Zayidov azərbaycana qarşI

Əsaslı şübhə

40. Hökumət ərizəçinin cinayət əməli törətdiyinə dair əsaslı şübhə əsasında həbs edildiyini qeyd etdi. Xüsusilə şübhə V.H-nin və digər şahidlərin ifadələrinə əsasmışdır.

41. Ərizəçi iddia etdi ki, onun cinayət əməli törətdiyinə dair heç bir əsaslı şübhə yoxdur və daxili orqanlar onun cinayət əməli törətməkdə şübhəli hesab olunmasına dair kifayət qədər faktlar və məlumat təqdim edə bilməmişdir. Bununla əlaqədar ərizəçi qeyd etdi ki, onun saxlanıldığı gün, 10 noyabr 2007-ci il tarixində, V.H-yə xəsarət yetirdiyinə dair etibarlı sübut olmamışdır, çünki V.H-nin 9 noyabr 2007-ci il tarixli ekspert rəyi əsassız idi. Bu səbəbdən də 10 noyabr 2007-ci il tarixində müstəntiq özü V.H-nin yeni məhkəmə-tibbi ekspertizası barədə göstəriş vermişdir.

42. Məhkəmə xatırladır ki, ərizəçinin həbsinin əsaslı olmaqla Konvensiyanın 5-ci maddəsinin 1-ci maddəsinə uyğun olması üçün polisin ittihamı irəli sürmək üçün şəxsi həbs edən anda və ya həbsdə saxlanıldığı müddətdə kifayət qədər sübutların olmasına ehtiyac yoxdur (bax Brogan və başqaları Böyük Britaniyaya qarşı, 29 noyabr 1988-ci il, § 53 və Erdagöz Türkiyəyə qarşı, 22oktyabr 1997-ci il, § 51, Mühakimə və Qərarlar 1997-VI Hesabatı). Məcburi deyil ki, saxlanılan şəxsə qarşı dərhal ittiham irəli sürülsün və ya o məhkəməyə gətirilsin. Eləcə də, tutulmuş şəxsə qarşı nəticədə ittiham irəli sürülməsi və ya onun məhkəmə prosesində olması zəruri deyil. Dindirmə məqsədilə tutulmanın obyekti, tutulmanın əsasını təşkil edən şübhələrin təsdiq olunması və ya aradan qaldırılması yolu ilə cinayətin istintaqının davam etdirilməsidir. Beləliklə, şübhəyə səbəb olan faktların, mühakimə olunma və ya cinayətin istintaqı prosesinin növbəti mərhələsi olan - ittihamın irəli sürülməsinə haqq qazandırılması üçün zəruri olan faktlarla eyni səviyyədə olmasına ehtiyac yoxdur (bax: Murrey Birləşmiş Krallığa qarşı, 28 oktyabr 1994-cü il, § 55, A Seriyaları, № 300-A). Bununla yanaşı, şübhənin ağlabatan əsaslar üzərində qurulması tələbi qanunsuz həbs və tutulmadan müdafiənin mühüm hissəsini təşkil edir. Şübhənin vicdanlı əsasda olması faktı kifayət deyil. “Əsaslı şübhə” ifadəsi bəhs olunan şəxsin cinayət əməlini törədə bilmiş olduğuna obyektiv müşahidəçini qane edəcək faktların və ya məlumatların mövcudluğudur (bax: Foks, Kempbell və Hartli Birləşmiş Krallığa qarşı, 30 avqust 1990-cı il, § 32, A Seriyaları, № 182 və Çebotari Moldovaya qarşı, № 35615/06, § 48, 13 noyabr 2007-ci il).

43. Hazırkı işdə birinci instansiya məhkəməsi ərizəçinin məhkəməyəqədərki həbs barədə qərar qəbul edərkən o, sağlamlığa qəsdən az ağır zərər vurma və xuliqanlıqda şübhəli bilinirdi. Bu mübahisə doğurmur ki, bu hərəkətlər yerli qanunvericiliyə əsasən cinayət əməli kimi tövsif edilir.

44. Məhkəmə müşahidə etmişdir ki, ərizəçiyə qarşı ilkin şübhə onun mübahisəyə girdiyi V.H-nin və S.Q-nin ifadələrinə və eyni zamanda ərizəçini V.H-ni vuran şəxs kimi müəyyənləşdirən iki şahidin ifadələrinə əsaslanmışrdır. Bundan savayı, 9 noyabr 2007-ci il tarixli ekspert rəyi V.H.-nin bədənində ekspert tərəfindən “az ağır”kimi qiymətləndirilən müxtəlif xəsarətlərin olduğunu müəyyən etdi.

45. Belə olan halda, Məhkəmə ərizəçinin onun cinayət əməli törətməsinə dair əsaslı şübhənin olmaması barədə dəlillərini qəbul edə bilməz. Onun tələbində müstəntiqin 10 noyabr 2007-cin il tarixində V.H-yə yeni məhkəmə-tibbi ekspertizası təyin etməsinə dair dəlilinə gəldikdə isə, Məhkəmə qeyd edir ki, müstəntiqin ərizəçinin yeni tibbi ekspertiza keçirilməsinə dair tələbini təmin etməsi, avtomatik olaraq 9 noyabr 2007-ci il tarixli rəyin əsassız kimi təfsir edilməsinə səbəb ola bilməz. Məhkəmə qeyd edir ki, əvvəldə istinad edilmiş presedent hüququ çərçivəsində, yuxarıda qeyd edilən sübutlar obyektiv olaraq ərizəçini iddia edilən cinayət əməli ilə bağlayır və onun əleyhinə “əsaslı şübhə” yaranması üçün kifayətdir.

46. Bunlara əsasən Məhkəmə hesab edir ki, ərizənin bu hissəsi açıq-aşkar əsassızdır və Konvensiyanın 35-ci maddəsinin 3-cü və 4-cü bəndlərinə əsasən rədd edilməlidir.

2.