).
14-rasm.
K aryer aralash transporti sxemalari: a,b-avtom obil va teniiryo‘l 
transporti; v-avtom obil va konveyr transporti; g-avtom obil va sim arqon 
k o ‘targich transporti; 1 -avtom obiltushish (ko‘tarilish) yo‘li; 2-qayta 
ynklash punktlari; 3-tem iryo‘l tushish (ko'tarilish) уо‘И; 4-m aydalash 
qurilm asi; 5-konveyrlar; 6-qayta yuklash bunkeri; 7 -sk ip lik o ‘targich.
Karyerlarda avtom obil va tem iryo‘1 transportidan birgalikda 
(aralash) foydalanish keng tarqalgan b o ‘lib„ kavjoydan qazib 
olingan ko n massasi avtoag‘dargichlar orqali qayta yuklash 
punktigacha tashib keltiriladi va tem iryo‘1 transportiga qayta 
yuklanadi. T em iryo‘1 transporti kon massasini tegishli tushirish 
punktiga (ag‘d arm a yoki om borga) tashishni am alga oshiradi. 
Sunday aralash trasport chuqurligi 120-150 m bo‘lgan kaiyerlarda 
qollan ilg an d a yaxshi sam ara beradi. Avtomobil transporti bilan
51

---

konveyer yoki ski pii ko ‘tarish qurilm asini birgalikda ishlatish 
asosan chuqurligi 150 m dan ko‘p boNgan kaiyerlarda qoMlanadi 
va yuqori samarali bo ‘ladi. Chunki bunda kon massasini yer yuziga 
eng qisqa yo ‘l orqali chiqarib berishga erishiladi. T og1 ustiga 
joylashgan karyerlardan qazib olingan kon massasini pastga 
tash ish d a av to m o bil tra n sp o rti, sim arq o n li yo ‘l va ruda 
tushirgichlardan birgalikda (aralash) foydalaniladi.