‘zbek ist0n respublikasi oliy va ‘rta maxsus ta’lim vazirligi n. M. Ziyavitdinova, Y. M. O‘rinov, Sh. N. Xayitov menejment

Djoan Vudvord bo‘yicha texnologiya klassifikatsiyasi:
1. YakJka, kam seriyali yoki individual ishlab chiqarish. Bir 
vaqtning o ;zida bir xil turdagi mahsulotning faqatgina bir yoki kam 
seriyasi ishlab chiqariladi.
2. Ommaviy yoki yirik seriyali ishlab chiqarish. Bu bir-biriga juda 
o ‘xshash boMgan katta iniqdordagi mahsulotlami ishlab chiqarishda 
qoMlaniladi.
25

---

3. 
To‘xtovsiz ishlab chiqarish, avtomatlashtirilgan jihozlardan 
foydalaniladi.
D jeym s Tompson b o ‘yicha texnologiya klassifikatsiyasi:
1. K o‘p zvenoli texnologiyalar — ketma-ket bajarilishi kerak 
boMgan vazifalar bilan xarakterlanadi. Masalan, ommaviy ishlab 
chiqarishning yig‘uv liniyalari.
2. Vositali texnologiyalar — odamlar guruhi uchrashuvlari 
(mijozlar, xaridorlar) bilan xarakterlanadi. Masalan, bank ishi, 
mehnat birjasi, telefon xizmati — bu vasitali texnologiya.
3. Intensiv texnologiya — ishlab chiqarishda ishlatiladigan 
m aterialga m a’lum o‘zgarishlami amalga oshirish uchun maxsus 
uslub va xizmatlarni qoMIash. Masalan, fil’mni tahrirlash (montaj).
Texnologiyalarningbiron-birturi ham mukammal sanalmaydi, 
ularning har biri m a’lum afzalliklarga ega va ayrim maqsadlarni 
amalga oshirishda samarali boMishi mumkin.
Odamlar o ‘z tanlovi bilan u yoki bu texnologiyaning 
loyiqligini aniqlab berishadi. Tashkilot ichida odamlar m a’lum 
vazifa va tanlangan texnologiyaning mosligini aniqlashda muhim 
omil hisoblanadi.
O dam lar
— har qanday boshqarish modelida markaziy 
omil hisoblanadi. Boshqaruvga vaziyatli yondashuvda inson 
omilining uch asosiy jihati e’tiborga loyiq: alohida odamlar xatti- 
harakati, odamlarning guruhdagi xatti-harakati, hamda rahbar xatti- 
harakatining xarakteri, ya’ni menedjerning lider rolidagi faoliyati 
va uning alohida odamlar va guruhlar xatti-harakatiga ta’siri. Inson 
omilini tushunish va muvaffaqiyatli boshqarish juda murakkab.
Inson o ‘zini jamiyatda va ishda qanday tutishi shaxsning 
individual xususiyatlari va tashqi muhitning o‘zaro murakkab birligi 
oqibatidanbogMiq 
(2.4-chizma
) . Dunyodabirxil xarakterelementlari 
to ‘plamiga ega boMgan ikki kishi yo‘q. Bunday to ‘plamlar soni 
cheksiz ko‘pdir va bundan kelib chiqadiki, ikki kishining bir 
holatning o ‘zida bir xil xatti-harakat qilish ehtimoli nolga teng. 
Individual xatti-harakatning rahbar uchun katta ahamiyatga ega
26

---

boMgan tomonlari: qobiliyat, moyillik, iste’dod, ehtiyojlar, xatti- 
harakatlar natijalarini kutish, idroklash, munosabat, nuqtai nazar, 
qadr-qiymat.